آداب و رسوم ماه مبارک رمضان در شهرستان خاش

به گزارش سرویس اجتماعی عصر هامون به نقل از تفتان ما، همه ساله مردم شهرستان مرزی خاش در آستانه ماه مبارک رمضان با گرفتن روزه های مستحبی، غبارروبی و عطرافشانی مساجد، آغاز جلسات ترجمه و تفسیر قرآن کریم و خرید مایحتاج ماه مبارک رمضان با آمادگی کامل به استقبال ماه میهمانی خدا می روند.
شهروندان اهل تشیع شهرستان خاش دراکثر رسومات با شهروندان اهل سنت اشتراک دارند اما درایام ولیالی منتسب به شهادت امام علی (ع) و لیالی قدربرنامه های شب زنده داری و عزاداری ونذورات و برپایی مجالس و محافل انس با قرآن کریم و … را دارند.
ماه قرآن، ماه میهمانی خدا، ماه خوبی‌ها، ماه شب‌های قدر، ماه دعا و نیایش از راه رسید و ایرانیان نیز همچون دیگر مسلمانان جهان با انجام برنامه‌های ویژه مذهبی به میهمانی این ماه رفته‌اند.
ثبت آداب و رسوم ماه مبارک رمضان در فهرست میراث معنوی کشور نشان از اهمیت این فرهنگ در میان ایرانیان دارد ‌ که هر کدام به نوعی و با توجه به خاستگاه اعتقادی و آیینی خود این روزها را گرامی می‌دارند.

غبار روبی مساجد
اولین اقدام مردم متدین این شهرستان در استقبال از این ماه مبارک این است که چند روز قبل از شروع ماه مبارک رمضان به مساجد رفته و اقدام به تمیز و پاک کردن این مکان مقدس و خرید اقلام لازم برای میزبانی در ماه مبارک می‌کنند.

پیشواز ماه مبارک رمضان
در بسیاری از مناطق شهر و روستای شهرستان‌ خاش، مردم به پیشواز ماه رمضان می‌روند و مردم سه روز آخر ماه شعبان را روزه می‌گیرند و معتقدند که روزه گرفتن در این سه روز ثواب بیشتری دارد.
برخی در بیست و هفتم ماه رجب روزه می‌گیرند که به آن روزه هفتاد ساله گویند یعنی این که هر کس در این روز روزه بگیرد مثل کسی است که هفتاد سال روزه گرفته است و ثواب و اجری زیاد دارد.

رویت هلال ماه رمضان
رویت(دیدن) هلال ماه رمضان نیز رسم و رسومات خاص خود را دارد و در قدیم‌الایام مردم برای دیدن هلال ماه در غروب روز آخر ماه شعبان به پشت بام‌هایشان یا در جاهای بلند می‌ایستند و با دقت هلال ماه را پیدا می‌کنند.

نحوه اعمال سحر
آن چه در این جا متداول و رایج است این است که دو تا سه ساعت مردم قبل از اذان صبح بیدار می‌شوند و پس از وضو گرفتن نیت روزه ماه رمضان را می‌کنند و بعد شروع به خوردن سحری می‌کنند؛ برخی اول می‌خورند و بعد نیت ماه مبارک رمضان می‌کنند و قبل از رسیدن صدای ملکوتی اذان از حسینیه و مساجد از طریق بلند گو دعای سحر پخش می کنند و از خوردن و آشامیدن امساک کنید با بلند شدن صدای ملکوتی اذان صبح مردم خود را برای ادای نماز صبح آماده می‌کنند و به مساجد می‌روند و بعضی‌ها در خانه خود نمازشان را ادا می‌کنند.

خواندن نماز تراویح
خواندن نماز ۲۰ رکعتی تراویح که هم اکنون در بیش از ۴۵۰ مسجد این شهرستان پشت سر حدود ۹۰۰ حافظ و قاری قرآن کریم اقامه می‏شود یکی از سنتهایی است که از دیر باز تاکنون در این منطقه رواج داشته و مردم اهل سنت شهرستان به آن پایبندند.
نماز تراویح بعد از ادای فریضه‌ی عشاء به صورت نمازهای دو رکعتی و در ۲۰ رکعت خوانده می شود و در طول شب‌های ماه مبارک رمضان، حافظان کلام وحی در این نماز به تلاوت قرآن کریم می‌پردازند و در دهه آخر ماه مبارک رمضان، جشن‌های ویژه ختم کتاب آسمانی قرآن کریم در مساجد گرفته می‌شود.

اگر گذرتان به شهرستان خاش در ماه مبارک رمضان به ویژه شب های این ماه بزرگ افتاد، نوای دلنشین تلاوت قرآن کریم که توسط حافظان این کتاب الهی خوانده می شود و در نقاط مختلف این شهرستان طنین انداز شده را می شنوید که از مساجد مختلف شهر، به گوش شما می رسد.

غذاهای سنتی ماه رمضان
حضور نمازگزاران روزه دار در مساجد در وقت افطار از دیگر سنت های حسنه ای است که اکثر مردم شهرستان خاش به آن پایبندند.
در برخی از مساجد شهرستان خاش معمولا در بین الصلاتین مغرب و عشاء با چای ، خرما و یا آب جوش مخلوط کمی آبلیمو و شکر مومنین روزه خود را افطار می کنند .
مردم این شهرستان روزه خود را با پنیر ، سبزی ، خیار ، گوجه ، آب، خرما، حلوای خرما، آب شربت، چلبکی ( نوعی نان که توسط خانمهای خانه‌دار با خمیر آرد، روغن و شکر پخت می شود) زولبیا، بامیه و نان گرم افطار می کنند.

خوراک آش، سوپ، آبگوشت، حلوا ، شله زرد ، عدس پلو ، قرمه سبزی، خوراک بنه ، ماست کشک و بعضاً چلو مرغ از مهم ترین غذاهایی هستند که مردم شهرستان خاش از آنها در وقت های افطار و سحر استفاده می کنند.

در برخی از مساجد نیز رسم بر این است که مومنین هر روز غذا و طعامی که در منزل دارند را با خود به مسجد می آورند و در سر سفره افطاری دیگر روزه داران در موقع اذان مغرب افطار می کنند که خرما ، زولبیا ، شربت و شیرینی زینت بخش همیشگی این سفره های خدائی است .

بیدار کردن در وقت سحر
نواختن طبل و خواندن اشعار ویژه در وقت سحر از رسومات گذشته ی مردم این دیار بوده که تا حدود ۱۵ سال پیش در این شهرستان رواج داشته ولی در حال حاضر این رسم ها منسوخ شده است و مردم هم اکنون با صوت قرآن کریم که از برخی مساجد پخش می شود، زنگ ساعت ، تنظیم تلویزیون و زنگ تلفن و … در وقت سحر بیدار می شوند و یا اینکه همسایه ها و آشنایان فامیل با کوبیدن درب منازل، مردم را برای صرف سحر بیدار می کنند.

آداب آستانه عید فطر
مردم شهرستان خاش همچنین در آستانه عید سعید فطر در بازارهای شهر حضور یافته و اقدام به خرید کفش و لباس نو برای پوشیدن در روز عید فطر می نمایند.
نماز عید سعید فطر نیز در مصلی های بزرگ و با شکوه خاصی اقامه می گردد.
مردم در این مناطق با شور و شعف وصف‌ناشدنی خاصی به استقبال اعیاد ملی و بخصوص مذهبی خود همزمان با سایر هم‌دینانشان در تمامی ایران اسلامی می‌روند که البته ماه رمضان از بزرگترین ماه‌های مسلمانان است که دارای آداب و سنن ویژه‌ای است.

شب زنده داری
شب زنده‌داری در ایام لیالی قدر را برای مومنین این مناطق بسیار با ارزش و دارای جایگاه ویژه مذهبی است .
شب زنده‌داری در شب‌های نوزدهم، بیست و یکم، بیست و سوم و به ویژه بیست و هفتم ماه رمضان برای بهره‌مندی از برکات بی‌پایان این ماه برای نمازگزاران بسیار با ارزش است .
برپایی مراسم اعتکاف در دهه آخر ماه مبارک رمضان است که مصادف با لیالی قدر برگزار می‌شود از دیگر آداب این ماه در شهرستان خاش است .
کمک به فقرا و نیازمندان، حضور پررنگ تر از گذشته در مساجد، تلاوت قرآن کریم، پرداخت زکات و صدقات فطریه، دوری از خوردن و نوشیدن، حضور بر سر مزارها برای فاتحه خواندن برای مردگان، از دیگر رسوماتی است که مردم شهرستان خاش در ماه مبارک رمضان و روز عید سعید فطر به آن پایبندند.

آداب و رسوم فراموش شده
یکی دیگر از با ارزش‌ترین آداب ویژه ماه رمضان که فراموش شده است این بود که تعدادی از جوانان که بعضا از دختران بوده اند ملاقه های را به دست می گرفتند و در شبانگاه به منازل مراجعه می کردند و درب می زدند و شخصی که درب را می گشود ملاقه را جلوی وی گرفته و آن شخص در حد توانش مبلغی را در ملاقه می گذاشته است .
همچنین برخی نیز از برگزاری مراسم رمضون « رمضونیکه» در شهرستان خاش نیز بعنوان یکی از آداب و رسوم بوته ی فراموشی سپرده شده است .

دستگیری اغنیا از فقرا و نیازمندان ازمهمترین آداب ماه مبارک رمضان است
فرماندار شهرستان خاش ضمن برشمردن فضیلت های بارز ماه مبارک رمضان ، گفت: ماه مبارک رمضان بهترین ماه ها، و روزها و شب ها و ساعات آن بهترین روزها و شب ها و ساعات هستند.
محمداکبرچاکرزهی افزود : این ماه در میان مردم این شهرستان نیز به مانند سایر مسلمانان دارای والاترین ارزش‌ها بوده که برای گرامیداشت آن آداب و رسوم‌هایی از گذشتگان تا امروز وجود داشته و همچنان از سوی مومنین برگزار می‌شود.
وی دستگیری اغنیا از فقرا و نیازمندان را از آداب بسیار باارزش در این ماه دانست و افزود: در این ماه همه مومنین در حد توان خود اقدام به دستگیری و کمک به فقرا، آن هم اکثرا به صورت پنهانی و شبانه می‌کنند .

به گفته چاکرزهی ، دیگر آداب بسیار باارزش این ماه که در نزد خداوند جایگاه بالایی دارد، طلب عفو و بخشش مومنین از همکیشان و اقدام و همسایگان است چراکه طبق روایات و احادیث طلب عفو و بخشش در این ایام بیشتر مورد مقبولیت حق قرار خواهد گرفت .
وی تصریح کرد : در ماه مهمانی خداوند، برکات و رحمت های الهی بر سر روزه داران سرازیر شده و خداوند متعال با مغفرت مومنان، به آنان وعده جنت داده است.
فرماندار خاش اظهار داشت : فرستادن صلوات بر پیامبر اسلام(ص)، تلاوت قرآن کریم، به جا آوردن نوافل و نمازهای مستحبی، استغفار کردن، دعا خواندن، اکرام مومنان، یتیمان و صله ارحام، پرداخت زکات و صدقات، داشتن اخلاق نیکو، افطار دادن به روزه داران، آسان گرفتن بر زیردستان، نگهداری چشم، گوش و زبان از محرمات و یاد آوری آخرت از آداب ماه مبارک رمضان محسوب می‌شوند.
وجود افزون بر۵۰۰ مسجد و ۱۵ حوزه علمیه و مکتب با ظرفیت تربیت دهها طالب العلم ،فارغ التحصیل و عالم دینی، شهرستان خاش را به عنوان شهر حافظان و عالمان دین مشهور کرده است.
انتهای پیام/9031 https://www.asrehamoon.ir/vdcjttei.uqemtzsffu.html