ضربه نشخوار ذهنی به سلامت روان/چگونه از دام گفت و گوهای درونی منفی تکراری رهایی یابیم؟

حسینعلی شیرازی، مشاور و روانشناس در گفت و گو با عصرهامون بیان کرد: همه ما، گفت و گوی درونی داریم. از لحظه ای که بیدار می شویم تا زمانی که می خوابیم یک نفر همیشه درون سر ما حرف می زند. همه ما این گفت و گوی درونی را داریم، ماجرایی که گاهی اوقات به نشخوار ذهنی منفی تبدیل می شود.
 
وی در تعریف نشخوار اظهار کرد: چندین هزار سال پیش، بعضی از حیوانات برای حفظ امنیت خود مجبور بودند که به هنگام پیدا کردن غذا، با شتاب آن را بدون جویدن ببلعند و دوباره به مخفیگاه خود باز گردند. سپس در آنجا با خیال آسوده، آرام می گرفتند و غذایی را که قبلاً بلعیده بودند، بالا می آوردند و می جویدند و دوباره می بلعیدند.
 
این مشاور ادامه داد: گاهی اوقات ما انسان ها نیز دچار مسئله ای مانند نشخوار می شویم. یعنی به یک موضوع بارها و بارها فکر می کنیم، در یک حلقه بی پایان و بی نتیجه فکر کردن به یک موضوع گیر می افتیم و مدام آن را می بلعیم و دوباره آن را بالا می آوریم و باز هم آن را می جویم.
 
وی گفت: در گفت و گوهای تکراری درونی یا نشخوار ذهنی مدام به نکات منفی، خاطرات منفی و جنبه های منفی فکر و بعد از مدتی به آن اعتیاد پیدا می کنیم. همانند حیواناتی که از اول اهل نشخوار نبودند اما اکنون دیگر معده شان متناسب آن شده است.
 
شیرازی گفت: این نشخوار منفی می تواند گریبان همه ما را بگیرد. از فردی که همسرش به وی خیانت کرده تا کارآفرینی که ورشکست شده، کاندیدایی که در انتخابات رای نیاورده یا روزنامه نگاری که به ناحق زندانی شده، ورزشکاری که مصدوم شده و دیگر نمی تواند ورزش حرفه ای کند و فردی که در آزمون دکترا به نتیجه نرسیده و سرمایه گذاری که سرمایه اش از بین رفته است.
 
تكنيك برگردانی مثبت یا انحراف فکر
 
وی با اشاره به راهکارهای رهایی از دام گفت و گوهای درونی منفی تکراری اذعان کرد: تكنيك برگردانی مثبت یا انحراف فکر یکی از این روش ها بوده، بر این اساس به صورت ارادي به چيزي توجه كنيد كه مثبت است. بازي هاي فكري کنيد. هر کاری كه مستلزم به كارگيري فكر است. تلفن را برداريد و به دوستان زنگ بزنيد. فقط ذهنتان را با هر چيز كوچكي مشغول کنید.
 
این روانشناس عنوان کرد: يك عدد پيچيده مثل 958354 را در نظر بگیرید و هفت تا هفت تا از آن كم كنيد. اين تكنيك به خاطر اينست كه مكانيزم ذهن طوريست كه در يك آن نمي تواند به دونقطه توجه كند.
 
 
وی با اشاره به تکنیک تاخير فكر به عنوان یکی دیگر از راهکارها، بیان کرد:زبراي آمدن فكرهای منفی تکراری به ذهنتان وقت تعيين كنيد و وقتي اين افكار خواستند به ذهنتان وارد شوند به آنها بگوييد كه بروند و در فلان ساعت كه به آنها اختصاص داده ايد، بيايند و به تدریج اين ساعات را محدودتر كنيد. این نشان می دهد که شما ارباب هستید و افکار منفی تکراری نوکر.
 
شیرازی از تکنیک تدوین فکر به عنوان یکی دیگر از روش ها اشاره و اظهار کرد: قلم و كاغذ برداريد و همگي افكار منفي خود را بنويسيد، ترجیحا با زبان طنز! نوشتن بار سنگين افكار فكري را سبك كرده و گاهی با خواندن نوشته ها ممكن است، شما را به خنده يا شگفتي از افكار غيرمنطقي خود وادارد. در عين حال وقتي فكرتان را نوشتيد راحت تر مي‌توانيد آن را بررسي و خطاهايش را شناسايي كنيد.

تکنیک تصور بدترین حالت ممکن
 
وی گفت: تکنیک تصور بدترین حالت ممکن و اقدام از دیگر راهکارهای غلبه بر افکار منفی است، در نگاه اول ممکن است این روش اشتباه به نظر برسد اما دو فایده اساسی دارد. به جای اینکه مدام در مورد نگرانی های آینده فکر کنید. به بدترین حالت ممکن بیندیشید. زمانی که به بدترین حالت ممکن فکر می کنید، می بینید آنقدرها هم بد نیست و تنها این ذهن شماست که آن را بزرگ کرده. همین طور شما می توانید خود را برای اقدامات جبرانی و پیشگیرانه بعدی آماده کنید. به جای ترس از اقدام، بزنید به قلب ماجرا و دست به کار شوید.
 
این مشاور از تکنیک تعریف ماموریت جدید به عنوان یکی دیگر از روش ها نام برد و افزود: نشخوار ذهنی، فكر زائد است و این مهم زاييده وقت زائد و آن هم زاييده بيكاري، با دست زدن به يك فعاليت كه شما را در حالت برانگيختگي قرار دهد مي‌توانيد از حالت نشخوار ذهنی فاصله بگيريد.
 
وی عنوان کرد: اگر در کارآفرینی شکست خورده اید، یک ایده جدید را دنبال کنید. اگر دیگر نمی توانید ورزش حرفه ای کنید، خوب به مربی شدن بیندیشید! اگر به تازگی جدا شده اید، به تمام کارهایی فکر کنید که در زمان زندگی مشترک فرصتش را نداشتید انجام دهید.
 
به گفته شیرازی، خداوند درها و دریچه های بسیاری را پیش روی ما قرار داده است. اما گاهی اوقات آنچنان به درهای بسته نگاه می کنیم که صدها در و دریچه دیگر را نمی بینیم. به خدا نگویید چه مشکلات بزرگی دارید بلکه به مشکلات بگویید چه خدای بزرگی دارید.
 
انتهای پیام/