تاریخ انتشار :شنبه ۴ اسفند ۱۳۹۷ ساعت ۰۹:۵۲
قلعه ناصری یا قلعه ایرانشهر یکی از مهمترین قلعه های استان محسوب می شود که در تمامی ایام سال گردشگران و تاریخ دانان زیادی را به خود جذب می کند.
قلعه ناصری، دژی به قدمت پهره
به گزارش عصرهامون ؛ به نقل از پهره ؛ قلعه ناصری ایرانشهر پس از قلعه بمپور بزرگترین و مهمترین قلعه خشت و گلی در بلوچستان محسوب می شود.

ناصرالدوله فرمانفرما که حـاکم کـرمان و بلوچستان بود در سال 1258 هـ .ق پیشنهاد ساخت این دژ نظامی بزرگ را در فهرج یا پهره (نام قدیم ایرانشهر) به ناصر الدین شاه قاجار داد و حسین معمارباشی کرمانی با دستور ناصرالدین شاه قاجار این بنا را در سال 1264 هجری شمسی ساخت.

بنا به مستندات تاریخی کار ساخت این قلعه هفت سال به طول انجامید و از آن پس بنام قلعه ناصری یا ناصریه مشهور شد و مقّر حکمرانی بلوچستان که تا آن سال قلعه کهن و عظیم بمپور بود، به این قلعه انتقال یافت.

این بنای تاریخی با مساحت هفت هزار و 500 متر مربع شامل بخش های مختلف از جمله چهار حیاط مجزا و بیش از 150 اتاق، حال بند، حوض خانه، انبار، اصطبل، حمام، سربازخانه و منطقه حاکم نشین بود.

در سال 1308 هجری شمسی با تصرف شهر فهرج یا پهره توسط قوای رضاخان پهلوی این شهر به نام ایرانشهر تغییر نام یافت.


 
قلعه ناصری یا قلعه ایرانشهر
این قلعه با ضعف دولت قاجار در اواخر عصر قاجار و اوایل عصر پهلوی به تصرف حاکم مقتدر وقت بلوچستان بنام دوست محمد خان بارکزایی درآمد و بنام قلعه دوست محمد خان معروف شد. با به قدرت رسیدن رضاخان و استقرار و قدرت گرفتن حکومت مرکزی، قشون دولتی رضاخان پهلوی به فرماندهی 'تیمسار امان الله جهانبانی' بلوچستان و این قلعه را متصرف شده و از آن پس این قلعه به نام قلعه ایرانشهر شهرت یافت.

در عصر پهلوی دوم (محمدرضا پهلوی) از این قلعه بنام پادگان ژاندارمری وقت و زمانی به عنوان مدرسه استفاده می شده است. در اوایل انقلاب با متروک ماندن این قلعه عظیم و زیبا، بتدریج تبدیل به قلعه ای متروک و نیمه ویرانه می شود که متاسفانه در سال 1361 هجری شمسی حدود 98 درصد معماری های فضای داخل با بولدوزر مورد تخریب و تسطیح قرار می گیرد و تنها سردر و حصار آن باقی می ماند.


هر چند که معماری داخلی قلعه تخریب شده، ولی می توان به آجرنمای تزئینی سردر ورودی و برج های آجرکاری شده دو طرف اشاره کرد که دارای انواع طرح های رجچینی، دندان موشی، هندسی، لوزی، چلیپایی و... است. این نوع تزئین یادآور سبک معماری بکار رفته در برج های ارگ بم در استان کرمان توسط هنرمندان آن خطه است.


قلعه ناصری، ثبت در فهرست آثار ملی
رئیس میراث فرهنگی و گردشگری ایرانشهر در این خصوص به خبرنگار پهره گفت: قلعه ناصری یکی از بزرگترین قلعه های بجا مانده از عهدقدیم در سیستان و بلوچستان است که در سال 1375 نیز در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

عبدالحمید خدایاری با اشاره به اینکه در طول سال گردشگران زیادی برای بازدید آثار تاریخی شهرستان ایرانشهر به این منطقه سفر می کنند افزود: یکی از مقاصد گردشگری در شهرستان ایرانشهر و جنوب استان سیستان و بلوچستان، همین دژ تاریخی ناصری است که با وجود تخریب بناهای داخلی این قلعه هنوز هم جذابیت های فراوانی برای تاریخ شناسان و گردشگران دارد.
 
وی ادامه داد: اداره میراث فرهنگی در سالهای اخیر برای ارج نهادن به هنر و معماری قدیم نمایشگاههای فراوانی را در این مکان برگزار نموده تا همگان بیشتر با گذشتگان و تاریخ ملی این مرز و بوم آشنا شوند.

خدایاری در پایان خاطرنشان کرد: از مردم عزیز ایران درخواست داریم تا در ایام عید نوروز از مراکز دیدنی، تاریخی و گردشگری استان سیستان و بلوچستان و به خصوص شهرستان ایرانشهر که به تازگی به عنوان شهر ملی سوزن دوزی نیز نام گذاری شده است، بازدید نمایند.

انتهای پیام/
  https://www.asrehamoon.ir/vdchvwnzw23nvzd.tft2.html
نام شما
آدرس ايميل شما