پیرمحمد ملازهی در گفت و گو با خبرنگار عصرهامون، با اشاره به اینکه مناقشه كشمير ميان هند و پاكستان ریشه در تاریخ این منطقه دارد، گفت: آغاز بحران کشمیر برمیگردد به دوران مبارزات استقلال طلبانه هندی ها که تمامی اقشار از مسلمان، هندی و دیگر ادیان حاضر در این کشور در آن دخیل بودند و پس از استقلال هند و تخلیه هندوستان از نیروهای انگلیسی، رهبران حزب کنگره و حزب مسلم لیگ که اکثریت مسلمانان و هندوها را دربر میگرفتند نتوانستند بر سر چگونگی استقلال به تفاهم برسند و در نهایت به توافق رسیدند تا دو کشور جداگانه تشکیل شود و بخش مسلمان نشین به پاکستان و بخشی که اکثریت هندو، بودایی و دیگر ادیان بودند به هندوستان تبدیل شود.

وی افزود: بر اساس این توافق هر بخشی که اکثریت مسلمان نشین بود به پاکستان ملحق شد و هر بخشی که بیشترین جمعیت آن را هندوها و بوداییان تشکیل میدادند به هندوستان الحاق شد این فرمول در همه جا عملیاتی شد بجر منطقه کشمیر و همین موضوع نیز موجب شده تا پاکستان به دو بخش پاکستان غربی که همین کشور کنونی است و پاکستان شرقی یا بنگلادش کنونی تقسیم شود که هند میان آنها هزار کیلومتر فاصله انداخته بود.

پژوهشگر و کارشناس ارشد مسائل شبه قاره هندوستان و پاکستان با بیان این مطلب که حاکمیت کشمیر در آن زمان حاضر به پیوستن به پاکستان نشد، بیان کرد: حاکمیت کشمیر در آن تاریخ به دست خاندان گلاب سینگ بود که منطقه کشمیر را با اجازه 99ساله از انگلستان اجاره کرده بودند و پس از خروج بریتانیا از هند حاضر به پیوستن به پاکستان نشده و قرارداد الحاق به هندوستان را امضا کرد که این آغازی بر مناقشات دو کشور شد.

عدم توجه به قرارداد حزب کنگره و حزب مسلم لیگ آغازگر اولین جنگ کشمیر
وی ادامه داد: این موضوع مورد قبول پاکستان قرار نگرفت و اولین جنگ در سال 1947میان دو کشور پاکستان و هندوستان آغاز شد که با دخالت سازمان ملل آتش بست برقرار شد و کشمیر به دو بخش تقسیم شد که دو سوم آن در اختیار هند و یک سوم نیز تحت عنوان کشمیر آزاد در حاکمین پاکستان قرار گرفت و امنیت خط مرزی نیز به ماموران حافظ صلح سازمان ملل سپرده شد.

ملازهی اذعان کرد: در ادامه مناقشات و جلسات صلح دو کشور در سال 1949 و 1951 پیشنهادی مطرح شد تا همه پرسی برگزار شود تا مردم کشمیر خود تصمیم بگیرند تا تحت حاکمیت کدام کشورها قرار بگیرند اما بازهم هندوستان به دلیل اینکه اکثریت ساکنین کشمیر را مسلمانان تشکیل میدادند حاضر به پذیرفتن این موضوع نشد.

وی با اشاره به ماده 73قانون اساسی هند، خاطرنشان کرد: بر اساس این ماده قانون اساسی هند، منطقه کشمیر کاملا خودمختار اداره می شد و نسبت به دیگر ایالات هندوستان آزادی بیشتری دارد و حتی دولت محلی و مجلس محلی کشمیر مجاز به تصویب قانونی شدند تا اجازه دهند چه کسانی در کشمیر زندگی کنند و زمین و خانه خرید و فروش کنند که بر اساس همین قانون نیز هیچ فردی که تا پیش از سال 1947در این منطقه ساکن نبوده حق مالکیت نداشته باشد و در کشمیر زندگی کند و بر اساس همین ماده نیز اکثریت مسلمان در منطقه حفظ شده است.

این پژوهشگر و کارشناس ارشد مسائل شبه قاره هندوستان و پاکستان با تاکید بر اینکه بحران کنونی ناشی از لغو قانون خودمختاری کشمیر است، تصریح کرد: در هفته گذشته "نارندرا مودی" نخست وزیر و حزب "بی جی پی" این قانون را لغو کرده و آغازگر مناقشات جدید در منطقه کشمیر شدند.

لغو خودمختاری کشمیر خطر آفرین است
وی افزود: پس از لغو خودمختاری کشمیر و قانون عدم حضور افراد بیگانه در کشمیر برخی صاحب نظران اعتقاد دارند ممکن است با حضور هندوهای افراطی در کشمیر و یا خرید و فروش زمین های مسلمانان و حضور خانواده های 200هزار سرباز هندی که در منطقه کشمیر حاضر هستند موجب شود تا دیگر اکثریت مسلمانان بهم ریخته و پس از مدتی دیگر مسلمین تصمیم گیرنده اصلی نباشند.

ملازهی با اشاره به اینکه لغو ماده 73قانون اساسی هند میتواند موجب تنش میان مسلمانان و هندوها شود، گفت: حضور هندوهای افراطی که به دنبال یکسره کردن موضوع کشمیر هستند علاوه بر اینکه می تواند توازن میان مسلمانان و هندوها را برهم بزند تا در صورت برگزاری رفراندوم دیگر آرا به نفع هندوستان باشد می تواند تنش میان گروه های مسلح هندو و مسلمان را بالا ببرد.

وی با تاکید بر اینکه دیگر مردم کشمیر به دنبال جدایی طلبی هستند، بیان کرد: در گذشته مردم این منطقه دو راه بیشتر پیش رو نداشتن یعنی یا باید به پاکستان و یا به هندوستان ملحق می شدند اما در حال حاضر نهضتی در کشمیر شکل گرفته تا این منطقه تبدیل به کشوری آزاد شود که هم کشمیر هند و هم کشمیر پاکستان تبدیل به کشوری اسلامی و کشمیری شود که بسیار قوی تر از هر خواسته ای است که مورد توجه گروه های جدایی طلب و مسلح منطقه قرار دارد و اگر هندوستان در این فضا تجدید نظری نکند و گروه های افراطی هندو هم وارد مناقشه شوند شاهد آغاز درگیری های مسلح در کشمیر خواهیم بود.

هر تغییری در حاکمیت هندوستان می تواند مناقشه کشمیر را پایان دهد
این پژوهشگر و کارشناس ارشد مسائل شبه قاره هندوستان و پاکستان با اشاره به اینکه هندوستان کشوری آزاد و دموکراتیک است، اذعان کرد: با هر گونه تغییر در حزب حاکم و نخست وزیر در این کشور می توان امیدوار بود که بار دیگر ماده73 قانون اساسی هندوستان اجرایی شود و مناقشات حاضر پایان یابد، به طور کلی باید گفت در هندوستان هر چیزی ممکن است و اینکه پاک سازی نژادی همچون فلسطین در این کشور انجام شود غیرممکن است چون نه هنودستان می تواند خود را وارد چنین خطری کند و نه می خواهد به این باتلاق وارد شود.

وی ادامه داد: بیش از 200میلیون مسلمان در هندوستان زندگی می کنند که هیچ گاه این کشور نمی تواند و نمی خواهد خود را در داخل با این جمعیت بزرگ روبه رو کرده و یا آبروی خود را در خارج از کشور نابود کند، بی تردید مناقشه کشمیر حتی اگر به جنگ مجدد میان دو کشور درگیر بی انجامد هیچ گاه منجر به پاکسازی نژادی نخواهد شد.

ملازهی با تاکید بر اینکه پاکستان و هند در گیر جنگی نیابتی در کشمیر هستند، اذعان کرد: شاید جنگی آشکار میان دوکشور وجود نداشته باشد و هر چند مدت تنها تبادل آتش و درگیری های کوچکی در خط مرزی کشمیر دربگیرد اما از آغاز مناقشه کشمیر تا کنون دو کشور با حمایت از گروه های مخالف یک دیگر درگیر جنگی نیابتی در کشمیر هستند.

وی خاطرنشان کرد: همواره پاکستان هندوستان را متهم به حمایت از گروه های مسلح حاضر در کشمیر آزاد کرده و هند نیز پاکستان را متهم به حمایت از گروه های مسلح کشمیر هندی می کند و این موضوع نیز تاحدی درست است به گونه ای که هر دو کشور با حمایت از گروه های مخالف به دنبال به دست گیری شرایط به نفع خود هستند.

کشمیر باید خود برای سرنوشتش تصمیم بگیرد
این پژوهشگر و کارشناس ارشد مسائل شبه قاره هندوستان و پاکستان با تاکید بر اینکه مردم کشمیر باید براس سرنوشت خود تصمیم بگیرند، گفت: بهترن گزینه برای پایان مناقشه کشمیر همان برگزاری رفراندوم سراسری و تصمیم گیری بر سر الحاق به دو کشور پاکستان یا هندوستان بوده و یا تاسیس کشوری آزاد، این موضوع نیز هیچ گاه مورد موافقت این دوکشور قرار نمی گیرد چرا که هر یک به دنبال جلب رضایت و اکثریت به نفع خود هستند و تا امید نداشته باشند که پیروز انتخابات خواهند بود بر سر این مهم توافق نخواهند کرد.

وی تصریح کرد: با قدرت گرفتن گروه های مسلح و جدایی طلب در دو سوی خط مرزی کشمیر در آینده ای نه چندان دور می توانیم شاهد درگیری های جدی در این منطقه باشم و حتی ممکن است این موضوع به پیدایش کشوری کامل و به دور از وابستگی به هند و پاکستان باشیم اما بازهم باید ببینیم بازیگران اصلی مناقشه کشمیر در آینده چه تصمیماتی گرفته و به چه صورت اقدام می کنند.

ملازهی در پایان با اشاره به اینکه کشمیر برای هردو کشور با اهمیت است، گفت: کشمیر در منطقه ای کوهستانی و مشرف به سه کشور پاکستان، هندوستان و چین قرار داشته و دارای معادن بزرگ و کشاورزی با رونقی است و برای هر دوکشور درگیر جنگ از اهمیت بالایی برخوردار است و همین موضوع نیز بر اوج درگیری ها افزوده است.
 
انتهای پیام/