تاریخ انتشار :شنبه ۱۴ تير ۱۳۹۹ ساعت ۱۱:۱۶
احیای بازی‌های زیبای قدیمی سیستان و بلوچستان که قدمتی به تاریخ این استان پهناور دارد، در این روزهای کرونایی می تواند بخشی از جاذبه های خانه نشینی باشد.
تجربه تابستانی متفاوت با احیای ورزش های دیرینه جنوب شرق/ وقتی بازی های بومی، خانه نشینی را دلنشین تر می کند
به گزارش عصرهامون، با توجه به این که تابستان امسال همچون بهاری که گذشت، خانه‌نشینی جایگزین اجباری به جای رفتن به مسافرت و شرکت در کلاس های اوقات فراغت برای دانش آموزان شده است، می توان از این ایام به‌ عنوان اوقات فراغت طلایی بهره برد و با مدیریت صحیح، محیط خانه را به فضایی شاد و مهیج تبدیل کرد.
 
با توجه به این که یکی از ظرفیت های شاخص سیستان و بلوچستان میراث معنوی ارزشمند در حوزه ورزش های سنتی و بازی های محلی است که در گذشته نقش مهمی در سلامت جسم و روان مردم مناطق مختلف به ویژه فرزندان این مرز و بوم در قالب فعالیت های تفریحی و ورزشی ایفا می‌کرد، می توان با احیای این بازی ها، فرصت خانه نشینی را جذاب تر کرد.
 
بازی هایی که مصادیق آن در یافته های باستان شناسان در سایت جهانی شهر سوخته سیستان و محوطه های باستانی بلوچستان قابل مشاهده است، از جمله تخته نرد یافت شده در شهر سوخته سیستان که به عنوان یکی از نخستین بازی های فکری دنیا شناخته می شود و نشان می دهد اجدادمان نیز در هزاره های دور تاریخ برای اوقات فراغت خویش برنامه داشته اند.
 
 
قابل اجرا در همه رده های سنی
 

مصطفی ذوالفقاری، کارشناس تربیت بدنی در این باره به خبرنگار ما گفت: بازی های بومی و محلی این استان هر کدام دارای یک یا چند ویژگی است و به شرایط محیطی، امکانات بازی سلیقه و مهارت بازیکنان و اهداف مورد نظر به دسته‌های گوناگونی تقسیم می‌شود و بیشتر این بازی‌ها در چند رده سنی قابلیت اجرا دارد.
 
وی با بیان این که تنوع و ازدیاد بازی‌های کهن و دیرینه سیستان و بلوچستان آن را با بازی های سنتی دیگر استان ها متمایز ساخته است، ادامه داد: تنوع این بازی ها به گونه ای است که بازی‌های خاص منطقه سیستان با بلوچستان متفاوت است، البته در این میان بازی های مشترکی هم وجود دارد.  
 
این کارشناس اضافه کرد: کشتی‌کچ گردان، دلکی، لگوش، پادشاوزیر، توتن‌سواری، چل‌بازی، چوب بازی، ستط، سرخ‌پری زردپری، شترسواری، قایم‌بازی، کَودی‌کَودی، کیچ‌زور، گل‌گل، لپگر، هرکشکا، اشکاتیلی، چوک ‌چوک، لیلی گوگو، آنجلاسیکی، کلاچل‌چل، قله‌پود، چل‌وشکه، چقک‌پور، کپگ، هلاری و تیت از جمله بازی های این دیار است.
 
ذوالفقاری با بیان این که کشتی کچ گردان، خسوخسو و کبدی از جمله بازیهای ورزشی محسوب می‌شود که همچنان از جایگاه ویژه ای در میان مردم این استان برخوردار است، اضافه کرد: با توجه به شرایط این روزها که خانواده ها بهتر است در خانه بمانند تا از بیماری منحوس کرونا در امان باشند، می توان با استفاده از ورزش های بومی که قابلیت انجام در خانه دارد، محیطی شاد را فراهم کرد.
 
 
نحوه انجام بازی 

وی با اشاره به نحوه انجام برخی بازی ها نیز گفت: "کپک"، بازی جمعی است که در آن با یک دست پای مقابل را می گیرند و با یک پا حرکت می کنند و به مبارزه می‌پردازند، شخصی به نام لت باید به کمک نیروهای خودی خود را به هدف برساند، در این مبارزه جمعی هر کس از افراد دو طرف که به زمین بیفتد یا دستش از پایش که آن را گرفته است رها شود، از بازی اخراج می شود.
 
این کارشناس افزود: "چوک بازی دونفره" نیز از دیگر بازی هایی است در آن از پنج چوب تراشیده شده از شاخه درخت خرما به طول تقریبی ۲۰ سانتی متر و ضخامت نیم سانتی متر که پشت و روی آن کاملا مشخص است انتخاب می شود، صفحه مدرج مانند تخته نرد آماده می شود، هر باریکی از بازیکنان چوب های تراشیده شده را در دست می گیرند، کمی به هوا پرتاب می کنند و با پشت دست آن را به قصد دریافت امتیاز بیشتر بر روی زمین می خوابانند.
 
ذوالفقاری ادامه داد: "اره غنی"، نیز بازی کودکانه‌ای مشابه "اتل متل توتوله" است و شعری به گویش سیستانی دارد، "کدش کدش" نیز از دیگر بازی های منطقه محسوب می شود که ابزار این بازی کودکانه گل است که با آن قابلمه می سازند و آن را از جانب سر به زمین می زنند تا صدا دهد، آن کس برنده است که کدش های پر صدا تر بسازد و قابلمه گلی از ته بیشتر پاره شود و جریمه طرف پر کردن آن شکاف از گل رس است.
 
به گفته وی، بازی "کریچو کریچو پندونه" نیز یک نوع هم آوایی کودکانه ویژه خردسالان است که سرود کودکانه را همراه با کف زدن می خوانده اند و نام بازی های بزرگسالان را به این وسیله می آموخته اند.
 
ک ودی؛ شناخته شده در کشور

این کارشناس افزود: بازی "ک ودی" هم یک نوع ورزش بوده که نوعی از آن هم اکنون در سراسر ایران شناخته شده است، این ورزش از دو تیم تشکیل می‌شده و از لوازم بازی تکرار یک نفس "ودی" بوده است که ضمن آن به افراد حریف حمله برده می‌شد.

ذوالفقاری ادامه داد: "چشم مرغک" نیز همان بازی کودکانه قائم موشک است و در بازی "کلا چل چل" دو تیم گرد دائره ای می ایستند، کلاهی در مرکز قرار داده می شود و با خواندن شماره هر یک از افراد از دو تیم به صورت همزمان دو بازیکن می دوند تا هر کس که سریعتر برسد کلاه را بردارد.
 
 وی اضافه کرد: در بازی "چل مشکه"، دو تیم تشکیل می شود و مدافعین روی پا می نشیند و با مچ پای خود به مچ پای مهاجرین که همگی به قصد دست زدن به نشانه وسط میدان دفاع پیش می‌آیند، ضربه می زنند، "قله پوده" بازی دیگری است که در آن نیز دو تیم تشکیل می شود، افراد یک تیم دور هم حلقه می‌زنند، دست ها را بر روی شانه یکدیگر می‌نهند و سربه سر می زنند و محکم می ایستند و یک طناب یا شال را در دست می گیرند و به این ترتیب قلعه ای می‌سازند که مورد تهاجم تیم مقابل قرار می‌گیرد و زورآزمایی آغاز می‌شود.

این کارشناس ادامه داد: در بازی "تغار تغار" دو تیم با دو سر استادک انتخاب می‌شوند با توافق دو سر استادک تغار خانه یکی از ساکنین ده انتخاب می شود آنگاه هر یک از استادان با صدای بلند از تیم رقیب سوال می کند بچه‌ها "تغار تغار" و سر استادک تیم رقیب می پرسد کدام تغار بچه ها جواب می دهند، تغار فلان شخص و این ابتدای بازی است که با حمل یک تیم بر پشت تیم دیگر بازی ختم می شود.
 
به گفته ذوالفقاری، بازی کیچ زور دو تیم با دو سر استادک انتخاب می شوند این بازی در تاریکی شب انجام می‌شود و موضوع بازی استخوان یا چوب یا سنگ یا شی دیگری است که اصطلاحاً کیچ نامیده می‌شود و قبلاً به افراد نشان داده شده است، کیچ پرت می شود و افراد دو تیم شروع به گشتن می‌کنند.
 
انتهای پیام/
 
https://www.asrehamoon.ir/vdcevp8znjh8wni.b9bj.html
نام شما
آدرس ايميل شما

مهم ترین اولویت دستگاه اجرایی در استان از نگاه شما چه باید باشد؟
توجه به زیرساخت ها در استان
توزیع عادلانه ارزاق عمومی و کالاهای اساسی
مرتفع نمودن مشکلات فرهنگی و آسیب های اجتماعی
برخورد با مفاسد اقتصادی و ویژه خواری ها