جلسه علنی امروز خانه ملت در جریان ارائه گزارش وزیر امور خارجه به نمایندگان، برای دقایقی با حواشی روبرو شد.
به گزارش عصرهامون به نقل از راه دانا؛ محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه امروز یکشنبه (15 تیر99) به منظور ارائه گزارش به نمایندگان خانه ملت، در صحن علنی پارلمان حضور یافت.
محمد جواد ظریف اظهارداشت: از آنجا که اولین بار است که در مجلس حضور مییابم، ابتدا به اعضای محترم و هیئت رئیسه تبریک عرض میکنم و برای همه دوستان از خداوند متعال توفیق خدمت به مردم ایران را مسالت میکنم.
وزیر امور خارجه با تبیین شرایط تحولات بین الملل اظهارداشت: امروز دنیا شاهد یک تحول عمده در صد سال و یا ۷۰ سال گذشته است که بعد از پایان جنگ جهانی دوم بیسابقه است. این تغییرات در روابط بینالملل بنیادین است به طوری که ماهیت بسیاری از مفاهیم و روابط در روابط بینالملل در حال تغییر است.
ظریف یادآور شد: این تحولات از پایان امپراتوری شرق شروع شد، البته غربیها فکر میکردند که این پایان یعنی پیروزی جبهه غرب ولی به زودی فهمیدند که شرایط جدیدی در روابط بین الملل حاکم شده و اشتباه برداشتی که در ابتدای دهه ۹۰ میلادی کردند هنوز هم غرب تاوان آن اشتباه برداشتی آن را می پردازد.
وی خاطرنشان کرد: آنچه که مهم است، شرایط سیال گذار بین المللی است که پایانی هم برای آن متصور نیست، مهمترین نکته در این شرایط فهم دقیق و عدم اشتباه است هر کس که در شرایط گذار در تاریخ اشتباه کرده دچار مشکلات اساسی شده و برخی حکومتها به پایان رسیدهاند.
ظریف افزود: متاسفانه ایران هم در تاریخ معاصر در مقاطع گذار به دلایل مختلفی با وجود اهمیت ژئوپلتیک و استراتژیک خود نتوانسته تا قبل از انقلاب نقش بسزایی در این شرایط ایفا کند و فرصتها از دست رفته است، شاید به دلیل اینکه در گذشته جهتگیریهای جهانی شناخته نشده، کنشگری فعال نداشتیم و شاید انسجام داخلی نداشتیم. مهمتر از همه شاید نخبگان جامعه ما در شرایط گذار تدبیر و شجاعت کافی نداشتند که در شرایط گذار بتوانند شرایط کشور را به شکل مدیریت کنند که این شرایط گذار به نفع کشور تمام شود.
وزیر امور خارجه با تبیین شرایط گذار حاکم بر مناسبات بین المللی اظهارداشت: امروز شرایط گذار، مشخصه مهم دارد مشخصه اول «شدن مداوم» یا «سیالیت» همه جانبه و ائتلافهای کوتاه مدت فرصت طلبانه و تحول در مفاهیم است. تحول دوم جابجایی مراکز و کانونهای قدرت در روابط بینالمللی حرکت از جهانی است که همه چیزش در غرب اتفاق میافتاد از اتفاقات مهم تا تصمیم گیریهای مهم غرب محور بود به جهانی که امروز این چنین نیست.
ظریف اضافه کرد: همه مفاهیم بینالمللی و روابط سیاسی دچار تحول بنیادین شده است. نه این که مفاهیم قبلی نابود شده است امام مفاهیم جدیدی جایگزین شده که فرصت ویژه ای را برای کشورهایی نظیر جمهوری اسلامی ایجاد کرده است و امام راحل اولین فردی بود که این تحول را تشخیص داد، اگر نامه امام به گورباچف را ملاحظه کنید می بینید در آن زمان حضرت امام این تحول را تشخیص دادند و بدنبال ایشان خلف صالح ایشان رهبر معظم انقلاب همین روش را ادامه دادند.
وزیر امور خارجه ادامه داد: آنچه که تحول پیدا کرده است امینت و قدرت دچار تحول شده است و امروز مفاهیم جدیدی میتوانند امنیت ساز باشند و امنیت را ایجاد کنند. دوم این که جهان فقط غرب نیست و حتی در درون غرب جنگ داخلی بین قدرت و نظام لیبرال جهانی شکل گرفته است.
وی گفت: برآمدن چین و کشورهای تازه ظهور و همین نگرانی آمریکا از ابتدای دهه ۹۰ بوده و همه سیاستهایی که آمریکا دنبال کرده است به خاطر این بوده که فکر میکرده در این شرایط انتقالی اگر سریع نجنبد امکاناتش را از دست میدهد.
ظریف افزود: برای این که آمریکا بتواند شرایط قدیم را نگه دارد یعنی امروز آمریکا به عنوان یک قدرت ارتجاعی و قدرتی که تلاش می کند، شرایط گذشته را که به نفعش بوده نگه دارد و از روی آمدن مفاهیم جدید قدرت جلوگیری کند این است که تمام دنیا را امنیتی کند.
رییس دستگاه دیپلماسی یادآور شد: شما اگر ملاحظه کنید آمریکا را کرونا را هم امنیتی کرده است یعنی با چین برخوردی میکند که انگار ویروس کرونا یک تحول امنیتی است. گرچه بعضی تئوریهایی در مورد امنیتی بودن کرونا از هر دو طرف است اما آمریکا به دلیل دیگری دارد این را امنیت سازی میکند برای این که بتواند خودش را حفظ کند.
وزیر امورخارجه ادامه داد: در کنار آن آمریکا تلاش می کند در این شرایط انتقالی جمهوری اسلامی را به عنوان قدرتی که میتواند در شرایط جدید با شناخت صحیح برآید، امنیتی کند. در این شرایط فضا برای کنشگری ایران به وجود آمده که ما باید این را بپذیریم که اگر در شرایطی هم می شد گفت که امر محتوم در دنیا وجود دارد گرچه براساس تفکر اسلامی ما معتقدیم به محتوم بودن و جبر نیستیم اما امروز تفکر محتومی برپایه همه مبانی روابط بین المللی غلط است.
وی خاطرنشان کرد: امر محتومی در جهان وجود ندارد همه چیز در حال شدن است و انسان و کشورها به عنوان قدرتهای کنشگر می توانند تاثیرگذار باشند. هر گونه محتوم انگاری به معنای تسلیم در برابر قدرتها است. محتوم انگاری خطر جدی است که جوامع را تهدید می کند و ما باید بپذیریم که ما کنشگر هستیم و تاثیرگذاریم و میتوانیم آینده خودمان را خودمان شکل دهیم. امروز شرایطی شده که نه تنها کشورها بلکه یک فرد انسانی هم میتواند در تحولات بین المللی تاثیرگذار باشد.
ظریف افزود: در این شرایط که جمهوری اسلامی با یک قدرت واقعی و آن قدرت معنایی که امام راحل آن را به خوبی درک کردند و به خوبی از آن هم استفاده کردند و رهبر معظم انقلاب هم در سیاستهای داهیانه شان همین را پیگیری میکنند، جمهوری اسلامی یک قدرت در حال برآمدن است و برای همین است که آمریکا یک جنگ تمام عیار به عنوان نماینده نظام قبلی و به عنوان کسی که میخواهد آن روابط کنشگری نظام قبلی را حفظ کند، بر جمهوری اسلامی حاکم کرده است.
وزیر امور خارجه اظهارداشت: در این جنگ تمام عیار آمریکا میخواهد چند کار انجام دهد که مهمترین آن یک مفهوم سازی است و آن این است که از ایران یک تهدید امنیتی ایجاد کند. وقتی از ایران یک تهدید امنیتی ایجاد کرد موضوع ایران می شود موضوع مکانها و حوزههایی که آمریکا در آنها اقتدار دارد مثل شورای امنیت یا این که به حوزه های امنیتی اقتصاد بکشاند و بتواند از ضربه های امنیتی در اقتصاد جهانی استفاده کند.
وی یادآورشد: یکی از کارهای مهمی که آمریکا در دوران اوباما انجام داد با علم به این که دارد قدرتش را از دست میدهد ضرب های اقتصادی جهانی را امنیتی سازی کرد. مثل بحثهای مبارزه با پولشویی و مبارزه با تامین مالی تروریسم و اقداماتی از این قبیل که توانست دنیا را در حوزههایی گرفتار کند و از آن حوزهها برای پیگیریهای امنیتی خود استفاده کند. مهمترین هدف آمریکا مشروعیت زدایی از نظام است
ظریف اظهار داشت: یکی از اقداماتی که آمریکا انجام میدهد، فشار بر دوستان ایران و هدف قرار دادن منافع ایران در منطقه است که این حوزه هم نیازمند به توجه ویژه ما هست. مهمترین هدفی که آمریکا دنبال میکند جدا کردن مردم از حاکمیت و ناکارآمد نشان دادن نظام و مشروعیت زدایی از نظام است. اگر کتاب دوستان نگاهی به کتاب جان بولتون بکنند میبینند که در پشت همه سیاستهایی که آمریکا به نام فشار حداکثری دنبال میکند این اهداف نهفته است.
وزیر امور خارجه با تاکید بر لزوم انسجام درونی گفت: سیاست خارجی حوزه دعوای جناحی و گروهی نیست به همین دلیل سیاست خارجی در قانون اساسی در حوزه اختیارات مقام معظم رهبری است و سیاستهای کلی نظام در حوزه سیاست خارجی را مقام معظم رهبری تعیین می کنند. این یعنی اجتناب از دوگانه سازی و دعوای داخلی در حوزه سیاست خارجی.
رییس دستگاه دیپلماسی خاطرنشان کرد: بحث دوم تمرکز بر منطقه و همسایگان است ایران باید در منطقه به عنوان تولید کننده امنیت و ثبات و توسعه برای همسایگان شناخته شود. ما باید سیاست همسایگی را دنبال کنیم و همسایگان ما احساس کنند بهترین روابط را با ایران دارند به همین دلیل ما در ۷ سال گذشته بیشترین ارتباط را با همسایگان داشتیم.
وی با بیان اینکه امروز بهترین روابط را با ترکیه، روسیه، افغانستان، آذربایجان، عراق، پاکستان و بعضی از همسایگان جنوبی مان که خواهان روابط خوب با ایران بودند، داریم، اظهار داشت: تعداد سفرهای بنده به این کشورها چندین برابر سفر به بقیه کشورهاست. بیش از ۲۰ سفربه روسیه و ۲۰ سفر به ترکیه، سفرهای متعدد به پاکستان و افغانستان و عراق همه اینها نشان دهنده تمرکز بر همسایگی هست. حاشیه های حضور وزیر امور خارجه در مجلس
پس از سخنان ظریف در بخش اول، تعدادی از نمایندگان در جریان ارائه گزارش وی به ایراد سخن پرداختند و سپس ظریف در بخش دوم سخنان خود پشت تریبون مجلس قرار گرفت تا به سؤالات نمایندگان پاسخ دهد.
زمانی که وزیر امور خارجه شروع به صحبت درباره سؤالاتی درباره مذاکره مجدد با غرب و ارسال پیام ذلت به غرب پس از شهادت حاج قاسم سلیمانی کرد، جمعی از نمایندگان نسبت به عملکرد و سخنان ظریف واکنش نشان داده و اعتراض کردند.
در این بین جواد کریمیقدوسی نماینده مردم مشهد، در اثنای سخنان وزیر امور خارجه با بیان کلماتی همچون «دروغگو؛ این حرفها دروغ است» نسبت به سخنان وزیر امور خارجه اعتراض کرد.
در این بین همچنین نمایندگانی از جمله صباغیان، نیکبین، سلیمی و تعدادی دیگر از وکلای ملت نسبت به رویکرد منفعلانه وزارت امور خارجه در جریان ترور سپهبد قاسم سلیمانی و همچنین اشتباه استراتژیک کشور در روند برجام اعتراض کردند.
در همین راستا محمدباقر قالیباف رئیس مجلس خطاب به نمایندگان از نمایندگان معترض خواست تا مباحث خود را در قالب اخطار مطرح کنند.
در همین حال ظریف شروع به صحبت درباره دیپلماسی ایران در مقابله با غرب کرد که در همین حال برخی نمایندگان مجدد نسبت به این رویکرد اعتراض کردند.
در همین حال برخی نمایندگان نسبت به این سخنان ظریف اعتراض کرده و عنوان کردند که ظریف به شعور ما توهین کرده و ما را نفهم خطاب میکند.
ظریف در ادامه پاسخ داد: بنده به شما نمیگویم نفهم هستید بلکه میگویم در جریان موضوع نیستید.
وی افزود: از مهمان نوازی شما سپاسگذارم. شما نماینده ملت هستید و در مقابل شما در کمال خضوع میایستم.
وزیر امور خارجه در ادامه تصریح کرد: برای آمریکا اصلاح طلب، اصولگرا، انقلابی و غیرانقلابی فرقی نمیکند و در حقیقت همه ما مدنظر آنها هستیم ؛ در واقع همه در یک کشتی قرار داریم.
ظریف همچنین یادآور شد: رژیم صهیونیستی از اساس با تمامیت ارضی کل ایران مخالف است و نسبت به جغرافیای ایران مشکل دارد بنابراین همه ما در یک کشتی نشستیم.
آقای ظریف! در وزارت خارجه کارشناس اقتصادی دارید؟
نماینده مردم آبادان در مجلس از وزیر خارجه پرسید که آیا در این وزارتخانه کارشناس اقتصادی وجود دارد.
آقای ظریف! در وزارت خارجه کارشناس اقتصادی دارید؟
محمد مولوی نماینده مردم آبادان در مجلس شورای اسلامی در جلسه علنی امروز(یکشنبه) پارلمان در جریان ارائه گزارش وزیر امور خارجه به مجلس اظهار داشت: سردار حاج قاسم سلیمانی دلها را فتح کرد، بعد از این فتحالفتوح چه کردید؟
وی افزود: مگر نه اینکه مدعی هستید تسهیلگر امور اقتصادی هستید، اصلا در وزارت امور خارجه کارشناس اقتصادی دارید، اگر کارشناسان این وزارتخانه را به عنوان اقتصادی معرفی میکنید اما آنها دارای مدارک تحصیلی مرتبط با امور فرهنگی و سیاسی هستند.
نماینده مردم آبادان در مجلس شورای اسلامی افزود: آقای ظریف! گویا در دستگاه دیپلماسی شما، دیپلماسی را برای دیپلماسی انتخاب کردهاید و این در حالی است که نظریهپردازیهایتان باید برای نظام مقدس جمهوری اسلامی و ملت شریف ایران به اعداد و ارقامی تبدیل شود که امیدواری ایجاد کند اما در شرایط کنونی معکوس این حالت است.
نماینده مردم آبادان در مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: انتظارمان این است در وزارت امور خارجه که به این نام نامگذاری شده حواستان باشد قرار نیست فقط پیگیر امور خارجیها باشید بلکه باید دیپلماسی خود را به دیپلماسی عمل تبدیل کنید که مبادا در تسهیلگری شما دلار را با حجم بالا ببینیم که کمر اقتصاد مملکت را شکسته است.
وی یادآور شد: عدد و ارقام بیانگر این است که حجم مبادلات اقتصادی ایران با کل دنیا 98 درصد است ولی با اروپا 2 درصد است، از سوی دیگر اکثر پستهایی که شما در اروپا دارید تکمیل شده و همچنان بر سر آنها دعوا وجود دارد، چرا با کشورهایی همچون چین، هند و عراق که حجم مبادلات ایران است بعضا در حد سفیر و کنسولگری با مشکل مواجه هستید.
مولوی ادامه داد: اصول77، 78 و 125 قانون اساسی بر تأمین مصالح کشور تأکید دارد، الان مدعی بودید بیشترین سفر و مراودات را با عراق دارید، آخرین سفر رئیس جمهور که به این کشور داشت و قرار بود کمیسیونی برای لایروبی اروند و مراودات مرزی تشکیل شود چه نتیجه ای داد جز اینکه نتیجه این است که الان مرز شلمچه تعطیل شده است و محور بزرگ اروندرود که زمانی محل تجارت، گردشگری و صیادی بود بیفایده مانده است بنابراین اگر این سیاست خارجیتان است باید در آن تجدیدنظر کنید چرا که آنچه میبینیم نتیجه خوبی به همراه نخواهد داشت.
ذوالنوری: آقای ظریف! مسیر سیاست خارجی شما از ابتدا غلط بود
حجتالاسلام مجتبی ذوالنوری در جریان گزارش وزیر امور خارجه در جلسه علنی امروز مجلس (یکشنبه 15 تیر 99) گفت: آقای ظریف! ریل گذاری و هدف گذاری در خصوص سیاست خارجی ما در دوران شما از ابتدا غلط بود. شما مسیر را کج ریلگذاری کردید. اهداف ملت در مسیری که شما تعیین کردید محقق نشد.
نماینده مردم قم در مجلس در مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: مقام معظم رهبری بارها تأکید کردند سیاستهای بالادستی و سیاست اصلی نظام تکیه بر توانمندیهای داخلی است. حل مشکلات از طریق داخل و تکیه بر منطقه است. اصل بر بیاعتمادی به آمریکا و غرب است، اما آقای ظریف شما وارونه عمل کردید. داخل و منطقه را رها کردید.
وی ادامه داد: آقای ظریف! به کسی که نباید اعتماد میشد تمام اعتماد را به آنجا متمرکز کردید که البته خروجی این کار چیزی جز این که هست نمیتواند باشد.
ذوالنوری خاطرنشان کرد: ما مخالف دیپلماسی و دیپلماسی فعال نیستیم. ما مخالف رابطه با دنیا نیستیم. ما نمیگوییم مسائل را باید در عرصه بین المللی رها و ترک کنیم. مسأله اینجاست که مسیر را نباید عوضی رفت. شما مسیر را از ابتدا کج رفتید. تضمین نگرفتید.
نماینده مردم قم در مجلس در مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: اگر میدانستید چرا خلافش را عمل کردید و اگر نمیدانستید در طول مذاکرات مقام معظم رهبری کراراً تذکر دادند، چرا توجه نکردید؟
وی افزود: مقام معظم رهبری شروط یازده گانه را در باره مذاکرات تعیین کردند، چرا به این شروط عمل نشد؟ چرا قدرت و ابزار چانه زنیتان را از دست دادید که امروز شما به دنبال آنها بدوید؟
ذوالنوری خاطرنشان کرد: آقای ظریف! در ابتدای مذاکراتی که شما با آقای کری داشتید، آقای کری گفت ما اجازه نمیدهیم بیش از 2 هزار کیلوگرم شما اورانیوم غنیشده داشته باشید. ولی شما بعد از آن مذاکرات طولانی این مقدار اورانیوم را به 300 کیلو رساندید. در این مذاکرات چه کردید.
نماینده مردم قم در مجلس در مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: آقای ظریف! شما بالای 10 تن اورانیوم غنیسازی شده کشور را با اورانیوم خام مبادله کردید یا کیک زردی که باید چرخه غنی سازی را طی کند و ابزار چانهزنی را از دست ملت خارج کردید.
وی افزود: آقای ظریف! شما به عنوان بازطراحی و بهینه سازی رآکتور 40 مگاواتی آب سنگین اراک را به آن وضعیت درآوردید که دشمن از شما دیگر خیالش راحت بود، چرا باید حرف شما را گوش کند؟ شما 19 هزار سانتریفیوژ کشور، منصوبینش را به 5 هزار و 100 عدد رساندید و در ابتدای مذاکرات آمریکاییها در مورد 20 درصد غنیسازی با ما حرف میزدند و نطنز را از چرخه مذاکرات خارج کرده بودند و روی فوردو چانه زنی میکردند اما شما نطنز را هم نابود کردید.
ذوالنوری خاطرنشان کرد: وقتی مقام معظم رهبری بر حرکت متناظر و گام به گام تأکید کردند، شما یکجا همه چیز را در طبق اخلاص گذاشتید و تحویل دادید بدون آنکه تضمینی بگیرید. میدانستید طبیعت آمریکا و غرب این است یا نمیدانستید؟ اگر میدانستید چرا این را رعایت نکردید و اگر نمیدانستید چرا به تذکرات مقام معظم رهبری گوش ندادید.
نماینده مردم قم در مجلس در مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: مقام معظم رهبری فرمودند همه این مذاکرات باید نتیجهاش رفع کل تحریمها باشد و الا خسارت بخس است. چرا ملت را به این خسارت محض رساندید؟
وی افزود: چرا به عنوان مذاکره سه سال منطقه را رها کردید؟ وقتی شما میدانستید وضعیت این چنین است، چرا پیمانهای دو جانبه مالی و پولی با کشورهای همسایه برقرار نکردید؟ چرا با کشورهایی مثل چین که ما باید مهمترین ارتباط را با آنها داشته باشیم، علیرغم تاکیدات مقام معظم رهبری بیمهری کردید و ما مدتهای طولانی در این کشورها سفیر نداشتیم و دیپلماسی اقتصادی ما تعطیل بود.
ذوالنوری خاطرنشان کرد: امروز با چین قرارداد میبندید، چرا آن روزی که در موضع قدرت بودید چنین کارهایی را رها و تعطیل کردید؟ در مورد فشاری که امروز به مردم میآید، آقای ظریف! دولت و شخص جنابعالی باید پاسخگو باشید و در پیشگاه خدای متعال استغفار کنید.
نماینده گرگان خطاب به ظریف: ژست موفقیت نگیرید
رمضانعلی سنگدوینی نماینده مردم گرگان در مجلس شورای اسلامی در جلسه علنی امروز(یکشنبه) پارلمان در جریان ارائه گزارش ظریف وزیر امور خارجه اظهار داشت: به عنوان فرزند گلستان باید بگویم که 5 ماه است که مرز ایران و ترکمنستان تعطیل است و علیرغم پیگیریها و با وجود اینکه حدود 35 درصد مردم گلستان سنی و ترکمن هستند نمیتوانند ارتباط اقتصادی و تجاری خوبی با ترکمنها برقرار کنند با این وجود اقدامی از سوی وزارتخانه امور خارجه در راستای برقراری روابط دیپلماسی انجام نشده است، آنگاه شما از صادرات میگویید این صادرات کجاست.
وی با بیان اینکه استان گلستان کشاورزخیز و دومین استان کشور در پرورش مرغ است، افزود: استان گلستان به ترکمنستان صادرات مرغ ندارد این در حالی است که باید پرسید چرا مشکل گازی ایران و ترکمنستان تاکنون حل نشده است در حالی که یکی از مشکلات ما در رابطه با ترکمنستان بحث گازی است.
سنگدوینی خطاب به وزیر امور خارجه گفت: شما به تسهیلگری شرایط اشاره کردید اما این تسهیلگری کجاست، اگر تسهیلگر بودید مردم استان گلستان در شرایط بد اقتصادی به سر میبرند، همچنین در کریدور شمال – جنوب استانهای گیلان، مازندران، گلستان، خراسان شمالی و خراسان رضوی هیچ صادرات و وارداتی با کشورهای اوراسیا صورت نمیپذیرد لذا خواهش میکنم ژست موفقیت نگیرید.
این نماینده مردم در مجلس یازدهم با بیان اینکه ببینید سردار سلیمانی چه کرد و مانند سردار سلیمانیها باشید که این مملکت را با همه مشکلات از دست داعش ملعون نجات دادند، گفت: به عنوان فرزند کشاورز از شما خواهش میکنم بحث اوراسیا و مسیر ترکمنستان و کریدور شمال به جنوب را باز کنید چرا که ما مرز هوایی، زمینی و ریلی داریم، هزینه رانندهها در ترکمنستان دو برابر شده است لذا خواهش میکنم به فکر مردم باشید و این مسیر را باز کنید.
وی تصریح کرد: آقای ظریف اعلام کرد که سیاستهایشان همیشه موفقیت آمیز است و دائما ژست موفقیت را میگیرند اما در مسیری که طی کردند منفعلانه بودند چرا که ارتباط تجاری و اقتصادی در صادرات کشور به ویژه استان گلستان تعطیل شده است؟