رفتارهای پرخطر؛ زمینه ساز معضلات اجتماعی/ برنامه پیشگیرانه دولت برای جمعیت 13 میلیونی دانش آموزی کشور

به گزارش عصرهامون، کودکان و نوجوانان درصد قابل ملاحظه ای از جامعه آماری ايران را تشکيل می دهند و از آنجایی که سن ارتکاب به جرایم رو به کاهش است، می طلبد که آموزش و پرورش در راستای  پیشگیری از وقوع جرایم و آسیب های اجتماعی اقدام هایی را در دستور کار قرار دهد.
 
در همین راستا حمیدرضا رخشانی، مدیرکل آموزش و پرورش سیستان و بلوچستان در گفت و گو با عصرهامون اذعان کرد: رفتارهای پرخطر و آسیب های اجتماعی از جمله مصرف مواد اعتیاد آور برجنبه های مختلف حیات فردی و اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی تاثیر مستقیم دارد و زمینه ساز بسیاری از معضلات اجتماعی نظیر طلاق، بزهکاری های مختلف، بیکاری و بی ثباتی شغلی است.
 
به گفته وی، با توجه به جمعیت جوان کشور و داشتن بیش از13 میلیون دانش آموز که در آینده نیروی انسانی کار کشور خواهند بود، آموزش و پرورش نیز نقش بسیار مهمی در پیشگیری اولیه از گرایش به آسیب های اجتماعی و اعتیاد دارد.
 
لزوم توجه به مدرسه در راستای کاهش رفتارهای پر خطر
 
رخشانی گفت: توجه به مدرسه به عنوان یک نهاد اثرگذار تربیتی می تواند در پیشگیری از رفتارهای پرخطر کارآمد باشد، چراکه برنامه های مدرسه محور بر چند نسل از کودکان تاثیر می گذارند، به علاوه کارکنان و مربیان مدارس به طور معمول اولین کسانی هستند که در خارج از خانواده، متوجه مشکلات کودکان و نوجوانان می شوند، بنابراین در تشخیص زودهنگام مشکلات نقش مهمی دارند.
 
وی ادامه داد: از سوی دیگر، برنامه های آموزش پیشگیری از رفتارهای پرخطر مدارس را قادر می سازد تا از تمرین های موثر موجود بهره گیرند و به جامعه و خانواده کمک می کند تا برنامه ای مدرسه محور به اجرا در آورند، حضور والدین در طراحی، بازنگری و حمایت از این برنامه ها و اجرای موثر آن بسیار حیاتی است.
 
مدیرکل آموزش و پرورش سیستان و بلوچستان با اشاره به این که نهادها و سازمان ها با همکاری مردمی و همیاری اجتماعی می توانند در جنبه های ویژه ای از برنامه های پیشگیری درمدرسه کمک کنند، افزود: همان طور که اهمیت و ضرورت برنامه های آموزش پیشگیری مورد توجه صاحب نظران، والدین، رهبران جامعه و مجریان قانون در سراسر جهان قرار گرفته، لزوم طراحی و تدوین برنامه های آموزش پیشگیری از رفتارهای پرخطر در مدارس کشورمان نیز از اهمیت و ضرورت ویژه ای برخوردار است.
 
اجرای طرح ملی نماد
 
وی گفت: در همین راستا برنامه ملی نماد در دستور کار قرار گرفته و دستورالعمل اجرایی آن در سال تحصیلی جاری به چند بخش شامل آموزش، غربالگری، مداخله مدرسه ای، تشخیص و درمان، مدد کاری اجتماعی، اورژانس (فوریت های روانی – اجتماعی )، پیگیری و مراقبت تقسیم شده است.
 
این مقام مسئول در خصوص مداخله مدرسه ای و تشخیص و درمان این طرح، بیان کرد: در اجرای این طرح راهنمایی مختصر توسط معلم بر اساس راهنمای ارتقای سلامت روان در مدرسه و نیز بسته راهنمای مداخله مختصر که در سامانه نماد، بارگذاری شده است، صورت می گیرد.
 
وی اضافه کرد: مداخله مشاور هم شامل دو بخش تشخیص و مشاوره است که در بخش تشخیص، مشاور بر اساس استانداردهای فنی به ویژه راهنمای مصاحبه گزارش خود در مورد سطح بندی وضعیت دانش آموز را تهیه می کند و این گزارش، شامل مداخلات مختصر مدرسه ای یا ارجاع به هسته و مرکز مشاوره در سطح منطقه است.
 
به گفته رخشانی، مداخلات آموزش های ارتقایی هم به تناسب سطح بندی وضعیت دانش آموز، با ارائه آموزش مهارت های اساسی خود مراقبتی برای دانش آموزانی که وضعیت عادی دارند و در قالب آموزش های ارتقایی عمومی و سراسری نماد یا با اجرای آموزش مهارت های اختصاصی برای دانش آموزانی که درمعرض خطر تشخیص داده شده اند، اجرا و برای دانش آموزان در معرض خطر، پرخطر و دارای فوریت های روانی اجتماعی، آموزش مهارت های تاب آوری ارائه می شود.
 
ارائه خدمات مددکاری اجتماعی
 
وی گفت: پس از ارزیابی و تعیین وضعیت مشکلات و نیازهای دانش آموز در حیطه های مختلف، خدمات مددکاری اجتماعی در مدرسه، در سطح پایه که شامل کمک های ضروری و حمایت های اولیه بر حسب نیاز برای به حداقل رساندن وضعیت خطرپذیری دانش آموز است و به صورت تخصصی از طریق حمایت یابی وتسهیلات ویژه مالی برای درمان و کاهش آسیب دانش آموز با هماهنگی منطقه انجام و برای ارائه معاضدت های قضایی و انتظامی نیز به کمیته نماد منطقه معرفی می شود .
 
مدیرکل آموزش و پرورش سیستان و بلوچستان با اشاره به ساز و کار تشخیص و درمان در سطح مدرسه، گفت: در این سطح، مشاور مدرسه با استفاده از ابزارهای تشخیصی از جمله راهنمای استاندارد مصاحبه، ارتباط تعامل با دانش آموزان و اولیا، نتایج غربالگری ها و گزارش دانش‌آموزان به تشخیص مشکل یا اختلال اقدام و وضعیت دانش آموز را بررسی و نتیجه را در سامانه نماد، ثبت می کند و سپس هرگونه درمان پس از تشخیص مدرسه ای، در سطح مدرسه و در صورت نیاز، با ارجاع دانش‌آموزان در سطح هسته مرکز مشاوره صورت می گیرد.
 
وی ادامه داد: پس از تشخیص، در صورتی که دانش آموز در معرض خطر باشد و مدرسه به وی خدمات ارائه دهد، به منطقه ارجاع نمی شود و دانش آموزان در معرض خطری که در مدرسه خدماتی دریافت نکرده اند و نیز دانش آموزان پرخطر به منطقه ارجاع می شوند، اما دانش آموزان موارد اورژانس، بدون طی کردن مرحله تشخیص به منطقه معرفی می شوند، در مواردی هم که امنیت جانی دانش آموز در معرض خطر قرار دارد، مدرسه با هماهنگی منطقه می تواند اقدام فوری انجام دهد.
 
مداخلات تشخیص و درمان در منطقه
 
رخشانی با اشاره به مداخلات تشخیص و درمان در منطقه بیان کرد: تشخیص درباره دانش آموزانی که بخشی از خدمات را در مدرسه دریافت کرده اند و نیز برای موارد پرخطر و غیراورژانس صورت می گیرد و دانش آموزانی که در وضعیت اورژانس روانی اجتماعی هستند، بدون توقف، توسط واحد مددکاری اجتماعی جهت پیگیری برای درمان و مددکاری، پس از اخذ رضایت کتبی از ولی یا سرپرست قانونی و هماهنگی های لازم به مراکز ارائه دهنده خدمت درون سازمانی یا برون سازمانی، ارجاع می شوند.
 
 وی تصریخ کرد: در صورتی که بیم تهدید جانی و خطر برای حیات دانش آموز وجود دارد، اقدام های بعدی با هماهنگی سازمان بهزیستی یا به طور مستقیم با هماهنگی مقام قضائی، صورت می گیرد.
 
مدیرکل آموزش و پرورش سیستان و بلوچستان گفت: در بخش درمان نیز در هسته ها و مراکز مشاوره و خدمات روانشناختی منطقه به تمامی دانش‌آموزان نیازمند خدمات ارجاعی شامل جلسات مشاوره و مداخلات روانشناختی ارائه و در پایان هر جلسه، گزارش مراجعه دانش آموز و خدمت ارائه شده به وی در سامانه نماد ثبت می شود.
 
وی با بیان این که طرح نماد، مخفف نظام مراقبت اجتماعی از دانش‌آموزان است، گفت: در این طرح 9 دستگاه از جمله نیروی انتظامی، اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی، دادگستری، اداره کل بهزیستی، اداره کل کمیته، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی، سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی، ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره)، بنیاد برکت و اداره‌کل آموزش و پرورش همکاری دارند.
 
اجرای آزمایشی طرح نماد برای 153 مدرسه
 
به گفته رخشانی، این طرح در سه سال گذشته به صورت آزمایشی در سیستان و بلوچستان و 5 استان دیگر اجرا شد و درسال گذشته 6 مدرسه از ناحیه یک زاهدان و 147 مدرسه شهرستان زهک تحت پوشش طرح قرار گرفتند.
 
وی گفت: همچنین آموزش مهارت‌های زندگی مانند نه گفتن، جرات ورزی، کنترل خود، خودآگاهی، خود مراقبتی و عزت نفس، تنظیم هیجان و مقابله با استرس و ... هم بر اساس نقطه برش‎ها در استان ارائه می شود، ما تمام آسیب‌ها را درنظر می‌گیریم و تنها اعتیاد نیست.
 
مدیرکل آموزش و پرورش سیستان و بلوچستان خاطرنشان کرد: این طرح در راستای شناسایی دانش آموزان در معرض خطر و پرخطر و دارای آسیب بسیار خوب عمل کرده است که پس از شناسایی به دستگاه های عضو جهت درمان و خدمات معرفی می شوند.
 
انتهای پیام/