بی خیال خوش اندامی، زنده بمانیم!/ کووید 19 و چاقی؛ زنگ خطر به صدا درآمد

به گزارش عصرهامون، قریب به یکسال است که میهمانی ناخوانده در گوشه گوشه جهان جای خوش کرده و قصد رفتن ندارد، میهمانی که همه را خانه نشین کرده است، چراکه این روزها کارکنان نوبتی به محل کار می روند و دانش آموزان و دانشجویان نیز برنامه های درسی شان را به صورت مجازی دنبال می کنند، آن هایی هم که مشاغل خصوصی دارد، کار را به خانه آورده اند.
 
بی شک در خانه ماندن، در قطع زنجیره کرونا و کاهش مبتلایان به این بیماری منحوس نقش ویژه و تاثیرگذاری دارد، اما اگر خانواده‌ها برنامه ‌ای برای این روزهای خانه ‌نشینی نداشته باشند، این موضوع ممکن است علاوه بر بروز مشکلات روحی، به دلیل افزایش ریزه خواری و کم تحرکی چاقی را به ارمغان آورد.
 
در حالی که دوران همه گیری کووید 19می تواند فرصتی برای اصلاح شیوه زندگی و داشتن تغذیه سالم باشد، اما وقتی با برخی ها هم کلام می شوی و در رابطه با عوارض زیاد خوردن و کم تحرکی، به آن ها هشدار می دهی، اذعان می کنند که "بی خیال خوش اندامی، زنده  بمانیم"، غافل از این که تغذیه مناسب و تحرک علاوه بر اهدای اندامی مناسب، سلامتی را به انسان هدیه می دهد، اما خلاف آن می تواند باعث ابتلا به انواع بیماری ها شود.
 
کارشناسان تغذیه و رژیم درمانی نیز پیوسته تاکید می کنند که تغذیه درست، علمی و حلال به سلامت جسمی، روحی و روانی می انجامد، در ایام حاضر که با بحران هایی مانند کرونا، آنفلوآنزا، بیماری های متعدد واگیر و غیر واگیر درگیر هستیم، نقش تغذیه درست را در تقویت سیستم ایمنی بدن و مقاومت در برابر بیماری های ویروسی و باکتریایی بهتر و پررنگ تر احساس می کنیم.
 
چالش بد غذایی و ضعف تغذیه
 
در همین راستا و به مناسبت هفته ملی بسیج تغذیه، با مسعود فیروزکوهی کارشناس تغذیه دانشگاه علوم پزشکی زاهدان گفت و گویی انجام شده است که به خبرنگار ما گفت: در بررسی های متعدد اخیر مشاهده کرده ایم که افراد با سابقه بدغذایی و ضعف تغذیه که مبتلا به کمبود انواع ویتامین ها و املاح  هستند و همچنین مبتلایان به بیماری های غیر واگیر از جمله بیماری های قلبی- عروقی، کبدی، پرفشاری خون، دیابت، آسم و مشکلات تنفسی، بیماران سرطانی و مبتلایان به اضافه وزن و چاقی که تغذیه بد در بروزشان نقش اصلی و مهمی داشته است، بیشتر مستعد ابتلا به کرونا هستند.
 
به گفته وی، در دوران همه گیری کرونا، ماندن در منزل برای حفظ سلامتی، قطع زنجیره انتقال و عدم ابتلا به ضرورتی برای اغلب ما تبدیل شده است، ماندن بیش از پیش در خانه، بر میزان فعالیت جسمی، تحرک، نرمش و ورزش با چاشنی اندکی تنبلی، تاثیر کاهنده دارد، از سویی خواب شبانه کمتر و بی نظم تر و بیداری شبانه طولانی تر شده است و همراه خود افزایش ریزه خواری را به دنبال دارد.
 

 
خطر چاقی و تشدید بیماری های غیر واگیر
 
این کارشناس اضافه کرد: همه ما در این ایام تجربه کرده ایم که حضور بیشتر در خانه با مصرف مکرر میان وعده ها که اغلب پرکالری هم هستند، همراه شده که متاسفانه این عوامل، خطر چاقی اعضای خانواده و به خصوص کودکان را به همراه دارد و در بزرگسالان، زمینه ساز یا تشدید کننده بیماری های غیر واگیر است، ضعف سیستم ایمنی هم یکی از نتایج آن محسوب می شود و ریسک ابتلای فرد به بیماری کرونا را در صورت تماس با افراد آلوده به ویروس، افزایش می دهد.
 
وی افزود: بدیهی است در شرایط فعلی بحران کرونا، به منظور تقویت سیستم ایمنی و پیشگیری از ابتلا به کووید 19 باید توجه ویژه ای به نحوه تغذیه داشته باشیم، در همین راستا، روزهای ماندن در خانه را که برای پیشگیری از ابتلا یا انتقال ویروس کروناست، باید به فرصتی برای اصلاح عادات تغذیه ای نادرست و یادگیری الگوی غذایی سالم تبدیل کنیم، در این صورت، تهدید را به فرصت تبدیل خواهیم کرد.
 
فیروزکوهی با اشاره به نکاتی برای اصلاح الگوی تغذیه که نتیجه آن سلامتی بهتر، ایمنی و مقاومت بالاتر بدن است، بیان کرد: وعده های غذایی اصلی را سعی کنید، در ساعات مشخص و به صورت منظم داشته باشید تا فعالیت های طبیعی بدن نظم پیدا کند، این وعده ها باید حاوی ترکیبات فیبری کافی باشد، چراکه در داشتن یک سیستم گوارشی سالم نقش مهمی دارد و به دلیل حجیم شدن، از پرخوری جلوگیری می کند.
 
پوست ميوه ها حاوی فیبر
 
وی اظهار کرد: برای تامین فیبرغذایی، در تمام وعده های اصلی و حتی میان وعده ها از سبزی ها، میوه ها، حبوبات و غذاهای سبوس دار استفاده و نان های سبوس دار، نان جو، برنج قهوه ای، ماکارونی سبوس دار و حاوی سبزیجات، تنقلات حاوی جو و گندم کامل بیشتر مصرف کنید.
 
این کارشناس تغذیه افزود: پوست ميوه ها حاوی فیبر و انواع املاح و ویتامین هاست که به دلیل استفاده از سموم دفع آفات نباتی، اغلب توصیه می شود که میوه را بدون پوست مصرف کنید، اما اگر بتوانید سطح میوه هایی مانند سیب، گلابی، خیار و ... را با اسکاچ بسیار نرم و آغشته به یک قطره مایع ظرفشویی بشویید، می توانید میوه را با پوست میل کنید، البته اگر پس از شست و شو، این قبیل میوه ها را به مدت یک ساعت در ظرف محتوی آب بگذارید و سپس مصرف کنید، مطلوب تر است.
 
وی گفت: اگر به دلیل مشکلات گوارشی قادر به مصرف سبزیجات به صورت خام نیستید، آن را مثل سبزی های آماده برای کوکو سبزی خورد کرده و روی بشقاب غذایتان بپاشید یا در کنار آن میل کنید، همچنین می توانید سبزی را آب پز یا بخار پز و مصرف کنید، یا سهم غذاهای حاوی سبزی مثل خورش سبزی، سبزی پلو، کوکو سبزی و ... را افزایش دهید، تهیه سالاد صیفی جات و سبزی جات به طور معمول توسط همه قابل مصرف تر از سبزی خام است، بنابراین می توانید سالاد بدون سس را به جای سبزی مصرف کنید.
 

 
تامین ویتامین ها و املاح با مصرف آب میوه و سبزی
 
فیروزکوهی بیان کرد: آب میوه ها و آب سبزی ها بخش زیادی از ویتامین ها و املاح مورد نیاز بدن را تامین می کنند و برای سالمندان یا کودکان دچار مشکلات گوارشی، مطلوب هستند، اما مصرف خود میوه ضمن اینکه تامین آن، مقدار مناسبی فیبر را به همراه دارد و حس سیری طولانی تری نیز ایجاد می کند، جوانه گندم، ماش و شبدر مفید، با ارزش و سرشار از پروتئین، آهن و ویتامین های گروه B وC هستند که به تقویت سیستم ایمنی شما و رشد کودکان کمک می کنند، این جوانه ها را در رژیم غذایی روزانه خود استفاده کنید.
 
وی با بیان این که سس مایونز چرب است، افزود: مصرف آن را منتفی یا بسیار محدود کنید و سالاد خود را با چاشنی هایی همچون انواع سرکه، آبغوره، آبلیمو، آب نارنج و سبزیجات معطر همراه کنید، مصرف غذاهای چرب، غذاهای سرخ شده مانند سیب زمینی، ته دیگ، پنیر پیتزا، خامه، شیرینی های خامه ای و همچنین غذاهای پر ادویه، شور، فست فودها و غذاهای آماده فراوری شده را که اغلب چرب و شور و پرادویه هستند، کاهش دهید، مشابه این غذاها را می توانید با رعایت اصول تغذیه، در منزل تهیه کنید.
 
به گفته این کارشناس، مصرف نمک در اغلب خانوارها بیش از حد مجاز است، برای بهبود طعم غذا و کاهش مصرف نمک، در تهیه غذاها به جای آن از سبزی های تازه، سیر، لیموترش، آب نارنج، آویشن، شوید و ... استفاده کنید، مصرف آب و مایعات کافی برای حفظ سلامتی عملکرد بهتر اندام ها و تقویت سیستم ایمنی بدن ضروری است، بنابراین سعی داشته باشید که در روز به طور معمول حدود هشت لیوان آب و مایعات مناسب دریافت کنید، حتی اگر حس تشنگی ندارید، این موضوع در سالمندان و کودکان و بیماران، بیش از دیگران باید مورد توجه باشد.
 
وی گفت: برای مصرف مایعات می توانید برش هایی از خیار، نعناع، لیمو یا پرتقال یا اندکی از آب آن ها را به لیوان آب اضافه کنید تا طعم دار و مطلوب تر شود، نوشابه های گازدار، نوشیدنی های شیرین مانند آب میوه های صنعتی و شیرهای طعم دار به دلیل داشتن قند زیاد موجب تضعیف سیستم ایمنی می شود، مصرف این گروه را حذف یا بسیار کم کنید، افزودن کمی آب لیمو و آب میوه ها بدون هر گونه مواد قندی به آب نوشیدنی، می تواند جایگزین مصرف نوشابه ها شود و حس مشابهی را تداعی کند.
 
بی نظمی در خواب ساعت بیولوژیک بدن را برهم  می زند
 
فیروزکوهی با بیان این که خواب کافی و منظم به آرامش، سر حال بودن روزانه، سلامتی روحی و بهره وری بهترتان کمک می کند، افزود: لازم است که از مصرف نوشیدنی ها و خوردنی های محرک و بر هم زنند خواب مانند قهوه و نسکافه و شکلات تلخ در ساعات عصر و شب برای جلوگیری از بی خوابی پرهیز کنید، بی نظمی در خواب ساعت بیولوژیک بدن را برهم  می زند، اختلال در سوخت و ساز و عملکرد طبیعی بدن ایجاد می کند، توجه داشته باشید که خواب به موقع کودکان در ساعت 10 شب به بعد، به رشد قدی آنان کمک زیادی می کند، بنابراین نباید کودکان را به همراه خود تا دیر وقت بیدار نگهدارید.
 
وی اذعان کرد: تنوع در برنامه غذایی هفتگی و تبعیت از هرم غذایی ایران با مصرف گروه های 6 گانه نان و غلات، سبزی ها، میوه ها، شیر و فرآورده های آن، گوشت و تخم مرغ و حبوبات و مغز دانه ها و محدودیت مصرف گروه هفتم یا گروه متفرقه غذایی شامل چربی ها، شیرینی ها و نمک، کلیه ویتامین ها و املاح مورد نیاز بدن جهت افزایش سطح ایمنی و مقابله با بیماری کووید-19 تامین می شود، به شرطی که در مصرف هم تعادل داشته باشید و غذایتان متناسب با وضعیت سلامتی یا بیماری های زمینه ای تان باشد.
 
این کارشناس تغذیه ادامه داد: در خانه ماندن ناخودآگاه با ریزه خواری همراه است، بنابراین از تهیه تنقلات بی ارزش یا کم ارزش خودداری کنید و اگر بودجه خانواده اجازه می دهد، سعی داشته باشید که از میوه ها، خشکبار، مغزیجات خام، تخمه ها، گندم بریان، شاهدانه، کنجد و ...  در زمان های مشخصی از روز به عنوان میان وعده استفاده کنید.
 

 
غذا را آرام و در آرامش میل کنید
 
وی با اشاره به این که غذا را آرام و در آرامش میل کنید، اظهار کرد: خوب بجوید، از پرخوری و درهم خوری بپرهیزید تا سیستم ایمنی بدن تان قوی تر شود، تهیه غذا در منزل و غذا خوردن اعضای خانواده با یکدیگر، یک شیوه مناسب برای ایجاد عادات غذایی سالم و تقویت محبت و روابط خانوادگی است، اگر فرزندان نیز در تهیه غذا مشارکت کنند، هم آشپزی را می آموزند و هم احساس مسئولیت و همراهی می می کنند، این امر می تواند در کاهش اضطراب کودکان در این شرایط استرس زا کمک کند.
 
فیروزکوهی اضافه کرد: این دوران فرصت خوبی است که با کمک هم و با استفاده از کتاب های آشپزی، طبخ غذاهای محلی مناطق مختلف و غذاهای مقوی و مغزی را تجربه کنید، برای پر کردن اوقات، همه می توانند در نظافت خانه به مادر کمک کنند، به گلکاری یا کاشت دانه انواع سبزی و صیفی در حیاط منزل، پشت بام یا گلدان های آپارتمانی و نگهداری از آن ها بپردازید و حرکات نرمشی و ورزشی گروهی را انجام دهید.
 
وی ادامه داد: سعی کنید، فعال باشید و فرزندانتان را با خود همراه و با هم تفریح و با بچه ها بازی کنید، به پیاده روی بروید که همه این ها تحرک و جنب و جوش است.
 
کمبود ویتامین D باعث کاهش ایمنی بدن می شود
 
به گفته این کارشناس، کمبود ویتامین D باعث کاهش ایمنی بدن می شود، با توجه به اینکه اغلب ایرانی ها با کمبود این ویتامین مواجه هستند و در خانه ماندن که باعث کاهش مواجهه با نور خورشید می شود، کاهش دریافت آن را به همراه دارد، بنابراین به منظورتامین کافی ویتامین دی و پیشگیری ازعوارض کمبود، نیاز است که کودکان 12- 2 ساله هر 2 ماه یک پرل مکمل 50 هزار واحدی ویتامین D و افراد بالای 12 سال هر ماه یک پرل 50 هزار واحدي مکمل ویتامین D مصرف کنند.
 
وی خاطرنشان کرد: با توجه به اهمیت ویتامین D در ایمنی بدن، توصیه می کنیم افردی که دچار کمبود ویتامین D هستند، زیر نظر پزشک یا کارشناس تغذیه دز درمانی آن را دریافت کنند، البته باید از مصرف خودسرانه سایر مکمل های غذایی خودداری شود.
 
انتهای پیام/