میراث فرهنگی یکی از ارکان های تحکیم هویت و خودباوری ملی است/ سیستان و بلوچستان؛ سرزمین تمدن جهانی و بافت های تاریخی

محمدعلی ابراهیمی، رئیس گروه سرمایه گذاری و گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی سیستان و بلوچستان در گفت و گو با خبرنگار عصرهامون بیان کرد: ميراث فرهنگی هر کشور يکی از اساسی ترين ارکان تحکيم هويت، ايجاد خلاقيت و خودباوری ملی است.

وی ادامه داد: شرايط طبيعی، وسعت زمين، موقعيت ژئوپليتيک و مهارت هايی که طی قرون متمادی صورت گرفته، سبب پيدايش تمدن های متعددی در نواحی مختلف ايران از جمله سیستان و بلوچستان شده است.

این مقام مسئول تصریح کرد: میراث فرهنگی به صورت بالقوه قادر به تعيين مرزهای فرهنگی جوامع بشری بوده و حداقل يکی از عوامل اصلی بازشناسی ملت ها و کشورها از يکديگر است و به صورت تندیس ها و یادمان های کوچک و بزرگ، سنگ نوشته ها، مکتوبات و حتی روایات شفاهی و فرهنگ عامه جلوه می کند.

رئیس گروه سرمایه گذاری و گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی سیستان و بلوچستان خاطرنشان کرد: ميراث به هر چيزی اطلاق می شود که از نياکان و پدران به ما می رسد، همه آنچه از گذشتکان به ارث می بريم، سبقه فرهنگی ندارد و تنها آن چيزی را ميراث فرهنگی می ناميم که فرهنگ و عوامل فرهنگی در ساختار آن ها مؤثر هستند.

انواع میراث فرهنگی بر دو گونه ملموس و غیرملموس

ابراهیمی بیان کرد: اين ميراث شامل ميراث فرهنگی، اجتماعی، ملت، قوم، خانواده و... است، شورای بين المللی بناهای يادبود و مکان ها در استراليا ميراث را بر حسب شرايط  اهميت فرهنگی يک بنا، مکان يا محل تعريف مي کند که بر دو نوع است.

وی خاطرنشان کرد: ميراث فرهنگی ملموس و مادی که به مظاهر مادی اطلاق می شود که خارج از وجود ما تحقق مادی و فيزيکی دارد، بيشتر ارزش های تاريخی و هنری بر آثار و مظاهر مادی مانند شهرها، بناها، اشيا و... برمی گردد.

این مقام مسئول اظهار کرد: ميراث فرهنگی غيرملموس و معنوی مجموعه مظاهری هستند که گرچه وجود خارجی ندارند، اما جلوه های مادی آنها قابل درک و دسترسی است، مانند باورها، اعتقادات، آداب و رسوم که به خودی خود مادی نيستند اما جلوه مادی دارند.

رئیس گروه سرمایه گذاری و گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی سیستان و بلوچستان ادامه داد: میراث فرهنگی آثار ساخته های معماری، پیکره ها و نقاشی های باستانی، المان ها و ساختارهایی با طبیعت باستان شناسی، کتیبه ها، سکونتگاه های داخل غارها و ترکیبی از موارد فوق که از دیدگاه تاریخی، هنری یا علمی دارای ارزش جهانی باشند را شامل می شود.

ابراهیمی بیان کرد: مجموعه ای از بناهای متصل و یا جدا از هم که به علت معماری شان، همگنی و یا موقعیت چشم اندازشان، از دیدگاه تاریخی، هنری یا علمی دارای ارزش جهانی باشند نیز در این فهرست قرار می گیرند.

وی اظهار کرد: محوطه ها، ساخته های دست بشر و یا سازه های توامان انسان و طبیعت و مناطق در برگیرنده سایت های باستان شناسی که از دیدگاه تاریخی، هنری، قوم شناسی و مردم شناسی دارای ارزش جهانی باشند نیز در فهرست میراث فرهنگی جای دارند.

ثبت ۳ اثر سیستان و بلوچستان در فهرست میراث جهانی یونسکو

این مقام مسئول تصریح کرد: بیش از ۳۲ هزار و چهارصد و هفتاد و هشت  اثر در فهرست میراث ملی به ثبت رسیده است.

وی ادامه داد: همچنین هزار و نهصد و هشتاد و سه میراث ناملموس، ۵۷۰ اثر طبیعی و هزار و سیصد و بیست و دو اثر منقول در فهرست میراث ملی به ثبت رسیده است، این آثار پس از قرار گرفتن در فهرست میراث ملی تحت حمایت و حفاظت قانونی قرار می‌گیرند.

این مقام مسئول تصریح کرد: بیش از ۱۰۰ هزار هکتار بافت تاریخی در کشور شناسایی و حریم آن‌ها تعیین شده است که اقدامات و برنامه‌های مرمتی و حفاظتی از این منطق در دستور کار سازمان میراث‌فرهنگی است.

رئیس گروه سرمایه گذاری و گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی سیستان و بلوچستان عنوان کرد: همچنین ۲ هزار بنای تاریخی در کشور داریم که مالکان خصوصی دارند و سازمان میراث‌ فرهنگی با برنامه ‌های حمایتی و تشویقی، مالکان را در حفاظت و نگهداری از این بناهای تاریخی همراهی می‌کند.

ابراهیمی تصریح کرد: تاکنون ۲۴ اثر ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده، از این تعداد ۲۲ اثر فرهنگی و تاریخی و ۲ اثر طبیعی بوده است.

وی خاطرنشان کرد: در سیستان و بلوچستان شهر سوخته به عنوان میراث جهانی، بیابان لوت به طور مشترک با ۲ استان دیگر و روستای جهانی سفال کلپورگان در فهرست یونسکو ثبت شده اند.

این مقام مسئول تصریح کرد: ثبت جهانی این آثار علاوه به معرفی آن‌ها در سطح بین‌المللی، باعث می‌شود حمایت‌های جهانی برای حفظ آن‌ها را نیز داشته باشیم.

۴ گونه زبانی و ۱۰ گویشی در سیستان و بلوچستان

رئیس گروه سرمایه گذاری و گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی سیستان و بلوچستان گفت: در حال حاضر 25 هزار زبان (رسته گويش) در جهان موجود است که هر يک از آنها جهان نگری، شيوه انديشه و فرهنگ ويژه ای را بازتاب می دهند.

ابراهیمی ادامه داد: در ايران حدود ۲۰ نوع زبان (رسته گويش)  و ۷۰ هزار گويش وجود دارد که کمتر از ۱۰ درصد آنها مورد پژوهش قرار گرفته اند.

وی خاطرنشان کرد: در سیستان و بلوچستان حداقل چهار گونه زبانی سیستانی، بلوچستانی، براهویی و مکرانی و ۱۰ نمونه گویشی وجود دارد که هیچ کدام از آنها مورد تحقیق قرار نگرفته اند.

این مقام مسئول عنوان کرد: در کشور حدود ۲۷۰ حوزه مردم نگاری وجود دارد که ۵۲ درصد آن ها مطالعه و حدود ۲۷ هزار پروژه مردم شناسی وجود دارد که حدود یک درصد آن ها مطالعه شده است.

۲۰ حوزه مردم نگاری و ۱۰۰۰ طرح مردم شناسی در سیستان و بلوچستان

رئیس گروه سرمایه گذاری و گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی سیستان و بلوچستان افزود: در استان ۲۰ حوزه مردم نگاری شامل سیستانی، بلوچستانی سرحد، مکرانی و هزار طرح مردم شناسی وجود دارد که حدود ۱۰ درصد آن بررسی شده اند.

ابراهیمی ادامه داد: از حدود ۲۷۰ حوزه هنرهای سنتی موجود، تنها ۳۰ درصد آنها بررسی شده است و حدود ۲۷ هزار پروژه پژوهشی هنرهای سنتی وجود دارد که صرفاً پنج درصد آن ها تاکنون مطالعه شده اند.

وی خاطرنشان کرد: در سیستان و بلوچستان حدود ۲۰۰ نوع هنر و صنعت دستی وجود دارد که ۲۰ درصد آن کامل بررسی شده است.

انتهای پیام/