تاریخ انتشار :سه شنبه ۶ مهر ۱۴۰۰ ساعت ۰۷:۵۹
با وجود گسترش روزافزون فضای مجازی و آسیب های اجتماعی ناشی از آن، فعالیت های ترویجی کتابخوانی می تواند از فرو رفتن در باتلاق آسیب ها جلوگیری کند و سبب آگاهی بخشی به جامعه شود.
کتابخوانی، حال خوش رهایی از ورطه نابودی/ وقتی سایه شوم آسیب های اجتماعی در بازار مکاره مجازی گسترده می شود
​به گزارش عصرهامون؛ آسیب های اجتماعی موضوعی است که در سال های اخیر بیش از گذشته مورد توجه قرار گرفته و دلیل آن ها تاثیراتی است که بر جامعه به ویژه جوانان و نوجوانان دارد.

گسترش فضای مجازی در سال های اخیر، بسیاری از جوانان و نوجوانان و حتی میانسالان را از کتاب و کتاب خوانی دور کرده، آن های جز موارد ضروری از جمله کتاب های درسی به سراغ مطالعه نمی روند و حتی مطالعات درسی هم به صورت سطحی و به دور اندیشه است.

زمان زیادی از شبانه روز خود را صرف اینترنت و محتواهای آن می کنند که اکثر آن ها فقط جنبه سرگرمی دارد و آموزه هایی را منتقل نمی کند.

در این میان با هجمه روزافزون فضای مجازی و افزایش آسیب های اجتماعی میزان اقبال به سوی کتاب هم کاهش می یابد و افراد حتی برای چند دقیقه هم در طول روز هم کتاب به دست نمی گیرند.

فاصله از کتاب؛ زمینه ساز ایجاد آسیب های اجتماعی

جدا از مشکلات اقتصادی گسترش فضای مجازی بر نشر کتاب و کسادی کار و کاسبی کتاب فروشی ها باید گفت؛ فاصله نسل جوان از کتاب و کتابخوانی بسیار آسیب زاست و می تواند آن ها را مستعد انواع آسیب های اجتماعی کند.

آسیب هایی که اگر تمایل اندکی به کتابخوانی داشته باشند می توانند در ورای تجربه های ذکر شده در کتاب ها و روزنامه ها از آن ها دور شوند، بی آن که در این باتلاق غرق شوند و خود تجربه کنند دور از آن ها رشد می کنند و تکامل می یابند.

به اذعان بسیاری از جوانان امروزی که دهه سوم و چهارم زندگی خود را می گذرانند کتاب هایی که در کودکی و نوجوانی خوانده اند تا حد زیادی توانسته آن ها را از آسیب های اجتماعی دور کند.

حتی مطالعه در فضای مجازی آن هم صفحاتی که معتبر هستند و مطالب علمی و اجتماعی را به درستی نشر می دهند می تواند در این مهم نسل جوان و نوجوان را توفیق دهد.

آموزش مقابله با آسیب های اجتماعی با مطالعه رمان های مختلف

شهرکی، یکی از بانوان زاهدانی در این زمینه به خبرنگار ما بیان کرد: از ابتدای نوجوانی به مسائل اجتماعی و ادبی علاقه داشتم و کتاب زیاد می خواندم، به دلیل اینکه دختر بودم در اجتماع نبودم و جز مدرسه و کلاس های زبان فعالیت اجتماعی خاصی نداشتم.

وی ادامه داد: در این میان علاقه بسیار زیادی به خواندن کتاب های رمان داشتم و از همان دوران راهنمایی با امانت گرفتن کتاب از کتابخانه مدرسه یا دوستان اوقات فراغتم را می گذراندم، پس از توسعه فضای مجازی و ایجاد کتاب های الکترونیک و گوشی های هوشمند مطالعه من به همین سمت رفت و توانستم بیش از ۲۰۰ کتاب مطرح ایران و جهان را مطالعه کنم.

این بانوی زاهدانی اظهار کرد: اکنون که مادر هستم تلاش می کنم برای فرزندانم از همین کودکی کتاب هدیه بخرم و آن ها را با این دنیای جادویی آشنا کنم. اگرچه به عنوان یک دختر در نوجوانی و جوانی حضور چندانی در اجتماع نداشتم، اما با استفاده از رمان هایی که خواندم با بسیاری از آسیب های اجتماعی آشنا شدم و از تجربه های دیگران عبرت گرفتم و هیچگاه به فکر تجربه کردن آن ها نبودم.

نوجوانان و جوانان؛ نخستین طعمه های آسیب های اجتماعی

یکی از شهروندانی زاهدانی نیز در این زمینه به خبرنگار ما عنوان کرد: دوران نوجوانی و جوانی بهترین زمان برای مطالعه و انس با کتاب است، پدرم کتابخوان بود و من هم علاقه زیادی به خواندن کتاب داشتم و از این منظر در هفته دو سه ساعتی را به خواندن کتاب های غیردرسی اختصاص می دادم.

وی بیان کرد: مطالب علمی و دانستنی ها را بسیار دوست داشتم، با مواد مخدر و آسیب های ناشی از آن، دوستان ناباب و ماجراجویی های دیگر از جمله دوستی های نامتعارف و ... از طریق مطالعه آشنا شدم و به این ورطه ها کشیده نشدم.

بانوی زاهدانی دیگری در این زمینه بیان کرد: دختر ۲۰ ساله ام تمام اوقات فراغتش را در صفحات اجتماعی سپری می کند، متاسفانه والدین هم نمی توانند نظارت چندانی بر فعالیت فرزندانشان در فضای مجازی داشته باشند، هر چه تلاش کردیم آموزش های لازم را به او بدهیم فایده ندارد، زیرا فضای مجازی بزرگترین مدرسه جوانان و نوجوانان امروز  است که متاسفانه آموزش های خوبی ارائه نمی دهد.
 
وی گفت: چندی پیش قمه کشی دختر نوجوانی در یکی از استان های کشور سر و صدای زیادی داشت و حتی دختر من هم در مکالماتی که با دوستانش داشت از این سوژه یاد می کرد که این تنها نمونه ای از هزاران آسیب اجتماعی فضای مجازی برای نوجوانان و جوانان است.

این مادر اظهار کرد: نوجوانان و جوانان اگرچه می توانند در این عرصه بسیاری از آموزش های مفید را فرابگیرند و مهارت آموزی داشته باشند اما متاسفانه اغلب گرفتار آسیب می شوند و خود اولین تجربه کننده آن هستند که در بسیاری از موارد برای آن ها گران تمام می شود.

آگاهی بخشی به فرزندان با انتقال تجربیات دیگران در آسیب های اجتماعی

مریم بجدی، روانشناس عمومی در این زمینه به خبرنگار ما گفت: اعطای آزادی های بی حد و حصر برخی خانواده ها به فرزندان، دور كردن آن ها از محیط خانواده به خاطر اشتغال والدین و رها كردن كودكان و خردسالان در مهد كودك ها و مراكز آموزشی از جمله مشكلاتی است كه كاركرد خانواده ها را با چالش جدی مواجه كرده است.

وی اظهار کرد: در کنار این قبیل معضلات، رها کردن فرزندان در فضای مجازی و دور شدن از مطالعات غیردرسی، آن ها را با مشكلات روحی روانی، سست شدن پیوندهای عاطفی و ارتباطات كلامی و سرانجام كم رنگ كردن نقش والدین در تربیت فرزندان، بحران های روحی و عاطفی آنان و فاصله میان نسل ها روبه رو كرده است.

روانشناس عمومی ادامه داد: کتابخوانی و آشنایی با معضلات اجتماعی از میان سطرهای کتاب می تواند به خانواده در عرصه پیشگیری از بحران های اجتماعی و درمان این بحران ها کمک کند.

وی اظهار کرد: یك خانواده اصیل و محكم هیچ گاه اجازه سوق یافتن فرزندان به سوی بحران های اجتماعی را نمی دهد و با ارتباط خوب و موثر با فرزندان به آن ها اجازه فعالیت های اجتماعی مجاز را می دهد و در کنار آن با شناخت ذائقه مطالعاتی فرزند خود و هدیه دادن کتاب های متناسب با آن تلاش می کند تجربه ها را از این طریق به وی منتقل کند.

بجدی تصریح کرد: بدون تردید در نوجوانی و جوانی تامین سلامت روانی افراد به خانواده‌ها بستگی دارد، بدون شك اگر در خانواده فضایی صمیمی حكمفرما باشد و فرزندان بتوانند صادقانه مشكلات خود را در آن مطرح کنند و با هدایت والدین برطرف سازند بسیاری از مشكلات اجتماعی ما بر طرف خواهد شد و در این میان آگاهی بخشی به آن ها از طریق انتقال تجربیات دیگران بسیار موثر است.
 
نقش اصلی کتابخانه های عمومی بالا بردن شاخص های سواد اجتماعی است
 
حامد زارعی، مدیرکل کتابخانه های سیستان و بلوچستان در این زمینه به خبرنگار ما بیان کرد: زمانی می توانیم به این پرسش که نقش کتابخانه در کاهش آسیب های تا چه اندازه است جواب دقیقی بدهیم که نظام مسائلی در خصوص علل آسیب های اجتماعی و درباره راهکارهایی که می تواند منجر به کاهش این آسیب ها شود و نقش های مختلفی را که در این زمینه وجود دارد مشخص شود.

وی ادامه داد: رسالت اصلی کتابخانه عمومی آگاهی بخشی و آموزش در اوقات فراغت است و نقش اصلی کتابخانه های عمومی بالا بردن شاخص های سواد اجتماعی است که اثر خود را در رفتارهای فردی و جمعی نشان می دهد.

این مقام مسئول تصریح کرد: به هر میزان که سواد و آگاهی در جامعه افزایش داشته باشد اثر آن را در رفتارهای فردی و اجتماعی می توانیم ببینیم و توسعه آگاهی و عقلانیت در جامعه را سبب می شود که هر چه ضریب آن بیشتر باشد به همان میزان آسیب هم کمتر شده است، اما به شرطی که سایر عوامل هم نقش خود را ایفا کند.

مدیرکل کتابخانه های سیستان و بلوچستان خاطرنشان کرد: به عنوان مثال انتخاب یک مسیر زندگی توسط یک فرد به تمایلات وی و نقطه آرمانی را در ذهن خود متصور می شود و به آن تمایل پیدا می کند برمی گردد.

زارعی ادامه داد: در راه رسیدن به نقطه آرمانی یکی از مواردی که نقش دارد آگاهی است تا در این مسیر قدم بردارد، در خصوص اینکه زندگی آرمانی و هدف نهایی که برای خود در نظر گرفته است درست است یا نه، باید گفت بسیاری از عوامل و دستگاه های متولی و مجموعه های که در این زمینه نقش دارند باید کنار کتابخانه های عمومی قرار بگیرند تا این زنجیره به طور کامل درست عمل کند.

فعالیت های کتابخوانی؛ افزاینده سواد اجتماعی و کاهنده آسیب ها 

وی ادامه داد: صرف توسعه آگاهی همیشه منجر به اتفاق مثبت نمی شود، از این بابت که سال ها درباره سیگار آگاهی بخشی می شود، حتی یک فرد سیگاری هم ممکن است درباره معضلات آن برای شما سخن بگوید، اما همیشه صرف آگاهی منجر به سیگار نکشیدن فرد نشده است.

این مقام مسئول اظهار کرد: پس در کنار آگاهی بخشی باید عوامل دیگری هم باید باشد تا نتیجه مثبت خود را نشان دهد، در کنار فعالیت های ترویجی کتابخوانی که سواد اجتماعی را بالا می برد و به همان میزان آسیب ها را کاهش می دهد توسعه فیزیکی کتابخانه ها در حاشیه شهرها و سکونتگاه های غیررسمی هم وجود دارد.

مدیرکل کتابخانه های سیستان و بلوچستان تصریح کرد: اداره کل کتابخانه های عمومی از طریق ارتباطی که با دیگر دستگاه ها دارد هم در این مکان ها برنامه اجرا می کند و هم توسعه کتابخانه ها را انجام می دهد.

زارعی عنوان کرد: در چندین محله در حال ساخت کتابخانه هستیم که اعتبارات خیلی از آن ها از محل اعتبارات ستاد بازآفرینی در حال تامین است و بعضا زمین آن تهیه شده و در حال شروع پروژه هستیم و یا اینکه پیشرفت هایی در پروژه داشتیم.

وی بیان کرد: با همکاری ستاد بازآفرینی در زابل، ایرانشهر، دلگان، روستای کمب مراد آباد و رمین برای ساخت و توسعه فیزیکی کتابخانه ها ورود کردیم، بنابراین تعدادی از دستگاه ها می توانند در کنار کتابخانه عمومی برای توسعه رسالت کتابخوانی قرار بگیرند.

این مقام مسئول گفت: در هر مکانی اگر پایگاه فرهنگی با عنوان کتابخانه ها داشته باشیم کیفیت اقدامات ما بیشتر می شود به دلیل اینکه نیروی ثابت هم قرار می دهیم و به صورت دائم با مردم آن ها ارتباط داریم.

مدیرکل کتابخانه های سیستان و بلوچستان گفت: شهرداری ها با واگذاری زمین و امکانات می توانند کمک کنند، ستاد بازآفرینی از طریق اعتباراتی که می تواند برای ساخت کتابخانه در مناطق حاشیه ای اختصاص دهد می تواند در این مهم تاثیرگذار باشد.

زارعی اظهار کرد: سایر دستگاه هایی که مکان های بلااستفاده با قابلیت تبدیل به کتابخانه دارند می توانند در قالب قرارداد مشخص ۱۵ تا ۲۰ ساله به اداره کل کتابخانه های عمومی واگذار کنند تا خدمات کتابخوانی در منطقه ارائه شود که هم به لحاظ فرهنگی خدمات ارائه می شود و هم نیروی ثابتی که برای این کار در نظر گرفته می شود از همان محله یا روستا انتخاب خواهد شد و بنابراین بسیاری از دستگاه ها می توانند در زمینه توسعه فیزیکی به ما کمک کنند.
 
انتهای پیام /
 
https://www.asrehamoon.ir/vdcdff0foyt0ok6.2a2y.html
نام شما
آدرس ايميل شما