حصیر بافی کهن ترین هنر دست ایرانیان/ انعکاس قدمت بلوچستان در صنایع دستی سنتی

باتوجه به نخلستان هایی که در منطفه بلوچستان وجود دارد، حصیر بافی در این قسمت از رونق بیشتری با توجه به  مایحتاج زندگی روزانه مردم بلوچ برخوردار است.
در برخی از نقاط کشور از ساقه گندم، ساقه های نی های باتلاقی و ترکه بید در هنر حصیر بافی مورد استفاده قرار می گیرد.
سینا محمدیان شهستان کارشناس مردم شناسی و مشاوره اداره میراث فرهنگی و گردشگری شهرستان سراوان در گفت و گو با شستون هنر حصیربافی را یکی از هنرهای اصیل و سنتی و بومی منطقه بلوچستان دانست که از دیر باز با توجه به نیاز روزانه و در دسترس بودن مواد اولیه آن، بین مردم بلوچ رایج بوده و نقش به سزای درتهیه مایحتاج زندگی روزانه آنها داشته است.
وی با اشاره به اینکه درحصیربافی از قسمت های نازک برگ درخت خرما که در اصطلاح بلوچی به آن "پیش"گفته می شود ساخته می شود که برگ های درخت خرما با توجه به نوع نخل دارای جنس و استحکام متفاوتی هستند و برگ هر درخت برای منظور خاصی مورد استفاده می گیرد،  تصریح کرد:  از برگ درختان خرمای اهلی در شهرها و روستاها کشت می شود، معمولا برای بافت طناب های حصیری استفاده می شود و از برگ های درختچه های خرمایی، که با نام "پورک" و "داز" شناخته می شوند و دارای استحکام و انعطاف بیشتری هستند برای ساخت حصیر های کف پوش، ظروف و اسباب بازی استفاده می شود.
کارشناس مردم شناسی و مشاور اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سراوان گفت: از بین این درختان،  برگ های نخل پورک با توجه به استحکام و انعطاف پذیری بیشتری که دارند مورد استفاده قرار می گیرند.
  محمدیان شهستان افزود:این درختچه ها از گونه های بومی منطقه بلوچستان هستند که پوشش های بزرگی را در بستر رودها و دشت های بلوچستانشکل داده اند و کاملا به صورت خودرو رشد کرده و ثمر می دهند که عشایر و روستا نشینان منطقه بلوچستان از این نعمت خدادادی آثار جاودان خلق می کنند.
وی با بیان اینکه حصیر بافی در۲  مدل  درشت بافت و ریز بافت تهیه می شود که مدل ریز بافتش از ظرافت و مهارت خاصی برخوردار است، بافت انواع سبد ها در ابعاد مختلف، زیرانداز، سواس ( کفش های سنتی)، جانماز، سفره،  سُند ( کیسه ای که خوشه درخت خرما در فصل برداشت روی نخل در آن قرار میگیرد تا خرما از گرد و خاک و حشرات در امان بماند و همچنین دانه های خرمای جدا شده از خوشه روی زمین نیافتند)، طناب های حصیری و ظرف های مختلف و اسباب بازی را از دیگر آثار ساخته شده در این هنر عنوان کرد که امروزه در بازار صنایع دستی از استقبال خوبی برخوردار شده و مورد پسند عوام قرار گرفته است.
کارشناس مردم شناسی و مشاور اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی سراوان تصریح کرد: این آثار هنوز در زندگی مردم بلوچ کاملا کاربردی است و در جای جای خانه و زندگی آنها می توان اثری از این هنر زیبا را دید.
محمدیان شهستان گفت: با این حال هنر خاص و منحصر به فردی که برای بافت این آثار استفاده می شود باعث شده، بسیاری از این آثار جنبه های تزئینی پیدا کرده و مورد استقبال شهرنشینان در سطح کشور و حتی خارج از کشور قرار گرفته است.
 وی خاطر نشان کرد: از ساقه های باقی مانده برگ درخت خرما چوبهای نازکی تهیه می شود که از آن در ساخت انواع صندلی و میز های حصیری، پرده های حصیری و اتاقهای کَپری استفاده می شود.
کارشناس مردم شناسی و مشاور اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی سراوان با اشاره به اینکه هنر حصیربافی  از نسل های گذشته به نسل کنون منتقل شده و هنرمندانی در بین کودکان،  مردان و زنان دارد، اذعان داشت: امروزه تلفیق هنری بین حصیر بافی و سوزن انجام می گیر د که در کنار هم، این دو هنر دست زیبای خاصی بوجود آورده اند.
گفتنی است اساتید و هنرمندان نامداری در جنوب استان سیستان و بلوچستان در منطقه بلوچستان هستند که به صورت ماهرانه، با ذهن و دستانشان مشغول به بافت این هنر هستند.
انتهای پیام/