ms']['section_id'] =0; ?>ms']['section_id'] =0; ?> علت گرایش به ماهواره چیست؟ چرا ماهواره سازمان صدا و سیما را تهدید می کند؟ | عصر هامون
تاریخ انتشار :سه شنبه ۱۸ شهريور ۱۳۹۳ ساعت ۰۷:۵۰
به طور کلی می‌توان مهمترین علت وجود چنین گرایشاتی را به شرایط جامعه و جهان امروز نسبت داد. دورانی که ما در آن زندگی می‌کنیم،عصر انفجار اطلاعات و رشد تکنولوژی است. این تکنولوژی هر روز حرف تازه ای را برای همگان به ارمغان می‌آورد و به همین سبب از جذابیت بالایی برخوردار است.
علت گرایش به ماهواره چیست؟/ چرا ماهواره سازمان صدا و سیما را تهدید می کند؟
علت گرایش به ماهواره چیست؟/ چرا ماهواره سازمان صدا و سیما را تهدید می کند؟
به گزارش سرویس سیاسی عصرهامون،به طور کلی می‌توان مهمترین علت وجود چنین گرایشاتی را به شرایط جامعه و جهان امروز نسبت داد. دورانی که ما در آن زندگی می‌کنیم،عصر انفجار اطلاعات و رشد تکنولوژی است. این تکنولوژی هر روز حرف تازه ای را برای همگان به ارمغان می‌آورد و به همین سبب از جذابیت بالایی برخوردار است. ماهواره ابزاری است حاصل تکنولوژی بشر که می‌تواند به راحتی انتقال پیام را در قالب برنامه‌های رادیویی و به ویژه تلویزیونی در سرتاسر جهان برای مخاطبین میسر سازد. از این نگاه، روی آوردن مردم جهان به این ابزار همچون دیگر مواهب تکنولوژی،تا حدودی طبیعی به نظر می‌رسد. به نظر می‌رسد این موضوع نیز بخشی از پروسه جهانی شدن را شامل می‌شود و احتمالا در جهت تسریع این جریان عمل می‌کند.
نگاهی به شبکه‌های ماهواره ای فارسی زبان
تقریبا تا یک دهه پیش تعداد شبکه‌های ماهواره ای فارسی زبان محدود بود و اغلب به پخش برنامه‌هایی با موضوعات سیاسی مربوط می‌شد.اما در حال حاضر پیشرفت جالب توجهی در این زمینه دیده می‌شود و همین موضوع می‌تواند نشان دهنده جایگاه خاص این برنامه ها در میان مخاطبان ایرانی باشد. این یک امر طبیعی است که اگر تقاضا وجود داشته باشد عرضه هم افزایش خواهد یافت.
اکنون ۲۹ دستگاه ماهواره در فضای ایران اسلامی، اقدام به پخش برنامه‌های گوناگون تلویزیونی در قالب نزدیک دو هزار شبکه می‌کنند (با حذف کانال‌های تکراری) که مهمترین این ماهواره‌ها به لحاظ تعداد شبکه و شمار مخاطبین در ایران عبارتند از: هات بیرد، نیل ست، ترک ست و عرب ست. این ماهواره‌ها اکنون با حدود ۱۲۰ شبکه ویژه مخاطبین ایرانی فارسی زبان ودیگر اقوام ایرانی (کرد، ترک، عرب و…) اقدام به تولید و پخش برنامه‌های گوناگون می‌کنند.
با تاملی کوتاه در این رابطه می‌توان به این موضوع پرداخت که به واقع چه چیز موجب شده تا مردم تا این حد نسبت به تماشای برنامه‌های ماهوارهای از خود علاقه نشان دهند؟
پاسخ به این سوال از زوایای مختلفی قابل بحث و بررسی است اما به طور خلاصه می‌توان دلایل چنین مسئله ای را اینطور بیان کرد:
۱٫عدم برنامه ریزی صحیح و اصولی مسئولان فرهنگی کشور در انتقال ارزش‌ها و مبانی فرهنگی بومی به نسلهای مختلف.این موضوع تازه ای نیست و بارها و بارها درباره این موضوع بحث و سخن بوده است اما تاثیر محسوس این امر به ندرت دیده شده است اگر اقدامی هم صورت گرفته یا در سطح محدود یا به طور مقطعی انجام شده است.
۲٫مسئله بسیار مهم در این رابطه به عملکرد صدا سیما مربوط می‌شد که به نظر می‌رسد در سالهای اخیر نواقص بسیاری در این بخش وجود داشته و همین امر موجب ایجاد نوعی احساس بی رقبتی نسبت به ان شده است و از طرف دیگر انگار نگاه مردم نسبت به رسانه ملی کمرنگ شده و رغبتی برای تماشای برنامه‌های کسل کننده و تکراری ندارند.
فراموش نکنیم که تنوع طلبی خصلت ذاتی انسان‌هاست و تکنولوژی ماهواره با امکان پخش برنامه‌های متنوع از صدها شبکه تلویزیونی به طور همزمان، این حس را به راحتی در مخاطبین ارضا می‌کند. این قابلیت آنچنان مهم است که امکان رقابت با آن عملا بسیار مشکل به نظر می‌رسد. یک مخاطب به راحتی و تنها با داشتن یک رسیور ارزان، می‌تواند صدها شبکه تخصصی علمی، فرهنگی، هنری، مستند، ورزشی، فیلم و سریال و… را با کیفیت بسیار بالا دریافت کند، حال آنکه اینچنین امکانی به هیچ عنوان برای مخاطبانی که می‌خواهند تنها از برنامه‌های رسانه ملی استفاده کنند، وجود ندارد.بهتر است واقع بینانه و به طور علمی به این موضوع بپردازیم و تا اوضاع بدتر نشده، چاره ای بیندیشیم تا خدای ناکرده شاهد بروز آسیب‌های جبران ناپذیر بر بدنه فرهنگ و عقایدمان نباشیم.

چرا ماهواره سازمان صدا و سیما را تهدید می کند؟
مهمترین مشکلی که هم اکنون سازمان صدا و سیما را تهدید می کند، از دست دادن مخاطبانی است که در عصر سهولت دستیابی به ارتباطات به تماشای شبکه های ماهواره ای روی آورده اند. شبکه های ماهواره ای خارج از نظارت صدا و سیما و سیاست های کلان جمهوری اسلامی ایران فعال هستند، مهمترین رقیب شبکه های داخلی محسوب می شود. البته این موضوع تنها مختص به کشور ما نیست و طبیعتاً هر کشوری ترجیح می دهد ملتش مصرف کننده تولیدات فرهنگی خودش باشد و حتی در صورتی که مانعی بر دسترسی مخاطب به این شبکه ها ایجاد نکند، در یک رقابت جدی با آنها سعی دارد با بالابردن کیفیت و کمیت تولیدات ملی نظر مخاطب را به تولیدات داخلی معطوف کند. به نظر می رسد صدا و سیما به خوبی به اهمیت این موضوع پی برده است، چنانکه علت اصلی توسعه کمی شبکه ها در چند سال اخیر نیز در همین راستا
هرم قدرت در سازمان صدا و سیما معکوس شده و تهیه کنندگان، کارگردانان و نویسندگان بیشترین قدرت را کسب کرده اند. مدیران شبکه ها مجبورند برای پرکردن برنامه های شبکه شان، تولیدکنندگان را به هر شکلی راضی نگه داشته تا مبادا از این شبکه به شبکه دیگری بروند
است. اما سوال مهم اینجاست که آیا سازمان صدا و سیما در این زمینه موفق عمل کرده است و آیا به هدف خود رسیده است؟
به نظر می رسد که پاسخ این سوال، «خیر» باشد. زیرا هم اکنون سازمان صدا و سیما دارای ۲۱ شبکه تلویزیونی قابل دریافت از طریق سامانه دیجیتال است، اما برخی از این شبکه ها قوت و قدرت لازم برای جذب مخاطب را ندارند. دلیلش هم مشخص است؛ اولین شاخصی که به نهادها و بنگاه های رسانه ای هویت می بخشد، محصولات تولیدی و خاص آنهاست. بنابراین، شبکه ای که همه وقتش را با برنامه تکراری و یا ضعیف پر می کند، نمی تواند هویت یک شبکه واقعی را داشته باشد. تا زمانی که صدا و سیما به جای بالا بردن سطح کیفی و کمی تولید در صدد بالا بردن تعداد شبکه ها باشد بودجه ای را که می تواند در راستای تولید خرج کند هدر می دهد، بدون اینکه بتواند چشمان مخاطب را از تماشای شبکه-های بیگانه به سمت شبکه های داخلی بچرخاند.
علیرضا اسحاقی مدیر اداره تولید فیلمنامه صدا و سیما دربار روند نزولی جذب مخاطب در رسانه ملی می گوید: «دلایل بی شماری دارد. از یک طرف بخشی از ماجرا به مسائل اقتصادی بر می گردد و تلویزیون مثل گذشته قدرت تولید نداشته و به سمت تکرار و پخش آثار قبلی رفته است، این قضیه صدمه خود را وارد کرد و اگر ادامه پیدا کند صدمه جدی تری خواهد داشت… مخالف توسعه عرضی هستم و احساس می کنم بخش عمده ای از بودجه سازمان صدا و سیما توسط شبکه هایی بلعیده می شود که ماهیت روشن و شفافی ندارند و باید هدف توجه به کیفیت باشد نه کمیت. اینکه تعداد زیادی شبکه داشته باشیم و نتوانیم جذب مخاطب کنیم اتفاق خوبی نیست و می توان با تعداد کمتری از این شبکه ها با پرداختن به روش های جذب مخاطب، بیننده را به تماشای تلویزیون بنشانیم.»
عدم تعادل در عرضه و تقاضا
همان طور که اشاره شد، یکی از مهمترین مسائل صدا و سیما در سال های اخیر، افزایش شدید تعداد شبکه ها و به نوعی ظرفیت سازی در بخش پخش بوده است. این کار باعث شده تقاضای خرید برنامه مرتبا افزایش یابد، ولی عرضه و تولید برنامه با آن سرعت رشد نکند. صدا و سیما دائما در حال ایجاد ظرفیت های جدید پخش است، اما برای حمایت از شکل گیری مجموعه های تولیدی و به نوعی ظرفیت سازی تولید، سازوکار مناسبی را طراحی ننموده و اقدام درخور توجهی انجام نداده است و تنها تولید برنامه ها را برون سپاری کرده است. در نتیجه هرم قدرت در سازمان صدا و سیما معکوس شده و تهیه کنندگان، کارگردانان و نویسندگان بیشترین قدرت را کسب کرده اند. مدیران شبکه ها مجبورند برای پرکردن برنامه های شبکه شان، تولیدکنندگان را به هر شکلی راضی نگه داشته تا مبادا از این شبکه به شبکه دیگری بروند و نهایتاً قدرت چانه زنی تولیدکنندگان افزایش یافته و مجموعه مدیریتی سازمان عملا نمی تواند وظیفه سیاست گذاری، برنامه ریزی و نظارتی خود را به درستی انجام دهد.
به عنوان مثال، در حالی که مقام معظم رهبری در بهمن ۸۱ فرمودند: «ما بارها در ملاقات با دوستان صدا و سیما راجع به این که فضای‌ پیام‌ها فضای‌ اعصاب خردکن و تشنّج‌آور برای‌ ذهن و اعصاب مردم نباشد، صحبت کرده‌ایم.» ولی مدیران صدا و سیما در تحقق این موضوع چندان موفق نبوده اند. به همین دلیل است که سعید نعمت اله از نویسندگان سریال های سیما (سریال هایی مانند جراحت، زیر هشت) در پاسخ به چرایی تلخ نویسی اش می گوید: «من خیلی سررشته‌ای در زمینه تلخی و شیرینی داستان یا فیلمنامه ندارم، اما می‌دانم وقتی یک درام اجتماعی را روایت می‌کنیم، نمی‌توانیم آن را شیرین بنویسیم. اینجا ایران است و همه این پلشتی‌ها دورو بر ما است و حقیقتا اگر کسی از دیدن این واقعیت‌ها ناراحت می‌شود، سریال را نگاه نکند. من اجازه دارم هر طور که فکر می‌کنم، بنویسم. دلم می‌خواهد این طور بنویسم، چون من نویسنده هستم و با این روش خودم را نشان می‌دهم. من به عنوان نویسنده می‌توانم هر طور که بخواهم بنویسم. من بابت کاری که انجام می‌دهم نه به شما و نه به کس دیگری جواب نمی‌دهم.» حال سوال اینجاست که چرا یک کارگردان مطرح تلویزیون چنین رویکردی دارد؟ پاسخ روشن است؛ برای اینکه این تلویزیون است که به او نیازمند است و در نتیجه اوست که با سلیقه اش سیاست کلی تولیدات سازمان صدا و سیما را تعیین می کند و نه مدیران سازمان. در نتیجه با این روند قدرت رئیس سازمان صدا و سیما روز به روز کاهش می باید و این یکی از مهمترین مشکلاتی است که رئیس بعدی سازمان با آن مواجه خواهد بود.
راهکار چیست؟
در معادله عرضه و تقاضای برنامه های تلویزیونی یک عدم تعادل فاحش بوجود آمده است، این عدم تعادل باعث شده قیمت و ارج و قرب عرضه کننده ها افزایش یابد. متاسفانه سازمان صدا وسیما با افزایش تعداد شبکه ها این روند را تشدید می کند. از طرف دیگر هم مشکلات مالی تولید برنامه برای شبکه های جدید نیز به سازمان فشار آورده است. حال این سوال مطرح خواهد شد که راهکار اصلاح این وضعیت چیست؟
الف- راهکار کوتاه مدت: برای حل مشکل موجود باید در ابتدا جلوی تاسیس شبکه های جدید گرفته شود تا این مشکل بزرگتر نشود؛
ب- راهکار میان مدت: سازمان صدا و سیما باید در طرف عرضه (نویسنده، کارگردان و تهیه کننده) با طراحی سازوکارهای مناسب ظرفیت سازی کند و تلاش نماید تا توان طرف تولید (عرضه) متناسب با نیازهای طرف تقاضا (سازمان صدا و سیما) باشد.
انتهای پیام/4382 https://www.asrehamoon.ir/vdcc4iqp.2bqoo8laa2.html
نام شما
آدرس ايميل شما