پَرسه "قاتل کاغذی" در سیستان وبلوچستان/ تاکنون یک قربانی به ثبت رسیده است

به گزارش عصرهامون؛ "قیمت کاغذ تحریر سه تا چهار برابرشد!" شاید همین یک جمله ساده اما با تبعات زیاد موجب شد تا قرعه اولین قربانی مطبوعات کاغذی در استان سیستان وبلوچستان به نام روزنامه ای فعال و پویا به همین نام بیفتد و در سال 98 دیگر نام و نشانی از روزنامه بومی و محلی "سیستان وبلوچستان" بر روی گیشه مطبوعات استان دیده نشود.

سیستان وبلوچستان به دلیل بُعد مسافت تا مرکز، نداشتن چاپخانه مجهز و به صرفه و عدم حمایت اسپانسرهای مالی و کارخانه های قدرتمند با ضعف در حوزه مطبوعات رو به رو بوده و سالها با تعداد محدودی روزنامه گذران عمر می کرد.

سال های بی روزنامه ای و شاید کمبود آن موجب شده بود تا فرهنگ روزنامه خوانی و رجوع به مطبوعات کاغذی نیز در این استان کمرنگ شود تا زمانی که اردیبهشت ماه سال 1393 دومین روزنامه مستقل به نام "سیستان وبلوچستان" به طور رسمی پایش به عرصه مطبوعات کاغذی استان باز شد.

همانجا بود که نماینده ولی فقیه وقت استان با ابراز خوشحالی از این مولود رسانه ای جدید، پایان تک صدایی مطبوعات کاغذی در سیستان وبلوچستان را اعلام کرد و نویدی بود بر رونق روزنامه خوانی.

سالهای گذشته مطبوعات کاغذی در استان علیرغم مصائب زیاد، قدری جان گرفتند و تعداد آنها به عدد 7 روزنامه فعال رسید اما هنوز هم با مشکلات عدیده و بسیاری از قبیل چاپ، توزیع، آگهی رپرتاژ و حتی پرداخت حقوق پرسنل و کرایه های دفتر مواجه بودند.

سال گذشته اما حال و هوای روزنامه نگاران بهاری نبود و برخی از آنها در ایام نزدیک به نوروز شاهد ویرانی خانه دوم و شاید خانه اول شان بودند. گرانی کاغذ و مسائل حاشیه ای دیگر موجب شد با تمامی پرسنل روزنامه سیستان وبلوچستان که به صورت منظم و مرتب چاپ و توزیع میشد خداحافظی شود و 97؛ سال مرگ و پایان یکباره این روزنامه نام گذاری شود.
 
تنها ابراز همدردی مسئولان!
معاونت امور شهرستان های موسسه فرهنگی هنری خراسان در تشریح چرایی این اقدام به خبرنگار عصرهامون گفت: گرانی کاغذ بر این موسسه نیز تاثیر گذاشت به گونه ای که یکی از عمده ترین دلایل تعطیلی روزنامه سیستان وبلوچستان علیرغم تمامی فعالیت های مثبت و اثرگذاری که داشت همین موضوع بود.

علی نصیری خجسته افزود: ناگفته نماند که گرانی کاغذ یکی از دلایل بود و برای یافتن ریشه های دیگر تعطیلی روزنامه باید به دنبال مسائل درون استانی نظیر نبود کارخانجات بزرگ و شرکت های با پشتوانه مالی بالا رفت.

وی تاکید کرد: با توجه به اینکه اخذ آگهی، رپرتاژ و تبلیغات یکی از عمده ترین منابع درآمدی روزنامه ها محسوب می شود متاسفانه در استان سیستان وبلوچستان از این لحاظ با مشکل جدی مواجه بودیم و همان معدود شرکت های فعال نیز تمایل خاصی برای حمایت مالی و درخواست تبلیغات نداشتند.

وی خاطرنشان کرد: کم اهمیت بودن یک روزنامه در نگاه مسئولان ارشد استان سیستان وبلوچستان هم یکی دیگر از دلایل این کار بود چرا که قبل از گرفتن تصمیم نهایی برای تعطیلی دفتر، مکاتبات زیادی با مسئولان ارشد استانی نظیر استاندار داشتیم و از آنها استمدادخواهی کردیم که در کمال تعجب آنها هم تنها به ابراز همدردی بسنده کرده و هیچ اقدام عملی در این خصوص انجام ندادند.

به گفته نصیری؛ همچنین مکاتباتی با وزیر ارشاد نیز انجام شد و مدیرکل ارشاد اسلامی سیستان وبلوچستان پیگیری هایی انجام داد اما هیچ یک از این کارها منتج به نتیجه دلخواه نشد و در نهایت در واپسین روزهای سال 97 چاره ای جز تعطیلی دفتر برای این موسسه باقی نماند.

معاونت امور شهرستان های موسسه فرهنگی هنری خراسان به کوتاهی دستگاه های اجرایی و ادارات نیز اشاره کرد و ادامه داد: ناگفته نماند که ادارات این استان هم کوچکترین قدمی برای بقای روزنامه برنداشتند و اکثر آنها با لغو اشتراکات خود راه برای تعطیلی روزنامه هموارتر کردند. البته برخی از اداراتی هم که به اشتراک خود ادامه دادند نسبت به پرداخت هزینه تعیین شده کوتاهی کرده و بعضاً باید چندین ماه برای تسویه یک فاکتور دوندگی میشد و فرصت نیروی انسانی را تلف می کردیم تا شاید موفق به دریافت حق خود شویم.
وی گفت: زیان ده بودن، درآمد زا نبودن، عدم توانایی موسسه در پرداخت حقوق و مزایای پرسنل و درآمد کم دفتر نیز از جمله دیگر دلایل تعطیلی این روزنامه در سیستان وبلوچستان بود.

چاپ 4 نسخه در هفته!
صاحب امتیاز روزنامه "زاهدان" هم در این باره به خبرنگار عصرهامون گفت: ما هم به مانند سایر روزنامه ها و مطبوعات کشور درگیر گرانی کاغذ و مسائل مرتبط با آن هستیم به گونه ای که چاپ روزنامه دیگر مانند سنوات قبل به صورت منظم نیست و گاهاً به 4 یا 5 نسخه در هفته کاهش پیدا کرده و بسته به اهمیت و حساسیت اخبار استان اجباراً اقدام به چاپ می کنیم.

محمدتقی رخشانی افزود: می توان گفت که این موضوع تاثیر منفی 50درصدی بر این روزنامه داشته به گونه ای که در حال حاضر حداکثر هزار و200 نسخه چاپ می شود در حالی که این رقم تا قبل از گرانی کاغذ و مشکلات موجود به حدود سه هزار نسخه هم می رسید.
وی تصریح کرد: یکی از مسائل جدی و مهم کشور اطلاع رسانی صحیح و دقیق است و دولت نیز باید در این خصوص اقدام کرده و یک سری هزینه هایی را متقبل شود که تامین یارانه کاغذ می تواند تا حد زیادی تاثیرگذار باشد.

وی به بی توجهی دستگاه های اجرایی به روزنامه ها نیز اشاره کرد و افزود: تقریباً همه ارگان ها و ادارات در استان اشتراک روزنامه ای خود را لغو کرده اند و آن تعدادی که روزنامه برایشان ارسال می شود به طور رایگان و صرفاً به خواست روزنامه است که احساس می کنیم این دستگاه باید از اخبار چاپ شده اطلاع داشته باشد.

وی ادامه داد: هم اکنون تنها شاید 5 دستگاه آن هم به صورت یک دهم گذشته اشتراک داشته باشند به گونه ای که از ده نسخه قبل تنها یک نسخه خریداری می کنند.
 
در آستانه تعطیلی روزنامه
مدیرمسئول روزنامه "صبح زاهدان" که جزو یکی از قدیمی ترین نشریات استان است نیز در این باره به خبرنگار ما گفت: مساله کاغذ تاثیر 100درصدی بر کیفیت و روند فعالیت صبح زاهدان گذاشته است به طوری که طی یکسال گذشته مجبور به تغییر سه باره در قیمت روزنامه شدیم.

عادل مزاری افزود: سال گذشته همچنین ناچار شدیم که قطع کاغذ چاپی روزنامه را هم کوچکتر کنیم و تیراژ نیز به طور چشمگیری کاهش پیدا کرد تا حدی که در آستانه تعطیلی کامل روزنامه نیز قرار گرفتیم.

وی ادامه داد: متاسفانه هیچ نشریه ای در سیستان وبلوچستان امکان چاپ منظم روزنامه را ندارد که علت اصلی آن نیز همین گرانی کاغذ و مسائل مرتبط به مخارج چاپ است.

وی با اشاره به صحبت یکی از مسئولان وزارت ارشاد در جمع اصحاب رسانه استان گفت: به نظر می رسد وزارت ارشاد نیز معتقد است که تیراژ روزنامه اگر کاهش پیدا کند ایرادی ندارد و حتی می توان کیفیت کاغذ را هم پایین آورده و به چاپ روزنامه سیاه و سفید روی بیاوریم اما فقط روزنامه چاپ شود که نشان از بی اهمیت بودن کیفیت چاپی روزنامه ها برای وزارت خانه دارد و تنها می خواهند شمارگان روزنامه ها بالا باشد.

وی تاکید کرد: در گذشته تیراژ روزنامه به 3هزار نسخه هم می رسید اما با بروز مشکلات پیش رو در حال حاضر حداکثر امکان چاپ 800 نسخه را داریم.

به گفته مزاری؛ ادارات و دستگاه های اجرایی هم در این بخش کوتاهی های زیادی می کنند به گونه ای که اکثر آنها اشتراک خود را لغو کرده و دیگر تمایلی برای خرید روزنامه ندارند. حتی استانداری سیستان وبلوچستان که قبلاً 18 نسخه اشتراک داشت هم اکنون به خرید 3 نسخه بسنده کرده است.

وی تصریح کرد: در روزهای پایانی سال  97 هم بسیاری از مدیران ادارات طی تماس تلفنی از لغو اشتراک برای سال 98 خبر دادند که جالب تر اینجاست آن دسته از اداراتی هم که اشتراک داشته اند در پرداخت هزینه کوتاهی می کنند و برخی از این ارگان ها حتی چندین سال است که بدهی خود را پرداخت نکرده اند!

اختلال در نظم چاپ
سردبیر روزنامه فارسی بلوچی "روچ" هم در این باره به عصرهامون گفت: به دلیل گرانی کاغذ تصمیم گرفته شد که برخی از نشریات خود را از چرخه چاپ و انتشار خارج کنیم و تنها همین روزنامه را نگهداریم که البته با توجه به مسائل پیش آمده چاپ منظم آن نیز دست خوش گرانی کاغذ شده است.

محمود براهویی نژاد افزود: این بحران از اواخر سال گذشته شروع شد و امسال نیز اگر وزارت خانه و دستگاه های متولی کاری نکنند قطعاً شاهد مرگ بسیاری از روزنامه ها در کشور و استان خواهیم بود.

وی ادامه داد: کوچک کردن قطع کاغذ و کاهش تعداد صفحات در کنار حذف چاپ برخی روزها مانند پنج شنبه ها جزو مواردی است که اجباراً به ما تحمیل شده و برای بقای روزنامه راه دیگری نداریم که البته مورد پسند خود و خوانندگان ما هم نیست.

به گفته براهویی نژاد؛ تیراژ این روزنامه نیز تا 50درصد کاهش یافته و نکته نگران کننده تر این است که هیچ یک از ارگان های دولتی و دستگاه های اجرایی نیز تمایلی برای دریافت اشتراک روزنامه را ندارند که حاکی از عدم حمایت و درک صحیح آنهاست.

وی تاکید کرد: اگر رویه به همین منوال پیش برود کم کم باید با نشریات مکتوب خداحافظی تلخی داشته باشیم و راهی جز روی آوردن به نشریات الکترونیکی و فعالیت در فضای مجازی برایمان باقی نمی ماند.

انتهای پیام/