کد QR مطلبدریافت صفحه با کد QR

گزارشی از معضلی جدی در جنوب شرق کشور؛

چشم غره منابع آب زیرزمینی به چاه‌های غیرمجاز/ لزوم صیانت و حفاظت از سفره های زیرزمینی در سیستان و بلوچستان

11 اسفند 1398 ساعت 12:53

در شرایطی که حال منابع آب های زیرزمینی با سوء استفاده برخی افراد خرابتر می شود که همچنان شاهد حفر چاه های غیرمجاز در مناطق مختلف کشور هستیم.


به گزارش عصرهامون، مشکل دسترسی به آب شیرین این روزها در تمامی مناطق جهان به یک معضل جدی تبدیل شده است و با توجه به اینکه ایران نیز در منطقه کمربند خشک و بیابانی جهان قرار گرفته است و دو رشته‌کوه البرز و زاگرس همانند دیواره‌ای مانع رسیدن ابرهای باران‌زا به بخش های شرقی کشور می شوند.

سیستان و بلوچستان نیز یکی از استان گرم و خشک کشور است که  با مشکلات خشکسالی و عدم دسترسی به آب شرب روبه روست در این میان برداشت بی‌رویه آب از آب‌های زیرزمینی یکی از مسایل اساسی در بخش آب به شمار می‌آید که در زمان حاضر مشکلات جدی را در کشور پدید آورده است به همین دلیل نیز در بسیاری از نواحی کشور سطح سفره‌های آب زیرزمینی با افت شدیدی رو به رو بوده است و با توجه به خشکسالی‌های اخیر، افزایش بهره‌برداری از آب‌های زیرزمینی نیز رشد چشمگیری یافته و خسارت‌های غیر قابل جبرانی را بر منابع آبی زیرزمینی کشور وارد آورده است.

به طور کلی تعداد چاه‌های بهره‌برداری در کشور بیش از 700 هزار حلقه و میزان برداشت سالانه از منابع آب زیرزمینی ازطریق چاه‌ها به حدود 49 میلیارد مترمکعب است که این آمار خود نشان دهنده اوج بحران و ضرر غیرقابل جبران به منابع زیرزمینی است.



وجود بیش از 8 هزار و 451 چاه مجاز در سیستان و بلوچستان

در همین رابطه عباس سارانی در گفت و گو با خبرنگار ما با اشاره به اینکه صیانت از منابع آبی از وظایف همه دستگاه ها و نهادهای کشوری است، بیان کرد: در همین راستا در سال جاری اقدامات زیادی در راستای صیانت از منابع آب سیستان و بلوچستان انجام شده است.

وی افزود: حفاظت از منابع آب های زیر زمینی یکی از مهمترین راه های جلوگیری از سوء استفاده و هدر رفت آب است، در همین زمینه نیز در حال حاضر 9 دشت ممنوعه در سیستان و بلوچستان وجود دارد و پیشنهاد افزودن 6 دشت دیگر نیز به این فهرست انجام شده است  چراکه تمهیدات لازم در الگوی برداشت ضرورت ممنوعه کردن این اراضی را مضاعف می کند.

معاون حفاظت وبهره برداری آب منطقه ای سیستان و بلوچستان با تاکید بر اینکه تمامی چاه های عمیق استان زیر ذره بین رصد ماست، گفت: در حال حاضر 8 هزار و 451 چاه مجاز و دارای پروانه در استان وجود دارد و در کنار این الگو، چاه های فرم یک و فرم پنج نیز در حال برداشت از منابع آبی زیرزمینی هستند.

وی ادامه داد: چاه های فرم یک 2 هزار و 154 حلقه چاه است که برداشت آب از این چاه ها 135 میلیون مترمکعب می باشد همچنین چاه های فرم پنج نیز 4 هزار و 447 حلقه چاه می باشند که 218 میلیون مترمکعب آب از آنها در طول سال برداشت می شود.



پلمپ چاه های غیرمجاز در سیستان و بلوچستان

سارانی با اشاره به اینکه چاه های غیرمجاز ضرر زیادی به منابع آبی وارد می کنند، اذعان کرد: متأسفانه بیش از هزار و  800 حلقه از چاه های فرم 5 علاوه بر حفر غیرمجاز و برداشت بی رویه در اراضی تصرف شده منابع طبیعی ایجادشده که به نوعی جرمی مضاعف است که اولویت اصلی پلمپ این چاه ها می باشند و در این راستا 962 پرونده در هیئت های سه نفره آب منطقه ای، جهاد کشاورزی و قوه قضائیه در سال جاری رسیدگی شده است و 712 پرونده رأی مخالفت دریافت کرده است.

وی خاطرنشان کرد: همچنین از ابتدای سال جاری تا مقطع فعلی 273 حلقه چاه پلمپ و مسلوب المنفعه شده است، در حالی که برنامه تعیین شده استان در این راستا 219 حلقه چاه می باشد همچنین 7 دستگاه حفاری غیرمجاز نیز در این راستا جمع آوری شده است.

معاون حفاظت وبهره برداری آب منطقه ای سیستان و بلوچستان با تاکید بر اینکه پلمپ چاه های غیرمجاز موجب جلوگیری از هدر رفت آبهای زیرزمینی می شود، تصریح کرد: این اقدامات منتج به پیشگیری از برداشت 8 میلیون مترمکعب از منابع آبی استان به صورت غیرمجاز از طریق این چاه ها در سال جاری شده  است.

وی افزود: به منظور جلوگیری احیا مجدد این چاه های غیرمجاز بازرسی های مستمر در دستورکار این اداره کل قرار دارد.



باید با دارندگان چاه های غیرمجاز برخورد شود

سارانی همچنین با اشاره به برخی مطالبات این اداره کل در راستای تحقق اهداف کمیته قضایی صیانت از منابع آب گفت: با نصب کنتور بر روی چاه های مجاز می توان مانع اضافه برداشت شده و برآوردها از صرفه جویی 185 میلیون مترمکعب در صورت تحقق این مهم خبر می دهد، لذا می توان در چاه های مجاز با مجوز آبدهی کمتر از 10 لیتر بر ثانیه از کنتورهای عادی استفاده کرد.

وی ادامه داد: همچنین در فرآیند پلمپ و مسلوب المنفعه نمودن چاه های غیرمجاز به منظور پیشگیری از بروز تبعات اجتماعی پیشنهاد می شود تا نیروی انتظامی در فرآیند تحقق دستورات قضایی در این راستا فارغ از اطالات معمول تسریع نماید.

معاون حفاظت و بهره برداری آب منطقه ای سیستان و بلوچستان گفت: در خصوص برخورد با چاه های غیرمجازی که در منازل حفرشده ضرورت دارد تا فرآیند صحت سنجی گزارش با مساعدت دستگاه قضایی بنحوی صورت گیرد تا ورود به محل گزارش شده حفر چاه برای عوامل آب منطقه ای تسریع شده و برخورد با چاه های غیرمجاز در این راستا محقق شود.

وی اذعان کرد: همچنین ضرورت دارد تا با رویکرد بازدارندگی از حفر چاه های غیرمجاز و استیفای حقوق بیت المال، جبران خسارت به حوضه آبخوان و برداشت غیرمجاز از منابع آبی در محاکم قضایی مطمح نظر واقع گردد.

سارانی خاطرنشان کرد: یکی دیگر از مطالبات حایز اهمیت در راستای تحقق اهداف کارگروه، ضرورت توقیف دستگاه های حفاری غیرمجاز و عدم صدور دستور عودت تجهیزات مذکور به مالکان آن می باشدکه تقاضا داریم در این راستا همکاری لازم از دستگاه قضایی در شهرستان های استان بعمل آید، همچنین در راستای اقدامات ترویجی نیز با مشارکت جهاد دانشگاهی نشست های توجیهی و آموزشی در حوزه های کورین، دلگان و قصرقند برگزار شده  است.

وی در پایان تصریح کرد: در راستای تعریف برنامه های افق سال آتی نیز هدف برآن است تا با همکاری اداره کل منابع طبیعی حداقل 500 حلقه چاه غیرمجاز که در اراضی منابع طبیعی حفرشده به صورت همزمان هم مسلوب المنفعه و هم رفع تصرف اراضی شوند.
 
انتهای پیام/


کد مطلب: 121578

آدرس مطلب :
https://www.asrehamoon.ir/report/121578/چشم-غره-منابع-آب-زیرزمینی-چاه-های-غیرمجاز-لزوم-صیانت-حفاظت-سفره-های-سیستان-بلوچستان

عصر هامون
  https://www.asrehamoon.ir