کد QR مطلبدریافت صفحه با کد QR

زندگی بر فراز قله محرومیت در سیستان و بلوچستان؛

برزخ بی هویتی و غربت در جغرافیای وطن/ این جا حاشیه نشینی و فقر برای بی شناسنامه ها پایانی ندارد

15 دی 1399 ساعت 8:30

فاقدین شناسنامه افرادی هستند که به رغم سال ها سکونت در کشور، از امکانات درمانی، تحصیل، خدمات بهداشت، یارانه و ... بی بهره هستند و اگرچه زندگی می‌کنند اما گویا نیستند.


به گزارش عصرهامون  در روستای دایی آباد زاهدان زندگی می کردند، جایی حوالی زاهدان که زندگی در آن ها حال و هوای یک روستا در نزدیکی شهر را نداشت.

وارد خانه یکی از اهالی آن روستا شدم، مرد خانه به دلیل آب مروارید سال هاست از کار افتاده محسوب می شد و بانوی خانه هم یکی از کلیه هایش را به دلیل عفونت در پاکستان جراحی کرده و برداشته بود.

چهار پسر داشتند و یک دختر، که فرزند بزرگ آن ها 18 ساله بود، نامزد داشت و می خواست ازدواج کند، اما پولی نداشت، فرزندان خانواده برای تامین معاش به زباله گردی مشغول بودند و هر کیلوگرم زباله را 6 هزارتومان می فروختند.

بطری های خالی نوشابه و دلستر، کارتون ها و مقواها را جمع آوری می کردند و آن ها را به مغازه های جمع آوری ضایعات می فروختند.

همه وسایل زندگی شان را خیران آماده کرده بودند، چراغ نفتی، پتو، تکه موکت ها برای پوشاندن کف خانه، چند ظرف، اجاق گاز قدیمی و ... ، هیچ یک را خودشان نخریده بودند، زیرا توان این کار را نداشتند، به گفته مادر خانواده حتی غذای روزانه را هم همسایه ها به آن ها می دهند.

آری آن ها بی شناسنامه بودند، سال هاست که هویتی ندارند و در بحران هویت به پیری رسیده اند، از خدمات درمانی محروم هستند و به مدرسه هم نمی روند، یارانه ای نمی گیرند و اگر از کار افتاده شوند هیچ کس از آن ها حمایت نمی کند.

آن ها زیر پوست شهر ازدواج می کنند، بچه دار می شوند، فرزندان آن ها هم در همین بی هویتی بزرگ می شوند، در حالی که هنو نمی دانند تحصیل در مدرسه چه طعمی دارد و دفترچه درمانی چقدر مفید است و یارانه هرچه قدر کم، باز هم می تواند نان شب آن ها را فراهم کند.

طیف های مختلف فاقدین شناسنامه

رضا راحت دهمرده مديركل ثبت احوال سیستان و بلوچستان در این خصوص به خبرنگار ما بیان کرد: به رغم سابقه طولانی و قدمت ثبت احوال در سیستان و بلوچستان و صدور اولین شناسنامه در سال 1307 در استان و اجرای طرح های مختلف در سال های گذشته کماکان افرادی مدعی داشتن تابعیت ایرانی و فاقد شناسنامه در جای جای استان زندگی می‌کنند.

وی ادامه داد: مطابق دستورالعمل ماده ۴۵ قانون ثبت احوال مصوب هشتم خردادماه 81 شورای عالی ثبت احوال، در بند «الف» آن، اصطلاح فاقدین شناسنامه به کسانی اطلاق می‌شود که مدعی باشند ایرانی هستند و سن آنان بیش از ۱۸ سال بوده و تا زمان مراجعه به ثبت احوال به هر طریق جهت آنان سند سجلی تنظیم نشده است.

این مقام مسئول تصریح کرد: طیف های مختلف فاقدین شناسنامه در سیستان و بلوچستان وجود دارد، یکی از آن ها فاقدین شناسنامه ای هستند که پدر آنان ایرانی است.

راحت دهمرده بیان کرد: این افراد از منظر قانون کسانی هستند که 18 سال سن دارند و مدارک سجلی ندارند که با ارائه مدارک هویتی پدر و اثبات نسب با پدر و یا در صورت فوت پدر ارائه گواهی فوت و انحصار وراثت، برای آنان در اجرای دستورالعمل اجرایی ماده 45 قانون ثبت احوال پرونده تشکیل می شود.

وی ادامه داد: پس از طی مراحل قانونی و بررسی های دستگاه های انتظامی و اطلاعاتی و بعد از تایید تابعیت از طریق شورای تامین شهرستان برای آنان سند هویتی صادر می شود.

این مقام مسئول تصریح کرد: دسته دوم مدعیان تابعیت هستند و افرادی که قادر نیستند هیچگونه مدرک هویتی دال بر ایرانی بودن خود ارائه کنند و به صرف سکونت در ایران ادعای تابعیت ایرانی دارند که دارای فرزندانی فاقد شناسنامه هستند.

مدیرکل ثبت احوال سیستان و بلوچستان بیان کرد: حتی در دستگاه های اجرایی، امنیتی و قضایی مدارکی دال بر تابعیت خارجی آن ها وجود دارد و به همین دلیل این افراد که تعداد قابل ملاحظه ای را شامل می‌شوند از ارائه مدارک مثبت مبنی بر ایرانی بودن ناتوان هستند که از طریق ثبت احوال امکان تشکیل پرونده به این افراد مقدور نیست.

راحت دهمرده ادامه داد: فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با اتباع بیگانه دسته سوم فاقدین شناسنامه هستند، متعاقب وقوع جنگ در کشورهای همسایه و مهاجرت غیر قانونی قشر زیادی از اتباع بیگانه به ایران و همچنین ازدواج بدون مجوز قانونی از طرف دولت با زنان ایرانی، پس از گذشت چند سال شاهد فرزندان حاصل از این ازدواج های شرعی و غیر قانونی بودیم که بدون شناسنامه در استان زندگی می کنند.

وی خاطرنشان کرد: متاسفانه تعداد این طیف از دسته های دیگر بسیار بیشتر است و با عنایت به تصویب قانون تعیین تکلیف تابعیت فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی در سال گذشته و تصویب آیین نامه اجرایی این قانون از طریق هیات دولت، عمده مشکلات این افراد برطرف می شود.

بررسی 492 پرونده فاقدین شناسنامه در استان

مدیرکل ثبت احوال سیستان و بلوچستان با اشاره به اقدامات ثبت احوال در تشکیل پرونده برای افراد ایرانی فاقد شناسنامه افزود: در سال 1398 تعداد 803 پرونده در کیمسیون های فاقدین شناسنامه در استان بررسی شد که از این تعداد 492 پرونده مورد تایید و برای 2 هزار و 292 نفر از افراد فاقد شناسنامه و خانواده آنان شناسنامه صادر شده است.

راحت دهمرده تصریح کرد: همچنین 311 پرونده در کمیسیون رد تابعیت شدند که متاسفانه این افراد به رغم رد تابعیت در استان در حال زندگی و همچنان مدعی ایرانی بودن هستند.

این مقام مسئول ادامه داد: افراد فاقد شناسنامه ایرانی باید با استفاده از مستندات لازم نسبی (کپی مدارک شناسایی پدر یا جد پدری و حکم اثبات نسب) به ادارات ثبت احوال مراجعه کنند تا پس از بررسی های لازم نسبت به تشکیل پرونده اقدام شود و تنها با ادعای ایرانی بودن امکان تشکیل پرونده برای این افراد وجود ندارد.

وی با بیان اینکه افراد مدعی فاقد شناسنامه در نقاط مختلف استان طبق قانون و مقررات حاکم باید ایرانی بودن خود را با سند و مدرک ثابت کنند، گفت: بر اساس قانون و دستورالعمل، وظیفه ثبت احوال تشکیل پرونده برای افراد فاقد شناسنامه و مشکوک تابعین است.

این مقام مسئول ادامه داد: اما بررسی میدانی در رابطه با مشخص شدن هویت و تابعیت این افراد از طریق مراجع انتظامی و اطلاعاتی صورت گرفته و ثبت احوال دخل و تصرفی در این رابطه ندارد و در نهایت تصمیم نهایی مبنی بر تایید یا رد تابعیت مدعی با شورای تامین شهرستان است.

پیگیری پرونده فاقدین شناسنامه در سیستان و بلوچستان

محمدهادی مرعشی معاون امنیتی انتظامی استاندار سیستان و بلوچستان در این باره گفت:کمیسیونی درباره پرونده فاقدین شناسنامه در استان ایجاد شده و فرمانداری‌ها برای حل مشکل مردم با آن در ارتباط هستند.

وی ادامه داد: با اعلام نظر مراجع تعیین صلاحیت، صدور شناسنامه ها در کمترین زمان صورت خواهد گرفت.

این مقام مسئول تصریح کرد: در سنوات گذشته بیش از ۲۸هزار شناسنامه برای فاقدین شناسنامه در استان صادر شده و با این وضعیت همچنان ۲ هزار و ۷۰۰ پرونده فاقدین شناسنامه در دست بررسی و اقدام است. 

وی در خصوص صدور شناسنامه برای فرزندان مادر ایرانی و ‌پدر تبعه بیگانه گفت: هنوز در این خصوص هیچ شناسنامه‌ای صادر نشده و شرایط برای صدور اینگونه شناسنامه ها هم فراهم است.

انتهای پیام/
 


کد مطلب: 133479

آدرس مطلب :
https://www.asrehamoon.ir/report/133479/برزخ-بی-هویتی-غربت-جغرافیای-وطن-این-جا-حاشیه-نشینی-فقر-شناسنامه-پایانی-ندارد

عصر هامون
  https://www.asrehamoon.ir