توسعه گردشگری شهر سوخته نیاز به همت مسئولین استانیتشکیل کارگروه ویژه برای رفع مشکلات شهر سوخته ضروری است

به گزارش سرویس اجتماعی عصرهامون به نقل از اوشیدا،شهر سوخته نام بقایای دولت شهری باستانی در ایران است که در ۵۶ کیلومتری زابل و در حاشیه جاده زابل-زاهدان در شرق ایران در استان سیستان و بلوچستان واقع شده‌است. شهر مزبور در روی آبرفت‌های مصب رودخانه هیرمند به دریاچه هامون و زمانی در ساحل آن رودخانه بنا شده بود. دورهٔ بنای این شهر بزرگ با دوره برنز تمدن جیرفت مقارن است و ایرانیان در حدود ۶۰۰۰ سال پیش در این شهر زندگی می‌کرده‌اند.
وسعت "شهر سوخته" و يافته های کاوشگران اين محوطه باستانی را از صورت يک محوطه عادی دوران مفرغ خارج کرده و به اين نتيجه رسانده که زندگی در"شهر سوخته" با دوران آغاز شهرنشينی در فلات مرکزی ايران و بين النهرين همزمان است.
گفته می‌شود، شهر سوخته پیشرفته‌ترین شهر جهان قدیم بوده‌است و حتی بسیار پیشرفته‌تر از دولت شهر کرت که سینوهه در کتاب خود از آن یاد کرده‌است.
در سی‌ و هشتمین اجلاس یونسکو در تاریخ ۲۲ ژوئن ۲۰۱۴ مطابق با ۱ تیر ۱۳۹۳ شهر سوخته به عنوان میراث جهانی یونسکو ثبت گردید. این محوطه باستانی هفدهمین اثر تاریخی ایران در فهرست یونسکو محسوب می‌شود که با برخورداری از قدمت ۵۰۰۰ ساله هم‌اکنون به‌ عنوان یکی از پیشرفته‌ترین شهر‌های باستانی دنیا شناخته می‌شود.
در ادامه خبرنگار اوشیدا جهت تهیه گزارش از نحوه کاووش و حفاری باستانشناسان به شهر سوخته و پایگاه علمی آن سرزده و اقدام به تهیه گزارش از این اثر ارزشمند جهانی کرده است.
سید منصور سید سجادی سرپرست گروه باستان شناسی شهر سوخته در گفت و گو با خبرنگار اوشیدا ضمن نشان دادن گوشه های از تلاشهای تیم باستان شناسی، بخش های مختلف پژوهشکده شهر سوخته را نیز معرفی کرد.
سرپرست گروه باستان شناسی شهر سوخته بیان داشت: وظیفه ما شناخت تکنولوژی، صنعت، تاریخ پزشکی، خورد و خوراک، پوشاک و اینکه روابط عاطفی بین خانواده ها در آن دوران چگونه بوده است و تمام این اطلاعات را از زیر خاک بدست می آوریم.
وی با بیان اینکه ما در اینجا از متخصصان درجه اول استفاده می کنیم ادامه داد: یک تیم پزشکی بسیار متخصص از تهران و مشهد می آیند که امراض مردم شهر سوخته را از اسکلت های شکم و پشت بدست آمده تشخیص دهند چرا که در آن دوران سن مرگ و میر بین انسانها پایین بوده است.
سید سجادی با بیان اینکه با تجزیه و تحلیل مصالح بدست آمده به مشاغل مردم پی می بریم بیان داشت: یک قطعه سفالی که از زیر خاک پیدا می شود تا وقتی که به دست بنده که نویسنده و متولی کار هستم می رسد 17 مرحله کار روی آن انجام می شود.

وی در خصوص مهر های فراوان یافت شده از این شهر عنوان کرد: مهر در آن زمان به عنوان یک ابزار قدرت و شناسایی مورد استفاده قرار می گرفته است.

دکتر سجادی با بیان اینکه شهر سوخته نخستین تپه باستانی ایران است که ثبت جهانی شده است اظهار داشت: هیچ سایت باستانی در دنیا نیست که با 13 فصل حفاری رفته باشد در یونسکو و 20 الی 30 دکتر از آن خارج شده باشد ولی در شهر سوخته داریم.
وی ادامه داد: در ایران تپه های بسیار مهم دیگری هم هست که زیباترین نقوش و معماری ها را دارند ولی مانند شهر سوخته ثبت جهانی نشده است،شهر سوخته فقط خاک و 4 تا چاله دارد.
سرپرست گروه باستان شناسی شهر سوخته افزود: آنچه که در مورد شهر سوخته اهمیت پیدا کرده است نحوه ارائه و معرفی آن در سرتاسر جهان است.
سجادی با بیان اینکه در سال 76 که به شهر سوخته آمده است هیچگونه فعالیت باستان شناسانه در اینجا نبود گفت: ما گروه باستان شناسی شهر سوخته را فقط با حمایت تعدادی از جوانان بی ادعا که همه آنها تازه وارد بودند تشکیل دادیم،ما دست به دست هم دادیم تا کار کنیم.
وی ادامه داد: ما به تنهایی به اینجا رسیدیم که مثلا هم اکنون انتشارات شهر سوخته با 6 الی 7 زبان رایج دنیا منتشر می شود و آخرین بار نیز که دو ماه پیش بود به زبان علوم اکراین نیز منتشر شده این به این معنی است که این انتشارات تنها یک مجله محلی نیست بلکه در دنیا مطرح می شود با چندین زبان انگلیسی،فرانسوی، روسی،آلمانی و غیره .
این باستان شناس با اشاره به اینکه شهرسوخته آنچنان که باید و شاید معرفی نشده گفت: معرفی مهم است، مسئله دیگر کار آموزشی آن است، وقتی که چندین دکتر از اینجا خارج می شود اولا به خاطر استعداد خودشان است و ثانیا نشان می دهد در اینجا واقعا کار مفید و خوب را فرا گرفته اند.
وی اظهار کرد: وقتی شما می گویید اینجا کار و پیشرفتی نشده حق با شماست و با شما موافقم ولی ما زورمان فقط به همین می رسید و همین امسال شهر سوخته واقعا اگر حمایت ها و کوشش های مهندس بهشتی و آقای گلشن رئیس پژوهشگاه و مشاور عالی سازمان میراث نبود حفاری در شهر سوخته انجام نمی شد.

سید سجادی تاکید کرد: اعتبار امسال ما را دو تشکیلات مختلف دادند از یک طرف پژوهشگاه و از طرف دیگر سازمان میراث فرهنگی تأمین کرده است.
وی تصریح نمود: یک ضعف بسیار بزرگ در اینجا ست و آن وضعیت پایگاه هاست و اینجا باید جوانان مستعد داشته باشیم و پایگاه برای مدت هفت الی هشت ماه در طول سال فعال باشند.
سرپرست گروه باستان شناسی شهر سوخته با تاکید بر اینکه شهر سوخته یک شهر جهانی است گفت:شهر سوخته یک سایت اطلاع رسانی ندارد، ایجاد سایت برای شهرسوخته کاری ندارد اما نگهداری این سایت هزینه می خواهد باید بانک بزرگ اطلاعات شهر سوخته را آماده کنیم که اطلاعات رسمی و دقیق شهرسوخته را وارد کنیم تا پاسخگو باشیم.
وی در ادامه به معضل نگهبان دائم در این پایگاه اشاره کرد و افزود: مشکل نبود نگهبان دائمی وجود دارد و البته ما در اینجا خود را به خدا سپرده ایم.

سرپرست گروه باستان شناسی شهر سوخته اظهار کرد: هم اکنون در تیم باستانشناسی ما 26 نفر ثابت و تعدادی مشاور متغیر داریم که البته نیاز به سازماندهی و تعدادی از افراد مستعد است.
سید سجادی با بیان اینکه پس از جهانی شدن شهر سوخته رها شدیم افزود: این بزرگترین نقطه ضعف است.
وی با بیان اینکه برنامه ریزی صحیح لازم است ،گفت: با برنامه ریزی صحیح این پایگاه دائم زنده و فعال است و این فعال بودن آن باعث ایجاد شغل می گردد.
سرپرست گروه باستان شناسی شهر سوخته گفت: فقط و فقط تعطیلات مذهبی را استراحت می کنیم و در بقیه اوقات تعطیل نیستیم و کار است و کار.

وی با اشاره به درخشش شهر سوخته در فاصله سالهای 76 به بعد و انتشار 2000مطلب به صورت گسترده از سایت های مختلف جهان ،افزود: با این تفاصیل کمک ها ی لازم برای ادامه کار پایگاه انجام نشده است.
سید سجادی با اشاره به کمبود آب به عنوان یکی از مشکلات دیگر این پایگاه بیان کرد: کسی که از صبح تا شب در خاک آلوده است آبی نیست که حتی دست و صورتش را بشوید،می طلبد که مدیران استانی تلاش کنند تا مشکل به ظاهر ساده آب برطرف شود.
وی در خصوص تقسیم بندی شهر سوخته اظهار داشت: شهر سوخته را به قطعات 10 متر مربعی تقسیم کردیم اولین چیزی که می دانیم 10 متر است که در هر لایه و برش یک شماره و توصیفی دارد که تمام اطلاعات مربوط به لایه در آن وجود دارد.

این پژوهشگر باستان شناسی در خصوص سفال هایی که روی تپه های شهر سوخته وجود دارد گفت: این سفال ها خود به خود به مرور زمان و بر اثر باد و باران به سطح زمین می آیند و ارزش کار ندارند و قابل ترمیم نیز نیستند، وقتی یک شیء از لایه ها داخلی زمین به دست نیاید شناسنامه ندارد اصل آن است که از لایه های زیرین شهر سوخته بر اثر حفاری کشف شود.
وی در خصوص کوه خواجه اظهار داشت: ما برنامه کاووش در کوه خواجه نداریم، کوه خواجه بهترین و زیباترین کوه باستانی است اما متأسفانه تمام مرمت ها و دخالت ها در آن اشتباه بوده است.
سید سجادی با اشاره به اینکه نفیس ترین طاق گلی جهان در کوه خواجه بود گفت: البته بر اثر بی دقتی چند گروه از باستان شناسان خارجی فرو ریخته است.
وی در ادامه از برنامه های کاوش در دهانه غلامان گفت: برای دهانه غلامان برنامه داریم اما امسال فقط یک بررسی کوتاه ژئوفیزیکی در دهانه غلامان خواهیم داشت.

سرپرست گروه باستان شناسی شهر سوخته در پایان این نشست به چگونگی و نحوه تخمین آمار جمعیتی در شهر سوخته اشاره کرد و افزود: آمار جمعیتی یک روستا یا شهر باستانی به صورت تخمینی بدست می آید و باید یک درصد زیادی را برای اشتباه بگذاریم زیرا از یک جامعه مرده که اطلاعات دقیقی نمی توان بدست آورد.
وی گفت: بر همین اساس 200نفر در هر هکتار برای شهر و 100 نفر در هر هکتار برای روستا تخمین زده شده است ، و تخمین را بر اساس خانه ها، نوع مشاغل و وسعت یا تعداد منازل انجام می شود.
سید سجادی یادآور شد: شهر سوخته در اوج قدرت خودش یعنی در 2600 سال قبل از میلاد 12 تا 15 هزار نفر جمعیت داشته است.

وی افزود: شهر سوخته 2300 سال قبل از میلاد به مرور خالی از سکنه می شود و دلیل اصلی آن جابه جایی رودخانه هیرمند است.
در ادامه رضا بارانی رئیس میراث فرهنگی شهرستان هامون با اشاره به اینکه شهرستان هامون و بخش شیب آب سیستان بیشترین آثار باستانی را دارد افزود: شهرستان تازه تاسیس هامون که میراث فرهنگی آن نیز تازه تاسیس بوده نیاز به تقویت نیروی انسانی دارد چرا که در حال حاضر یک نیرو دارد.
وی با اشاره به مشکل کمبود آب در این منطقه گفت: این مشکل نیاز به نگاه استانی دارد و همچینی برای خروج از مشکلات عدیده شهر سوخته با توجه به اینکه هم اکنون جهانی شده و نیاز به توجه جهانی دارد تشکیل کارگروه شهر سوخته جهت رونق در فضاهای مختلف شهر سوخته ضروری است.
بارانی بیان کرد: از ابتدای سال آینده بودجه تزریق خواهد شد که البته باید در فاصله این بازه زمانی کارگروهی استانی برای رفع مشکلات موجود در شهر سوخته تشکیل شود.
انتهای پیام/4382 https://www.asrehamoon.ir/vdccm4qe.2bq1o8laa2.html

توسعه گردشگری شهر سوخته نیاز به همت مسئولین استانی/تشکیل کارگروه ویژه برای رفع مشکلات شهر سوخته ضروری است