در حالی خبرها حاکی از خشک شدن کامل تالاب بین المللی هامون دارد که به گفته مدیرکل محیط زیست سیستان وبلوچستان در حال حاضر آبی داخل تالاب وجود ندارد و تالاب خشک است.
به گزارش عصرهامون، هامون؛ سومین دریاچه بزرگ ایران پس از دریاچه خزر و ارومیه و هفتمین تالاب بین المللی جهان که نامی به درازی تاريخ ايران را با خود يدک می كشد و روزگاری ایستگاه زمستانگذرانی 186گونه پرنده مهاجر بود امروز به بیابانی به وسعت 570هزار هکتار تبدیل شده و خبرها حاکی از خشک شدن کامل آن دارد به گونه ای که به گفته نیره پورملایی مدیرکل محیط زیست سیستان وبلوچستان در حال حاضر آبی داخل تالاب هامون وجود ندارد.
علی ای حال اگر چه بیشتر از هفت سال است که هامون به طور کامل خشک میشود اما با این اوضاع نفسگیر و خسته هامون که مرده است زندگی و معیشت سیستانی ها که نسل اندر نسل شان با هامون گره خورده است چه خواهد شد؟ آیا همچون هامون که میمیرد زندگی هم در سیستان رنگ خواهد باخت؟ این سخن بدین جهت است که اکنون آبی نیست که نیزاری باشد و صیدی، دامی باشد و علوفه ای؛ گرچه خیل عظیمی از هامون نشینان به شهرهای دور و نزدیک دیگری مهاجرت کرده اند اما دلشان با هامون است و از خشک شدن کامل آن ماتم گرفته اند و آنهایی هم که مانده اند چشم به آسمان دوخته زیرا نه از باران خبری در راه است نه از حقابه به طوری که افغانها هم راه را بر حقابه هامون سد کردهاند.
«آب چیزی نیست که نسبت به آن بیتفاوت باشیم وحق مردم را نادیده بگیریم» این سخنان عباس رجایی رئیس کمیسیون کشاورزی، آب ومنابع طبیعی مجلس شورای اسلامی در گفت وگو با یکی از رسانه ها است که به گفته وی «معضل هامون معضلی بین دولت ایران و افغانستان است که باید مسئولان با راهکارهای مناسب از این معضل گرهگشایی کنند. باید با افغانستان به این تفاهم برسیم که تمام پیمانهای منطقهای مبنی بر تأمین حقابه هامون که پیش از این بین ایران و افغانستان منعقد شده لازمالاجرا باشد. وزارت امور خارجه و نیرو باید تمام هم و غم خودشان را برای دستیابی به این تفاهم بهکار بندند که بهنظرمی رسد وزارت نیرو و امورخارجه موضوع هامون را با جدیت دنبال نکردهاند در نتیجه حق و حقوق مردم ما استیفا نشده است. این دو وزارتخانه باید تلاش کنند، مجلس شورای اسلامی هم این مسئله را پیگیری میکند.»
نگاهی به گذشته
در سالیان اخیر در حالی شاهد مرگ هزاران بچه ماهی و گونه های متفاوت پرنده در این منطقه بودیم که مدیرکل محیط زیست سیستان و بلوچستان گفته بود: تالاب هامون به یاری مسئولین به مرحله تکمیلی احیا رسیده است؛ اما دو ماه بعد سریال غمانگیز خشک شدن هامون تکرار شد و ماهیان زیادی در تالاب تلف شدند.
اواخر فروردین سال 95 بود که سیلابی وارد تالاب بینالمللی هامون شد و مدتی ادامه یافت، یک ماه بعد محیط زیست اعلام کرد طبق گزارشات به عمل آمده وضعیت تالاب هامون نسبت به ۲ سال اخیر بهتر شده است و از میزان گرد و غبار و طوفانهای شن کاسته شده است و ۳۵ درصد تالاب هامون آبگیری شده است.
سعید محمودی مدیرکل پیشین حفاظت محیط زیست سیستان و بلوچستان گفته بود؛ به برکت لطف خداوند و یاری مسئولین بخش اعظمی از برنامههای مورد پیشبینی برای حفظ و احیای تالاب هامون به سرانجام رسیده و در مسیر انجام اقدامات حفظ و احیاء تالاب از مرحله پایه عبور کرده و شرایط برای ورود به مرحله انجام اقدامات تکمیلی فراهم آمده است، هم اینک ثبت ذخیره گاه زیست کره هامون با تلاش های همه مسئولان محلی و منطقهای انجام گرفته که این رویداد مهم برای نجات سیستان است و این یک فرصت خوب برای شناسایی بیشتر تالاب هامون در سطح ملی و بینالمللی است و زین پس اکوسیستم تالاب هامون در چارچوب قوانین و همکاریهای بینالمللی و زیر ذره بین UNESCO ادامه حیات میدهد.
اما ازاین اظهار نظرات محیط زیست دو ماه نگذشت که بخش قابل توجهی از هامون خشکید، بر اساس گزارشهای غیررسمی این خشک شدن نابهنگام تالاب هامون سبب شد تا میلیونها ماهی در بستر تالاب تلف شوند.
عوامل خشکی هامون در طول 15 سال گذشته
1-حاکمیت طالبان بر بخش وسیعی از افغانستان از اواسط دهه هفتاد و فراخوان آن از شرکتهای خارجی برای احداث سد در منطقه کمان خان بر روی رود هیرمند.
گفته میشود افغانستان هم اکنون نیز در حال احداث سدهای دیگری در بالادست هیرمند است که در آینده باعث کاهش بیشتر آب هیرمند خواهد شد.
2-کاهش نزولات جوی و حاکمشدن شرایط خشکسالی بر سیستان.
3-نصب و به کارگیری انواع پمپ در مسیر رودخانه هیرمند جهت کشت خشخاش توسط کشاورزان افغانی.
4-عدم مدیریت صحیح منابع آب و نیز عدم لایروبی انهار مختوم به دریاچه هامون در داخل کشور
بنابراین میزان ورودی آب هیرمند به هامون مرتباً کاهش یافت و در نهایت منجر به خشک شدن دریاچه هامون شد.
انتهای پیام/