به گزارش عصر هامون به نقل از ندای هیرمند؛ این روزها با قوت گرفتن بحث هامون و کاشت توتک در بخشهای از آن، تصاویری در برخی کانالها و گروههای مجازی با نام برخی افراد که شناخت چندانی از آن ندارند ، بدون ذکر منابع اصلی انتشار می یابد .
نکنه قابا تامل در این زمینه آنکه برخی دانسته و یا ندانسته این گیاه را که نام علمی آن لويي Thypha minima است را ني (بوريا ، لول ) Phragmetes australis معرفی می کنند که همین امر باعث انتقال اطلاعات غلط به کاربران و دوستداران هامون و طبیعت می شود.
باید گفت گیاه ( نی و توتک ) دو نوع گیاه متفاوت هستند که تنها وجه تشابه این دو ، محل رویش در تالابها ، مرداب ها و محل های ابگیری دائمی یا موقت و برخی کاربردهای مشترک است و شاید همین امر باعث ترویج این اشتباه گردیده ، بطوریکه حتی در گزارشهای پخش شده از صدا وسیمای مرکز استان نیز این گیاه بدون توجه به نام اصلی آن ( نی ) معرفی گردید .
این در حالی است که نی از نظر شکل ظاهری وبرخی کاربردها با توتک کاملا متفاوت است .
تفاوتهای ني (بوريا ، لول ) Phragmetes australis با توتک (لويي Thypha minima)
نی دارای یک ساقه مخروطی شکل با ساقهای بلند است که برگهای نازک و مسطح آن در فاصله های معین از ساقه جدا شده و در اطراف آن قرار می گیرد و میانگین رشد آن بین ۱-۴ متر نیز می رسد.
در حالی که توتک دارای یک ساقه است که از سطح آب برگهای آن به موازات هم جدا شده و رشد می یابد و گاها به بیش از ۴ متر هم می رسد.
از وسط آن در برخی از توتک ها ساقه ای مانند چوب رشد می کند که ( لوخ ) نام دارد و در اصطلاح محلی به آن (خُلک) می گویند .
نی در ابتدای رشد نوعی تغذیه دام محسوب می شود در حالی که توتک یا توت جهت خوراک دام مورد استفاده قرار نمی گیرد .
از گیاه توتک به دلیل قابلیت انعطاف پذیری و عدم تجزیه پذیری در آب به دلیل صاف و لغزنده بودن برگهای آن در ساخت توتن های محلی استفاده می شود اما نی به جهت عدم انعطاف پذیری و جذب آب به دلیل خالی بودن درون آن این ویژگی را ندارد .
کاربردهای مشترک
گیاه نی و توتک در تهیه حصیر کاربردهای مشترک اما با شکلی متفاوت دارند . از گیاه توتک نوعی (حصیر ) که در اصطلاح محلی پرده خلکی می گویند ، تهیه می شود که در تزئین اتاقها و نصب درب های ورودی به منطور جلوگیری حشرات استفاده می شود اما حصیر تهیه شده از نی برای ایجاد خانه های حصیری ، ایجاد سرپناه و بادگیرها بکار گرفته می شود .
با این توضیحات باید گفت که گیاه توتک که این روزها تکثیر آن در تالاب هامون توسط برخی از جوانان غیور در سطح وسیعی انجام شد با نی کاملا متفاوت است و هیچ ارتباطی با هم ندارند .
یادداشت : ناصر صیاد
نکنه قابا تامل در این زمینه آنکه برخی دانسته و یا ندانسته این گیاه را که نام علمی آن لويي Thypha minima است را ني (بوريا ، لول ) Phragmetes australis معرفی می کنند که همین امر باعث انتقال اطلاعات غلط به کاربران و دوستداران هامون و طبیعت می شود.
باید گفت گیاه ( نی و توتک ) دو نوع گیاه متفاوت هستند که تنها وجه تشابه این دو ، محل رویش در تالابها ، مرداب ها و محل های ابگیری دائمی یا موقت و برخی کاربردهای مشترک است و شاید همین امر باعث ترویج این اشتباه گردیده ، بطوریکه حتی در گزارشهای پخش شده از صدا وسیمای مرکز استان نیز این گیاه بدون توجه به نام اصلی آن ( نی ) معرفی گردید .
این در حالی است که نی از نظر شکل ظاهری وبرخی کاربردها با توتک کاملا متفاوت است .
تفاوتهای ني (بوريا ، لول ) Phragmetes australis با توتک (لويي Thypha minima)
نی دارای یک ساقه مخروطی شکل با ساقهای بلند است که برگهای نازک و مسطح آن در فاصله های معین از ساقه جدا شده و در اطراف آن قرار می گیرد و میانگین رشد آن بین ۱-۴ متر نیز می رسد.
در حالی که توتک دارای یک ساقه است که از سطح آب برگهای آن به موازات هم جدا شده و رشد می یابد و گاها به بیش از ۴ متر هم می رسد.
از وسط آن در برخی از توتک ها ساقه ای مانند چوب رشد می کند که ( لوخ ) نام دارد و در اصطلاح محلی به آن (خُلک) می گویند .
نی در ابتدای رشد نوعی تغذیه دام محسوب می شود در حالی که توتک یا توت جهت خوراک دام مورد استفاده قرار نمی گیرد .
از گیاه توتک به دلیل قابلیت انعطاف پذیری و عدم تجزیه پذیری در آب به دلیل صاف و لغزنده بودن برگهای آن در ساخت توتن های محلی استفاده می شود اما نی به جهت عدم انعطاف پذیری و جذب آب به دلیل خالی بودن درون آن این ویژگی را ندارد .
کاربردهای مشترک
گیاه نی و توتک در تهیه حصیر کاربردهای مشترک اما با شکلی متفاوت دارند . از گیاه توتک نوعی (حصیر ) که در اصطلاح محلی پرده خلکی می گویند ، تهیه می شود که در تزئین اتاقها و نصب درب های ورودی به منطور جلوگیری حشرات استفاده می شود اما حصیر تهیه شده از نی برای ایجاد خانه های حصیری ، ایجاد سرپناه و بادگیرها بکار گرفته می شود .
با این توضیحات باید گفت که گیاه توتک که این روزها تکثیر آن در تالاب هامون توسط برخی از جوانان غیور در سطح وسیعی انجام شد با نی کاملا متفاوت است و هیچ ارتباطی با هم ندارند .
یادداشت : ناصر صیاد
asrehamoon.ir/vdciw3a3.t1aqu2bcct.html
