تاریخ انتشار :چهارشنبه ۱۹ مهر ۱۳۹۶ ساعت ۱۱:۵۱
فرسایش بادي معمولاً در اثر عدم اعمال مدیریت معقول روي منابع خاك و سرزمین مانند تشدید عملیات زراعی می باشد.

به گزارش عصر هامون به نقل از  ندای هیرمند؛ طهورا سیستانی فعال محیط زیست و فضای مجازی طی یادداشتی نوشت: بارندگی در منطقه سیستان از میزان بالایی برخوردار نیست،علاوه بر فراوانی این فاکتور نوسانات شدید آن سبب ایجاد فضای نا مطمئن در بخش های کشاورزی و سایر مصارف آب می گرددآمار بارندگی سالیانه ایستگاه زهک و زابل نوسانات باراندگی بین(83-72)تا 130 میلی متر را ثبت کرده است.به طوری که متوسط بارندگی در منطقه 19/59 می باشد.

منطقه سیستان یکی از باد خیز ترین  ترین بیابانهای دنیاست(راشکی،1389)همچنینخاک منطقه سیتان از نظر ماده آلی و رس و رطوبت در سترس گیاه فقیر و از پایداری کم و ساختمان نامناسیبی برخوردار است.اندازه گیری بادبردگی و فرسایش پذیری بادی خاک مشخص ساخت که خاک منطقه مورد دارای سرعت آستانه فرسایش بادی متغییر و فرسایش پذیری بادی کم تا بسیار شدید است.بافت سبک و ساختمان ناپایدار از عوامل اساسی افزایش فرسایش پذیری بادی خاک در منطقه  مورد مطالعه هستند. بیشترین عامل تاثیر گذار در بالا بودن شدت فرسایش در درجه اول خشکی محیط سپس فرسایش پذیر بودن خاک و فقر پوشش گیاهی است.(مطالعات مهندسین مشاور جامع ایران (1383) مدیریت نادرست در عرصه منابع طبیعی بر افزایش این پدیده تأثیر زیادي داشته است.

فرسایش بادي معمولاً در اثر عدم اعمال مدیریت معقول روي منابع خاك و سرزمین مانند تشدید عملیات زراعی می باشد.

توده های هوایی که منطقه را تحت تاثیر قرار می دهند در زمستان از سیبری و جریانات مدیترانه ای و اطلس شمالی است.مهمترین بادهای سیستان شامل بادهای 120 روزه ،باد گاوکش،و قوسی می باشد که به ترتیب از اواخر اردیبهشت تا اواخر شهریور،زمستان و آذر ماه می وزندجهت بادهای غالب و فرساینده ی منطقه سیستان بین شمال و تا شمال غرب و عمدتاً330 تا350 درجه و گاهی 300 تا360 درجه نیز قابل مشاهده می باشد

یکی از موضاعات مهم در میزان فرسایش بادی و هدرفت خاک فاکتورهای مربوط به پوشش گیاهی در سطح خاک می باشد.گیاهان مشاهده شده در منطقه مورد مطالعه اغلب از خانواده های اسفناجیان اویارسلام و گونه های درختجه ای گز می باشد (مهندسین مشاور جامع ایراتن(1394)مثل تیپ شور گز-گز نی –بونو(بونی)(که در بستر دریاچه هامون هست

پدیده خشکسالی دشت سیستان از سال 1376 با کاهش میزان باراندگی نسبت به متوسط دراز مدت سبب کاهش رطوبت،افزایش تبخیر و به طبع آن اثر گذارتر شدن بادهای 120 روزه در رابطه با فرسایش بادی شده است.

خشکسالی های مداوم چند سال اخیر سبب شده که مناطق بیابانی در سطح تمامی کشورهای یاد شده، افزایش یافته و پدیده گرد و غبار با شدت و تداوم بیشتری ظاهر گردد که در این میان دخالت عوامل محیطی نیز موجب گسترش وسیع آن گردیده است. به طوری که در اکثر کشورهای خاورمیانه به ویژه ایران، گرد و غبار به پدیده ای مخاطره آمیز و آلاینده تبدیل شده است.

ایران در منطقهاي قرار دارد که متوسط دریافت بارش سالانه آن تا قبل از خشکسالی اخیر به حدود 250 میلیمتر در سال میرسید. در حال حاضر میزان متوسط بارندگی ایران در حد 236 میلیمتر گزارش شده است که این میزان تقریباً یک سوم میانگین جهانی ( 860 میلیمتر) و 35 درصد متوسط بارندگی آسیا ( 732 میلیمتر) و نیز پتانسیل میزان تبخیر و تعرق آن حدود سه برابر میانگین جهانی است. بر این اساس کل دریافت سالانه بر اساس متوسط دراز مدت با احتساب آمار 20 سال اخیر به میزان 430 میلیارد متر مکعب رسیده است. بررسی آمار 45 ساله نشان در حالیکه در یک تر سالی در دهه 50 ، کل دریافت بارش به حدود 580 میلیارد متر مکعب نیز رسیده است. ملاحظه میگردد که تناوب تر سالی و خشکسالی در ایران یک پدیده کاملا طبیعی و از خصوصیات اقلیم این منطقه است. متاسفانه در 23 سال اخیر میزان دریافت بارش سالانه در کشور به شدت کاهش پیدا کرده به طوريکه در 15 سال اخیر دریافت کل بارش تقریبا در در حد سطح متوسط بوده است. متاسفانه دربین 15 سال آبی اخیر 8 سال کشور کمتر از متوسط دراز مدت بارش دریافت کرده، این درحالی است که در 7 سال بقیه هم میزان بارش در اغلب سالها افزایش چشمگیري بالاتر از سطح متوسط نداشته است. طبیعی است که این میزان کاهش در طول یک بازه دراز مدت، اثرات مستقیم و غیر مستقیمی بر شرایط زمینی دارد که تشدید طوفانهاي گرد و غبار را به دنبال داشته است.

منطقه سیستان جزئی از آبریز رودخانه هیرمند به شمار می رود.این حوزه در بخش میانی مرزهای شرقی ایران و در مجاورت کشورهای افغانستان و پاکستان قرار گرفته است.در داخل این حوزه کلیه رودخانه ها به سمت هامون پوزک،صابری و هیرمند جریان یافته و سپس به شوره زار کوه زرده در خاک افغانستان تخلیه می شوندتنها منبع تامین کننده آب منطقه مورد مطالعه آب ورودی رودخانه هیرمند به طولی حدود 1050 کیلومتر از کوه های هندوکش در افغانستان تامین که عمدتا در خاک افغانستان جریان داشته و حوضه ی آبخیز وسیعی را شامل می شود.

همانطور که اشاره گردید شرایط اقلیمی ایران داراي خصوصیات ویژه اي است که از دیرباز خشکسالیهاي دورهاي در آن اتفاق میافتاده است برخی از این خشکسالی ها داراي چنان شدتی بودند که در تاریخ به عنوان یک بلاي عظیم ثبت شده است.

انتهای پیام / 

https://www.asrehamoon.ir/vdci33a3.t1av52bcct.html
نام شما
آدرس ايميل شما