>پایگاه خبری تحلیلی عصر هامون 27 ارديبهشت 1398 ساعت 16:13 https://www.asrehamoon.ir/news/111846/رقابت-اقتصادی-آمریکا-چین-عامل-معافیت-بندر-چابهار-تحریم -------------------------------------------------- یادداشت اختصاصی/محمد علی رحیمی؛ عنوان : رقابت اقتصادی آمریکا با چین عامل معافیت بندر چابهار از تحریم ها -------------------------------------------------- یک کارشناس ارشد روابط بین الملل دانشگاه علامه تهران یادداشتی‌ اختصاصی‌ درباره ابعاد معافیت بندر چابهار از تحریم های آمریکا را برای پایگاه تحلیلی خبری چهاربهاران نوشت. متن : به گزارش عصرهامون، به نقل از خبرنگار چهاربهاران یک کارشناس ارشد روابط بین الملل دانشگاه علامه تهران یادداشتی‌ اختصاصی‌ درباره ابعاد معافیت بندر چابهار از تحریم های آمریکا را برای پایگاه تحلیلی خبری چهاربهاران نوشت.   متن این یادداشت به شرح زیر است؛   چرا چابهار از تحریم های آمریکا معاف شد؟ هند یا افغانستان؛ کدامیک مقابل آمریکا ایستاد؟ پس از روی کار آمدن ترامپ، خروج از برجام و فشار یکجانبه و تمام عیار آمریکا به ایران در قالب تحریم، شاهد واکنشهای مختلفی در این زمینه بوده ایم.   یکی از مسائل چالشی، بحث معافیت هند از تجارت با افغانستان از طریق بندر چابهار و سرمایه گذاری این کشور در چابهار بوده است، عده ای نیز معتقدند تجارت با افغانستان عامل معافیت هند از سرمایه گذاری و تجارت از طریق چابهار بوده است.   گروهی دیگر هند را عامل معافیت بندر چابهار از تحریمهای آمریکا می دانند اما واقعا علت چیست؟ در شرایط تحریم باید سپاسگزار کشور هند و افغانستان باشیم یا خود آمریکا که فرصتی در اختیار ما قرار داده است؟   برای پاسخ کافیست نگاهی اجمالی به گزاره های زیر داشته باشیم: منافع ملی:اصولا مفروض اصلی در روابط بین الملل توجه به منافع ملی است هیچ کشوری از روی ترحم و علاقه کاری انجام نمی دهد با در نظر گرفتن همین اصل ساده به چرایی معافیت بندر چابهار از تحریمهای آمریکا می پردازیم:   رقابت چین و آمریکا: بالا گرفتن رقابت چین و آمریکا و ترس روز افزون از کاهش قدرت آمریکا و افزایش قدرت چین باعث روی آوردن آمریکا به قدرت منطقه ای هند جهت ایجاد موازنه و پیشگیری از قدرت چین گردیده است. خطر چین به قدری مهم است که آمریکا برای اولین بار در اسناد امنیتی خود و در کنار تقسیم جهان به 7 قسمت، تلاش خود را هژمون ماندن در نیمکره غربی و نه تمام جهان قرار داده است.   از طرف دیگر هند با داشتن شاخصهای انسانی مشابه چین و داشتن اقتصادی روبه توسعه به عنوان متحد استراتژیک آمریکا در منطقه ایفای نقش می کند. رایی حضور هند در چابهار: در ادامه رقابت چین و هند، چین بهره برداری از بندر گواتر در پاکستان را در پیش گرفته است و هدف کلان آن بهره برداری تجارت دریایی و اتصال به کشورهای آسیای میانه است. هند نیز جهت عقب نماندن از این قافله و به دلیل داشتن دشمنی دیرینه با پاکستان، بندر چابهار را برای این هدف در نظر گرفته و درصدد بهره برداری از آن است.   در واقع می توان چنین استنباط کرد که رقابت و مقابله با چین برای آمریکا مهمتر از تحریم ایران بوده است و در همین راستا اجازه معافیت بندر چابهار صادر شده است.   با توجه به گزاره های فوق منافع ملی آمریکا در وهله اول و سپس هند و افغانستان باعث پیوند و معافیت بندر چابهار شده است.   هرچند لابی کشور هند در آمریکا و تلاش افغانستان جهت اتصال به دریا و تجارت جهانی بی تاثیر نبوده است اما علت اصلی همان منافع ملی به عنوان مهمترین اصل است.   محمدعلی رحیمی نژاد/ کارشناس ارشد روابط بین الملل دانشگاه علام