پایگاه خبری تحلیلی عصر هامون 18 مرداد 1398 ساعت 7:56 https://www.asrehamoon.ir/report/114754/عید-بزرگ-روز-عشق-آشتی-سیستان-بلوچستان-حنابندان-پخت-نان-پراته-بستن-پیمان-صلح -------------------------------------------------- گزارشی از آداب و رسوم قربان در جنوب شرق کشور؛ عنوان : عید بزرگ، روز عشق و آشتی در سیستان و بلوچستان/از حنابندان و پخت نان پراته تا بستن پیمان صلح و آشتی -------------------------------------------------- عید قربان به عنوان یکی از اصلی‌ترین عید‌های الهی در سیستان و بلوچستان سرزمین بکر فرهنگ‌ها از جایگاه و ارزش بالایی برخوردار است . متن : به گزارش عصرهامون، مردم سیستان و بلوچستان توجه خاصی به اعیاد اسلامی دارند و این ایام را با آداب و رسوم ویژه ای جشن میگیرند، عید قربان نیز به عنوان یکی از اصلی ترین عیدهای الهی در این سرزمین بکر فرهنگ ها و رسوم از جایگاه و ارزش بالایی برخوردار است  به گونه ای که مردمان این دیار از چند روز پیش برای برگزاری جشن عید، رفع کدورت ها و کمک به مستمندان برنامه ریزی کرده و خود را آماده می کنند.   با وجود اینکه تاریخ قربانی کردن به زمان پیدایش انسان باز می‌گردد اما برای ما مسلمین و حجاج بیت الله حرام عید قربان در حقیقت همان روزی است که ابراهیم خلیل الله در انجام دستور الهی نوجوان جگر گوشه خود را آماده قربانی شدن در راه حق تعالی کرده بود و در این امر حضرت اسماعیل به پدر گفت چشمان مرا ببند تا مبادا در آن لحظه نگاهی از من بر تو افتاده و مهر پدری تو را در انجام فرمان حق مردد کند و از آن پس هر ساله در تاریخ دهم ماه قمری ذی الحجه، به یاد آن روز جشنی موسوم به «عید قربان» برپا می‌شود. عید قربان در سیستان و بلوچستان رنگ و بوی عشق دارد ساکنین سیستان و بلوچستان هم همچون دیگر مردم ایران اسلامی این عید را گرامی داشته و با آداب و رسوم خاصی آن را برگزار می کنند، مردمان این استان پهناور قربان به عنوان عید بزرگ یاد می‌کنند و در منطقه بلوچستان آن را "مزنین ایید" می‌خوانند در برخی شهرستان های جنوبی سیستان و بلوچستان از سه روز قبل به استقبال قربان رفته و مقدمات آن را آماده می‌کنند.     مراسم حنابندان  یکی از زیباترین رسومی که در میان آداب و رسوم مردم جنوب استان سیستان و بلوچستان از گذشته تاکنون پابرجا مانده است آیین حنابندان شب قبل از عید است به گونه ای که در این شب زنان و دختران با بستن حنا بر روی دست و پای خود که به وسیله  دختران خوش ذوق و ماهر این دیار انجام می‌شود نقش‌های مختلفی به وسیله حنا بر دست‌ و پای خود پیاده می‌کنند. تمامی طرح های مورد استفاده در این مراسم که بر دست و پای بانوان بلوچ نقش می‌بندد، الهام گرفته از همان طرح هنر سوزن دوزی و برگرفته از فکر و خیال دختران این دیار است کی طی قرن های گذشته سینه به سینه و نسل به نسل از مادران به دخترانشان رسیده است.     مراسم روز عید  در روز عید قربان مردم استان سیستان و بلوچستان با پوشیدن لباس نو این روز را آغاز کرده و همچون آیین استقبال از بهار و نوروز همه اعضای خانواده پس از استحمام و پوشیدن لباس نو دوش به دوش هم  به سوی مساجد و عیدگاه ها حرکت می‌کنند تا فریضه نماز عید را به جا بیاورند.  بانوان بلوچ که از روزها و حتی هفته های قبل از فرار رسیدن عید نسبت به دوخت لباس های نو و خرید زیور آلات جدید اقدام کرده  و خانه تکانی عید را نیز انجام داده اند، با پیرایش خود و کودکان و همچنین دود کردن عود فضای منزل را برای برپایی این جشنی بزرگ آماده می کنند. مردم این دیار برای هر عید و مراسمی غذا و شیرینی منحصر به خود را دارند و بر همین اساس در روز عید قربان نیز به طور معمول بانوان غذاهای محلی و خوشمزه از جمله «بت گوشت»، «نان پراته» و شیرینی های محلی طبخ می کنند . عیدی دادن هم یکی دیگر از رسومی است که در این روز فرخنده باعث شادی کودکان شده به گونه ای که برای فرارسیدن آن لحظه شماری می کنند و حلاوت پوشیدن لباس های نو، تناول غذاهای خوشمزه و دید و بازدید را برای آنها چندین برابر می‌کند.     روز صلح، دوستی و عشق پس از اقامه نماز عید قربان نمازگزاران در محل عیدگاه با در آغوش گرفتن یکدیگر و تبریک عید از هم طلب حلالیت می‌کنند واین عید بزرگ را فرصت بسیار مناسبی می‌دانند تا کدورت و اختلاف های گذشته را به فراموشی بسپارند و با در آغوش کشیدن هم باری دیگر پیمان صلح، دوستی، برابری و برادری ببندند. طلب بخشش و حلالیت طلبیدن در روز عید را می‌توان از آداب پسندیده و قدیمی مردمان بلوچ دانست که به مدت سه روز در دیدار با تمامی اقوام و آشنایان ادامه داشته و پس از آن در میان بازار و دوستان نیز تکرار می شود به گونه ای که همزمان با فرارسیدن عید قربان همه ساله مردم استان سیستان و بلوچستان شاهد افزایش تعداد مراسمات صلح و سازش در میان اقوام و طوایف درگیر و دارای اختلاف منطقه هستند و بسیاری از کینه ها و دشمنی ها جای خود را به صلح و دوستی می دهد. به عید قربان روز عشق نیز گفته می‌شود و بسیاری از دختران و پسران جوان سیستان و بلوچستان تلاش می‌کنند تا برگزاری سنت حسنه ازدواجشان را همزمان با این عید فرخنده جشن بگیرند چراکه مردم این منطقه اعتقاد دارند ازدواج در اعیاد اسلامی موجب خوشبختی و ایجاد تعمق بیشتر عشق و علاقه در بین زوجین می شود.      قربانی کردن حیوانات قربانی حیوانات را میتوان رسمی دانست که با فرهنگ مردم سیستان و بلوچستان در مناسبت‌های مذهبی و غیرمذهبی عجین گشته و در ادوار مختلف تاریخی در این استان رایج بوده است ولی در روز عید قربان به صورت ویژه و گسترده مردم این منطقه با تاسی از اقدام حضرت ابراهیم(ع) این سنت پسندیده را به جای می‌آورند. قربانی کردن یک سنت حسنه‌ الزامی و موکد در بین مردمان این دیار است و تنها به حاجیان اختصاص نداشته و تمامی افرادی که بضاعت مالی داشته در اندازه توان خود بز، گوسفند، گاو یا شتر ذبح کرده را در میان خانواده‌های کم بضاعت و همسایگان و نزدیکان توزیع می‌کند.      تعطیلی کسب و کار در عید مهرورزی و تحکیم صلح مردمان بلوچ عید قربان را به مدت سه روز جشن گرفته و با تعطیل کردن کسب و کار اقتصادی، این ایام را به طور معمول با جشن گرفتن و دیدار از اعضای خانواده و اقوام سپری می کنند و حتی  اگر شخصی موفق نشد در روز اول عید آیین‌های مخصوص را به جا آورد و از بستگان و آشنایان طلب بخشش و حلالیت کند تا سه روز وقت دارد معاشرت مخصوص عید و آداب و رسوم خاص مربوط به این روز را به جای آورد . در پایان باید گفت که امروز کسی خنجر ذبح را به دست گرفته بود که کعبه ای بنا کرده نه باسنگ و چوب بلکه با جان و معرفت و در کنار او نیز آن قربانی حاضر است که به اجرای فرمان حق از پدر مشتاق تر استابن عبد بزرگ فرصتی مناسب برای مهرورزی و تحکیم صلح و دوستی در میان خانواده های استان سیستان و بلوچستان است.      انتهای پیام/