رضا وردانی گفت: روزه که از مهمترین عبادات الهی و از اساسی ترین فرایض دینی به شمار میرود، شایسته ترین درمان برای فشارهای روحی و بیماریهای روانی محسوب می شود.
رضا وردانی، روانشناس شخصیت در گفت و گو با عصرهامون، بیان کرد: بهداشت روان به معنای سالم نگهداشتن روان از هر گونه آسیب روانی بوده و وظیفه اصلی آن پیشگیری از به وجود آمدن ناراحتیهای روانی است.
وی با بیان این که بهداشت روان در دوران مختلف زندگی از جمله جوانی نقش مهم و اساسی دارد، تصریح کرد: در این سنین است که مسائل مهمی نظیر ارتباط با دیگران، ادامه تحصیل، پیدا کردن کار و حرفه مورد علاقه و مسئله ازدواج مطرح می شود که نتیجه و تاثیر این عوامل از نظر بهداشت روانی باید مورد توجه قرار گیرد.
به گفته این روانشناس، بسیاری از اندیشمندان معاصر غربی تاکید می کنند که مشکل انسان معاصر به نیاز وی به دین و ارزش های معنوی بر میگردد. در عصر اضطراب که در آن توجه فراوانی به زندگی مادی شده و رقابت شدیدی برای به دست آوردن مادیات وجود دارد نیاز بیشتری به غذای روحی احساس می شود.
وی افزود: ایمان به خدا نوعی قدرت معنوی به انسان می بخشد که او را در تحمل سختی ها کمک می کند و نگرانی و اضطرابی را که بسیاری از مردم به آن مبتلا هستند دور می سازد خداوند انسان را آفرید و او را به شرافت تبارک الله احسن الخالقین آراست و از آنجایی که انسان برای رسیدن به سعادت خود به راهنما احتیاج دارد پیامبرانش را فرستاد تا دلیل راه باشند و هم قوانین الهی را به انسان برسانند تا با اجرای این قوانین مدینه فاضله را تشکیل داده و به سعادت واقعی رهنمون شوند.
ماه رمضان؛ جامع و عالی ترین فرصت روزه داری
وردانی با بیان این که از جمله این قوانین روزه گرفتن و یا به تعبیری دیگر امساک کردن است، ادامه داد: خداوند روزه را بر انسان فرض کرد تا به کمک آن به سعادت برسد، هرچند انسان از درک خیلی از مسائل آن عاجز و ناتوان است.
وی گفت: روزه را میتوان از برنامه های ریاضتی دانست، بدون هیچ افراط و تفریطی که اثرات زیادی بر روح و روان انسان دارد، در واقع روزه گرفتن و امساک کردن ریاضتی است، صحیح و منطقی که روح انسان را سبک و آماده عروج می کند.
این کارشناس افزود: در تمام ادیان آسمانی روزه جزو احکام واجب به شمار میرود، در تورات از روز چهل روزه حضرت موسی و الیاس و روزه سه هفته ای حضرت دانیال و روزه هروزه حضرت داوود و یونس یاد شده است، یهودیان پایبند هفتهای دو روز روزه می گیرند، اما جامع ترین و عالیترین آن، روزه ماه مبارک رمضان است که در آیین اسلام بر هر مرد و زن واجد شرایط واجب است.
وی با اشاره به کلام رسول اکرم (ص) که می فرماید:"صوموا تصحوا" یعنی روزه بگیرید تا تندرست باشید، تاکید کرد: آثار مثبت جسمی زیادی در افراد سالم و بیمار برای روزهداری بیان شده است از جمله روزه رمضان تاثیرات مثبت فراوانی در کاهش فشارخون، پایین آوردن کلسترول، کاهش اوره، هماتوکریت، کراتینین، اسید اوریک، بهبود بیماریهای قلب و عروق، کبد، کلیه، کاهش وزن و غیره دارد.
تأثیرات روانشناختی روزه داری
به گفته وردانی، از نظر فیزیولوژیک نیز ثابت شده است که در هنگام ادای عبادات مذهبی، در اسلام و چه در دیگر ادیان الهی جسم و روان انسان آرام می گیرد که این امر با مشاهده کاهش ضربان قلب کاهش تعداد تنفس و کاهش فشار خون شریانی به اثبات رسیده است.
وی با بیان این که اثرات مفید و سودمند روزه بر ابعاد ابعاد روانی انسان را نیز نباید از نظر دور داشت، تصریح کرد: در تحقیقات صورت گرفته توسط محققین نشان داده شده که روزه رمضان تاثیرات مثبت چشمگیری در ارتقا عزت نفس افراد داشته است و روانشناسان ارتباط مثبت معنیداری بین باورهای مذهبی، سلامت روانی، امیدواری و سایر جنبه های مثبت خُلق مشاهده کرده اند.
این روانشناس شخصیت بیان کرد: برای روزه داری همچنین تأثیرات روانشناختی را نیز برشمرده اند که در میان فهرستی از این تأثیرات مثبت می توان به آرامش روزه داران، تقویت صبر در آنان، به حداقل رسیدن رویکردهای خصمانه در فرد و کاهش جرم و جنایت اشاره کرد، این تأثیرات مثبت روانشناسی را می توان به ثبات قند خون در زمان روزه داری نیز نسبت داد.
وی گفت: پرهیز از فعالیت جسمانی شدید در ماه رمضان از جمله توصیه های صورت گرفته توسط پزشکان است که البته نباید در آن چون هر رویکرد دیگری افراط کرد. افزایش احساس خستگی ممکن است در نتیجه کمبود خواب یا اختلال در الگوهای عادی خواب باشد. رژیم غذایی مناسب و اصلاح وضعیت خواب و زمان بندی کاری می تواند هر تأثیری را بر عملکرد بدن به حداقل رسانده و حتی حذف کند.
روزه داری؛ شایسته ترین درمان برای فشارهای روحی
وردانی تاکید کرد: روزه داری نه تنها به عملکرد بدن و شرایط جسمی صدمه نمی زند بلکه به سلامت جسم کمک های شایانی خواهد داشت. بدون شک حافظه نقش بسیار مهمى در پیشرفت و ترقى انسان ایفا مىکند. افرادى که از حافظه قوى برخوردارند، موفق ترهستند.
وی تصریح کرد: روانشناسان عصر حاضر براى تقویت حافظه روشها و تمرینات مختلفى را ارائه دادهاند. اما کسانى که روزه مىگیرند علاوه بر اینکه از برکات معنوى، برخوردار مىشوند، حافظه آنان نیز تقویت مىشود، زیرا یکى از فواید «روزه»، تقویت حافظه است.
این کارشناس خاطرنشان کرد: امروزه میلیونها انسان در دنیا به ویژه در کشورهای توسعه یافته و متمدن از بیماریهای روانی و نبود آرامگاه روحی به شدت رنج میبرند و دهها انسان در روز در سرتاسر جهان به خاطر اضطرابهای روحی و فقدان پناهگاه معنوی، پوچ انگاری این عالم و به بنبست دیدن این جهان طبیعت، دست به خودکشی میزنند.
وی افزود: همچنین به گفته روان شناسان توجه به مسائل عبادی و امور ماوراء طبیعی بهترین درمان این بیماریهاست و روزه که از مهمترین عبادات الهی و از اساسیترین فرایض دینی به شمار میرود، شایستهترین درمان برای فشارهای روحی و بیماریهای روانی دانسته شده، زیرا انسان روزهدار، خود را در جهانی میبیند که از خود حساب و کتاب دقیق دارد و گرداننده آن، نیرویی است که فناپذیری و نیستی در وجودش راه ندارد.