کودتای28 مرداد یکی از ننگینترین وقایع در تاریخ معاصر ایران محسوب میشود که به سرنگونی دولت ملی دکتر مصدق منجر شد.
کودتا سرانجام ننگین اعتماد به آمریکا
پایگاه خبری لادیز , 31 مرداد 1395 ساعت 2:23
کودتای28 مرداد یکی از ننگینترین وقایع در تاریخ معاصر ایران محسوب میشود که به سرنگونی دولت ملی دکتر مصدق منجر شد.
به گزارش سرویس اجتماعی عصر هامون، به نقل از پایگاه خبری لادیز؛ طرح کودتای نظامی 28 مرداد درواقع طرحی انگلیسی -آمریکایی بود ، دولت انگلیس که پس از ملی شدن صنعت نفت ایران، خود را در دستیابی به منابع ایران ناکام می دید با همکاری دولت آمریکا دست به کودتا زد و آمریکا و انگلیس، ستاد مشترکی را در ایستگاه اطلاعاتی انگلیس در قبرس تشکیل دادند و عملیات کودتا را طرحریزی کردند.
اگرچه اجرای نقشه کودتا در 25 مرداد شکست خورد و شاه از ایران فرار کرد اما سستی مصدق و دلایل مختلف دیگر باعث شد که در 28 مرداد 1332 کودتا عملی شود و سرلشکر فضلالله زاهدی مجری طرح کودتا بهجای مصدق نخستوزیر شد و یکی از ننگینترین دورههای استبداد در تاریخ معاصر ایران رقم خود و باعث حاکمیت 25 سال دیکتاتوری محمدرضا شاه شد.
عوامل مختلفی در وقوع کودتای 28 مرداد دخیل بودند که اعتماد مصدق به آمریکا، اخراج زاهدی از مجلس،انحلال مجلس هفدهم توسط مصدق، جدایی از آیتالله کاشانی و نیروهای مذهبی و اعتماد مصدق به حزب توده از جمله عوامل موثر در وقوع این کوتا بودند، کودتای 28 مرداد 1332، با طراحی گسترده و امکانات مالی و نظارت سازمان جاسوسی آمریکا (سیا) و بهرهگیری از کمک شبکههای جاسوسی انگلیس و مطبوعات زنجیرهای عملی شد.
کرمیت روزولت، از سرشناسان سیا و طراحان این کودتا چنین مینویسد: «سیا پس از تبادل نظر با انگلیسیها، تصمیم به سرنگون کردن دولت مصدق گرفت؛ زیرا مصدق با ملی کردن یک میلیارد دلار دارایی شرکت نفت ایران و انگلیس، خشم و غضب قدرتهای غرب را برانگیخته بود».
اما یکی از اصلی ترین عوامل شکست مصدق، جدایی او از گروههای مذهبیو آیت الله کاشانی بود. آیتالله کاشانی در 30 تیر 1331 با حمایت از مصدق مانع از سقوط دولت وی شد و در جریان ملی شدن نفت نیز همواره یکی از حامیان اصلی نهضت بود اما انحراف ملیگرایان از مسیر نهضت و فاصله گرفتن از آنان، زمینههای وقوع کودتای مرداد 32 را فراهم کرد.
آیت الله کاشانی در روز 27 مرداد 1332 در نامهای خطاب به مصدق وی را از اعتماد به آمریکا بر حذر داشته و احتمال وقوع کودتای 28 مرداد را به او گوشزد کرد. آیتالله کاشانی در این نامه انحلال مجلس را بزرگترین اشتباه مصدق خوانده و عنوان میکند: «حرف اینجانب را در خصوص اصرار در عدم اجرای رفراندوم نشنیدید و مجلسی را که ترس داشتید شما را ببرد بستید. حالا نه مجلسی هست و نه تکیهگاهی برای ملت گذاشتهاید.»
تفاوت دیدگاه مصدق با کاشانی در نوع نگاه به آمریکا و عدم توجه مصدق به هشدارهای آیت الله کاشانی کودتایی را در تاریخ ایران رقم زد که دود آن به چشم ملت ایران رفت.
آنچه که کودتا برای آمریکایی ها به ارمغان آورد نفوذ و رخنه در تمامی ارکان دستگاه حاکم تا زمان پیروزی انقلاب اسلامی بود اگرچه حافظه تاریخی ملت هیچ گاه فراموش نکرد و در همین راستا چیزی نزدیک به 20 سال بعد در دوران کلینتون از آنچه مداخله در جهت سرنگونی دولت بود اذعان شد و پس از اعتراف آلبرایت وزیر خارجه دولت کلینتون اوباما هم چندین مرتبه به این مداخله اعتراف کرده است.
انتهای پیام/4947
کد مطلب: 87495