کد QR مطلبدریافت صفحه با کد QR

خیانت رضا شاه به مردم سیستان و بلوچستان؛ قسمت اول

چگونه خاندان پهلوی خشکسالی سیستان را رقم زدند؟

15 بهمن 1393 ساعت 8:54

از جمله دلایل مشکلات کم آبی و بادهای 120 روزه منطقه سیستان این بخشش های تاریخی رضا شاه بود که اگر دشت ناامید را نمی‌بخشید سیستان و بلوچستان نه تنها بی‌آبی امروزی را نداشت بلکه بادهای 120 روزه عرصه را بر مردم تنگ نمی کرد.


به گزارش خبرنگار سیاسی عصر هامون، کارنامه سلطنت 57 ساله پهلوی‌ها همواره پر از خیانت های بزرگ به مردم کشور است که در طول این دوره، بخش‌هایی از خاک ایران به دلایلی کاملا پیش پا افتاده به همسایگان داده شد.
پس از کودتای 1299 مشروطیت به بن‌بست رسید و انگلیسی‌ها توانستند اراده خود را بر حاکمیت ایران تحمیل کنند. در این زمان بود که رضا شاه هر چه انگلیسی ها می گفتند اجرا می کرد و حتی انتقاد از سلطه توسط دستیاران و مباشران و نزدیکان خویش را در نطفه خفه می‌کرد.
این وابستگی و حلقه به گوشی بیش از حد رضا شاه به انگلستان باعث شد سیستان و بلوچستان که در گذشته‌ای نه‌چندان دور به مراتب بزرگ‌تر و پهناورتر از شکل کنونی بود، بخش‌های اعظمی از شهرهای خود نظیر دشت ناامید سیستان و بخش هایی از بلوچستان را از دست دهد.
در هفدهم تيرماه 1316 دولت‌هاي ايران، افغانستان، ترکيه و عراق در کاخ سعدآباد تهران پيمان عدم تعرض امضاء کردند که به پيمان سعدآباد معروف شد. براساس اين پيمان سد دفاعي مورد نظر انگليسي‌ها در برابر اتحاد جماهير شوروي شکل مي‌گيرد. به منظور ايجاد پيوند مستحکم بين اين چهار کشور مرتبط با لندن، تهران به نيابت از انگليس امتيازاتي به سه کشور ديگر اعطاء مي‌کند. در مورد افغانستان براساس توافقنامه سعدآباد، در ششم بهمن ماه 1317 قرارداد تقسيم آب هيرمند بين تهران و کابل در شانزده ماده منعقد مي‌گردد. بر اين اساس ايران از «دشت نااميد» به مساحت 3 هزار کيلومتر چشم پوشيد و عملاً سرچشمه هيرمند از دسترس ايران خارج می شود و متقابلاً افغان‌ها پذيرفتند که ايراني‌ها بتوانند به صورت مساوي از آب اين رودخانه بهره‌مند شوند.
قرارداد تقسيم آب هيرمند به تصويب مجلس شوراي ملي ايران رسيد. اما با وجودي که به امضاي هيات وزيران کابل رسيده بود مجلس شوراي ملي اين کشور از تصويب آن خودداري کرد.
متعاقباً دولت افغانستان از دولت ايران درخواست کرد که طي يادداشت رسمي جداگانه که به تصويب مجلس شوراي ملي ايران نيز برسد با آزادي کامل افغانستان در هرگونه مداخله در آب رودخانه هيرمند در بخش بالاي بند کمال‌خان موافقت نمايد. اين درخواست، آشکارا بر ضد منافع ايران بود. زيرا علاوه بر اينکه رضاخان بخشي از خاک ايران را به افغانستان واگذار کرده بود، امکان دخل و تصرف کابل در بخش‌هاي بالايي هيرمند عملاً مي‌توانست مانع از رسيدن آبي به بند کمال‌خان شود تا به صورت مساوي تقسيم گردد.
بنابراين اولين گام خيانتي رضا خان در سیستان و بلوچستان تحت مديريت انگليسي‌ها برداشته شد.
پس از این بخشش ننگین رضاخان برخی از پژوهشگران عنوان کردند که سیستان و بلوچستان تا بیست سال دیگر خشک می‌شود اما با این وجود شاه این قسمت ها را در اختیار افغانستان قرار داد.
دشت ناامید، منطقه نسبتاً گسترده‌ای بود که در امتداد مرز ایران و افغانستان در میان چند منطقه پرارتفاع‌تر واقع شده‌ بود، بخشی از دشت ناامید به وسیله رودخانه فراه و شاخه‌های فرعی آن آبیاری می‌شد و بسیاری از کوچ‌نشینان در منطقه به پرورش گوسفند و شتر می‌پرداختند.
از جمله دلایل مشکلات کم آبی و بادهای 120 روزه منطقه سیستان این بخشش های تاریخی رضا شاه بود که اگر دشت ناامید را نمی‌بخشید سیستان و بلوچستان نه تنها بی‌آبی امروزی را نداشت بلکه بادهای 120 روزه که عرصه را بر مردم این منطقه تنگ می کند نیز وجود نداشت.
انتهای پیام/9031


کد مطلب: 64853

آدرس مطلب :
https://www.asrehamoon.ir/news/64853/چگونه-خاندان-پهلوی-خشکسالی-سیستان-رقم-زدند

عصر هامون
  https://www.asrehamoon.ir