شهادت و ایثار ، کلمات و مفاهیم دارای قداست هستند که کم و بیش با تفاوتهای در همه ی جوامع بشری مطرح هستند .
تاریخ انتشار :دوشنبه ۳۱ شهريور ۱۳۹۳ ساعت ۱۲:۱۴
ایثار در معنای لغوی شامل بذل کردن و دیگری را بر خود ترجیح دادن و مقدم داشتن دیگران بر خود در کل امور می باشد .
شهادت نیز به معنای کشته شدن در راه خدا ، حضور ، مشاهده و معاینه ، و در فرهنگ قرآنی شهادت به تعبیر ( ( قتل فی سبیل الله )) و زندگی جاودان یاد شده است .
این دو مفهوم برای آرمانهای اسلامی و انقلابی بسیار ارزشمند است به طوری که تا وقتی که این خصلت همگانی نشود و محدوده ی فراگیری آن گسترش نیابد ، همواره خطرات فراوانی ، امنیت و آرامش عمومی را تهدید می کند .
با دقت در پشینه ی تاریخی فرهنگ ایثار و شهادت در ایران در می یابیم که ایثارگری و شهادت واقعی در ایران ریشه در تاریخ اسلامی این سرزمین دارد . بخصوص پس از شهادت حضرت علی (ع) و بعد از آن شهادت مظلومانه امام حسین (ع) این فرهنگ در بین مسلمانان نهادینه شد و تاریخ نشان داد که خاطره عظمتشان در نسلهای دیگر آینده و بر فراز قرون و اعصار باقی ماند .
از آن زمان به بعد که ایثارگری و شهادت به تدریج و در طول تاریخ با رگه های فرهنگی ایران باستان و ایران بعد از اسلام در آمیخت و به یک فرهنگ در میان مردم ایران تبدیل شد .
بعد از آ قدرت گرفتن صفویان و درگیری آنان با ترکان عثمانی که قصد تسلط بر ایران داشتند، این فرهنگ تبدیل به فرهنگ مقاومت این سرزمین شد . و مردم آن زمان ایثارگری فراوان در رد سلطه ی ترکان عثمانی از خود به جای گذاردند .
این فرهنگ مقاومت و ایثار از زمان شاه عباس صفوی بخصوص زمان قاجارها و پهلویها به صورت نماد ایستادگی ایرانیان در برابر سلطه ی غربیان در آمد . به عنوان نمونه در جریان مشروطیت مقاومت و اراده فولادین ایرانیان خود را نشان داد و در زمان پهلویها نیز ایثارگری و مقاومت مردم در برابر شاه ، انقلاب بزرگ اسلامی ایران را رقم زد.
همین فرهنگ ایثارگری و غیر خود خواهی در طول تاریخ ایران افتخاراتی ارزشمند را نصیب ایران کرد و در جریان تجاوز صدام حسین به ایران به بهترین وجه خود را بروز داد و نشان داد ایثار و شهادت طلبی این توانایی را دارد که همانند دژ تسخیر ناپذیری در مقابل دشمنان و انواع فرهنگهای بیگانه که دارای پیامد های منفی هستند ایستادگی کنند و امنیت ملی یک کشور حفظ کند .
امنیت ملی به حالتی اطلاق می شود که هر ملتی فارغ از تهدید از دست دادن تمام یا بخشی از جمعیت ، دارایی و خاک خود به سر می برد .
حال پچیده ترین مؤلفه امنیت ملی در هر کشور امنیت فرهنگی است . برای کشوری که هویت فرهنگی آن ، مؤ لفه اصلی تلقی می شود . این امر اهمیت بیشتری دارد چرا که در سالهای پس از جنگ سرد که سیاست خارجی دولتها، هویتی و فرهنگی تمدنی شده است. نقش عوامل فرهنگی در سرشت قدرت ملی کشورها باز هم بیشتر و بیشتر شده است .
نقش مردم وتا ثیر گذاری بر رویکردها و عملکرده های کشور ها ، نقش اساسی تعیین کننده است و این که چگونه می اندیشند؟ ، دیدگاهشان نسبت به حکومت چیست؟ و تا چه اندازه حاضرند در راه رسیدند به آرمانهای ملی واعتقادی مقاومت و ایستادگی کنند و …..
و اینجاست که فرهنگ ، باور و ارزش ، و جهان بینی و نوع تفکر مردم یک کشور جایگاه ویژ ه ای در ارز یابی قدرت ملی برای تامین امنیت ملی به شمارمی رود . دشمنان نیز که این مهم را دریافتند با تهاجم فرهنگی تهدید نرم را شروع کرده اند و به دنبال ایجاد انواع بحرانهای فرهنگی و سیاسی در جامعه برای دستیابی به اهداف و اغراض سیاسی هستند و هدف اصلی این نوع تهدید ، سلب اراده و روحیه مقاومت ، و تغییر در نگرشها و باور ها و آرما نهای ملتهاست تا آنان را برابر خواستهای خودشان تسلیم کنند .
به طوری که امروزه کار آمد ترین و کم هزینه ترین و در عین حال خطرناک ترین نوع تهدید علیه امنیت ملی یک کشور تهدید نرم است . زیرا می توان با کمترین هزینه بدون لشکر کشی و مقاومت فیزیکی به هدف رسید و این تهدید به (( روحیه و اراده )) ملتها به عنوان یکی از عوامل قدرت ملی خدشه وارد می کند و عزم و اراده ملت را از بین می برد و مقاومت و دفاع از آرمان و سیاسهای نظام را تضعیف می کند و فرو پاشی روانی یک ملت ، مقدمه ای برای فرو پاشی سیاسی – امنیتی ساختار های آن است .
برای این که کشوری بتواند امنیت ملی خود را تامین کند ، باید دارای قدرت ملی بالایی باشد و امروزه در حوزه سنجش قدرت ملی نقش مردم و تاثیر آنها بر عملکرده ها و کشور ه ها نقشی اساسی و تعین کننده است و جامعه ای در تامین امنیت ملی خود موفق تر است که در کنار برخورداری تجهیزات و امکانات مادی ، مردمانش نیز دارایی روحیه صبر و بردباری و تحمل سختی ها باشد و در راه رسیدن به اهداف ملی از جان خود بگذرند و کشته شدن در راه حفظ آرمانها را یک ارزش بدانند. مردمی که الگوی کاملی از ایثار و شهادت طلبی در راه رسیدن به اهداف و آرمانهای اعتقادی دارند چندین گام از دیگران بیشترند .
امروزه مسئله مهم این نیست که کشوری با هواپیما ، زیردریای ، کلاهک هسته ای یا موشک می تواند امنیت ملی خود را تامین کند ، بلکه عموما کشوری می تواند به این هدف دست یابد که مردمانش دارای روحیه مقاومت و ایثار و فداکاری باشند و حاضر شوند با انگیزه بسیار بالا در برابر دشمنان ایستادگی کنند و مسلما” باور این مطلب باعث می شود، متولیان امنیت جامعه برای تولید قدرت ملی به شکل غیر مستقیم در این مقوله سرمایه گذاری کنند و به حوزه فرهنگ سازی برای ایجاد روحیه ایثار و شهادت طلبی نگاه ویژه داشته باشند. چنانکه نمونه عملی روحیه ایثار و شهادت طلبی در دوران ۸ ساله دفاع مقدس جلوه گر شد و نیروها ی مردمی در کنار نیروه های نظامی دوشا دوش هم با متجاوز گران مبارزه کردنند و الگوی همیشه جاودانی در تاریخ این مرز و بوم شدند و تجربه نشان داد که همه ترس دشمنان و بد خواهان اسلام ناشی از همین بعد فرهنگ اسلامی ایثار و شهادت است و روحیه شهادت طلبی هم نقش بازدارندگی دارد و دشمنان از تهاجم باز می دارد و هم باعث می شود هنگامه هجوم به میدان جنگ شتافته و از حریم اسلام حراست نمایند .
اما مهمترین تاثیری که فرهنگ ایثار و شهادت بر امنیت کشور دارد تاثیر فرهنگی و نرم است فرهنگ شهادت و شرح حال زندگی و رشادتهای شهداء در صورتی که بتواند به زیبای به نسل جوان منتقل شود ، می تواند نسلی مومن تربیت نماید تا در هنگامه ی خطر مانند پیشینیان خود به میدان جهاد و شهادت بشتابند و فرهنگ شهادت هم به جهت باز دارندگی امنیت کشور را از تهاجم نظامی تامین می کند و هم عطر آگین کردن فضای کشور و مقابله با تهدید ات نرم دشمن باعث تربیت نسلی شهادت طلب می گردد .
بنابراین تعمیق و تقویت فرهنگ ایثار و شهادت و ترویج ارزشهای دفاع مقدس و روحیه ایثار به عنوان یک الگوی عینی با آشنای مردم بخصوص جوانان و نوجوانان با ایثارگری ها و رشادتهای شهیدان و رزمندگان در این دوران پر افتخار، باید به عنوان یک اصل مد نظر آحاد مردم و مسئوولان و بویژه مسئوولان فرهنگی قرار گیرد تا مقدمه تربیت جوانان و سازندگی کشور فراهم آید ..
نویسنده: فاطمه قاسمی
بنیاد شهید امور ایثارگران استان –معاونت پزوهش و ارتباطات فرهنگی – اداره تبلیغات و انتشارات
انتهای پیام/9031
https://www.asrehamoon.ir/vdcdzk0k.yt0nk6a22y.html
asrehamoon.ir/vdcdzk0k.yt0nk6a22y.html
