شهرستان زاهدان یک از کلان شهرهای ایران و مرکز استان سیستان و بلوچستان سابقه تاریخی چندانی ندارد.
به گزارش سرویس خواندنی عصر هامون، زاهدان یکی از کلانشهرهای ایران و مرکز استان سیستان و بلوچستان است، 84 سال پیش در چنین روزی نام این شهر از «دزداب» به «زاهدان» تغییر یافت. بنابر منابع تاریخی مکتوب سال 1309 هجری شمسی و در چنین روزی این شهر نام زاهدان را به خود گرفت، تاریخ نگاران معتقدند برای اولین بار یکی از افراد بومی منطقه بنام مراد در سال ۱۲۷۷ هجری شمسی کاریزی در این محل حفر کرد و به کار کشاورزی پرداخت، کم کم آبادی کوچکی به وجود آمد. چون این محل در سر راه ارتباطی غرب به هندوستان (مستعمره انگلیس) قرار داشت از اهمیت ویژه ای برخوردار بود و دولت قاجاریه نیز به آن توجه می کرد. در کتب تاریخی آمده است: در زمان قاجاريه در محل فعلى شهر يك جنگل كوچك از درختان گز وجود داشت كه داراى مقدارى آب بود كه از زيرزمين بيرون مىآمد و بعلت نفوذپذيرى زياد خاك محل ظهور آن متغير بود و آب مازاد پس از ظهور دوباره به دورن زمين برمىگشت و به زبان مردم عامه «دزداب» ناميده مىشد شهرستان زاهدان از سمت شمال به شهرستان زابل و از سمت جنوب به شهرستان خاش، از سمت شرق با کشورهای افغانستان و پاکستان هم مرز است. مجلس شورای ملی در سال ۱۳۰۲ دستور تأسیس و آبادانی زاهدان را داد. در سال ۱۳۰۹ به پیشنهاد تیمسار جهانبانی و به دستور شاه مخلوع ایران نام شهر از دزداب به زاهدان تغییر کرد. معماری زاهدان با توجه به آب و هوای گرمسیری آن و به پیروی از معماری شهرهای باستانی ایران توسط معماران ایرانی تهیه شدهاست. راهاندازی راهآهن کویته-زاهدان از نخستین نشانههای شهرنشینی در این شهر بهشمار میرود.