مرگ تدریجی بافت تاریخی اوشیدا اثر فرهنگی کوه خواجه در حال تخریب

به گزارش خبرنگار اجتماعی عصر هامون، با وجود ارزشمندی کوه خواجه از نظر تاریخی و باستان شناسی متاسفانه درسال های اخیر هیچ کار پژوهشی و مرمتی در خور شان این بنا انجام نشده است و حتی به جرات می توان گفت کار پژوهشی و مرمتی در آن تعطیل می باشد.
کوه خواجه دارای نقش برجسته ها و گوشواره های بسیار زیبا و قابل توجهی است اما متاسفانه این آثار تاریخی ارزشمند در مقابل باد و باران هیچ حفاظی نداشته و حتی از داشتن یک سقف نیز محرومند و به راحتی در حال تخریب می باشند.
کوه خواجه دارای معماری، طاق، قوس، آثار فرهنگی، هنری و نقاشی های زیادی است که آن را بسیار ارزشمند نموده است و در صورتی که همچنان مورد بی مهری مسولانه قرار گیرد تمامی این آثار باستانی در اینده نزدیک تخریب شده و در مقابل آیندگان تنها شرمساری برای ما باقی خواهد ماند.

کارگروه مرمت کوه خواجه تشکیل شود
با توجه به ارجمندی کوه خواجه و همچنین به منظور دستیابی به ثبت جهانی و جلوگیری از تخریب این آثار ارزشمند باید یک کارگروه تشکیل گردد که هم کار پژوهشی و تحقیقاتی انجام داده و هم کار مرمت و بازسازی آن را برعهده گیرد تا این میراث ارزشمند به سادگی از بین نرفته و جاودانه بماند.
به گزارش عصر هامون، کوه خواجه در کیلومتر 33 غرب شهرستان زابل در روستای خواجه قرار دارد.
کوه خواجه، کوه خدا، کوه رستم، تخت سلیمان، قعلوس ،اوشیدا اوشیدرنه و کوه بابا نام واژه های گوناگون اثر یگانه ی دشت سیستان است. این کوه ریشه در دوران سوم زمین شناسی فرو برده و همروزگار تفتان است.
ارتفاع این کوه از سطح دشت به 132متر دربلند ترین نقطه می رسد و بیش از ششصد هکتار مساحت را به خود اختصاص داده است.
آثار باستاني اين كوه از سوي پژوهشگران و باستان شناسان بسياري همچون اشتين، هرتسفلد، گولليني، فاچنا، محمود موسوي و سید منصور سید سجادی و خانم سرورانگیز غنیمتی مورد بررسي و كاوش قرار گرفته است اما مهمترين كارها در روي اين آثار توسط هرتسفلد انجام پذيرفته است. كاوشهاي هرتسفلد روشن كرد كه اين آثار متعلق به دوران پارتيان و ساسانيان و در حقيقت كاخ فرمانداري گوندوفار از خاندان سورن اشكاني و پادشاه قندهار است كه به نظر وي همان پهلوان نامي سيستان يعني رستم دستان ميباشد و مسيحيان وي را پيشواي پادشاهان (مغان) سه گانه دانسته و با يكي از آنان يعني گاسپار منطبق مي كنند.
درمورد کاربری این بنای عظیم دودیگاه اصلی وجود دارد. باستان شناسان ،کاربری توامان زیستی ،دفاعی،نظامی ومذهبی را پیشنهاد داده اند که محل زندگی حکمرانان وسکانشاهان روزگار اشکانی وساسانی است.

دیدگاه دوم از آن خانم دکتر غنیمتی است که پایان نامه های ارشد ودکترای خویش را دراین پیوند فراهم کرده.غنیمتی دانش آموخته ی دانشگاه برکلی دیدگاه خویش را بر بنیاد باورهای مذهبی زرتشتی استوار ساخته و این مجموعه ی ارجمند را برای دید بانی و رصد رویداد مهم و بزرگ ایین مزدیسنا یعنی ظهور منجی و رستاخیز در پیوند می بیند و بر دیدگاهش پای می فشارد که این کاخ بزرگ اربدستان است که توسط روحانیون زرتشتی ساخته شده تا از زمان تولد منجی که ازآبهای دریاچه ی هامون که برگردا گرد کوه اوشیدا یا کوه خواجه برمی خیزد آگاهی یابند.
ارجمندی این کوه و آثارش افزون بر اسطوره وآیین های زرتشت ومسیحیت به اسلام و یهود نیز دامن می گستراند. مردم مسلمان سیستان در نوروز هر سال و روزهای دیگر به ویژه چهارشنبه و جمعه به زیارت بالای کوه می شتابند که به باورشان شهیدی از خاندان آل علی (ع) است و قبل از رسیدن به زیارت تا طواف و قربانی و دعا برای ایرانیان را به انجام رسانند از زیارتی دیگر به نام پیر گندم بریان می گذرند و دراین زیارت به سنگی که نماد الهی دارد گندم برشته می پاشند و در روبرو برسنگی که نماینده ی اهریمن است سنگ می زنند و نمایشی از جهت گیری اهورایی خویش را پدیدار می سازند.
زیارت خواجه ی غلطان هنوز مورد احترام مردم مسلمان بویژه نیازمندان است که گاه شب را نیز درهمین مکان به بامداد می رسانند وبرمبنای باوری کهن برروی سنگی درآستانه ی ورودی آرام دراز می کشند واگر نیت شان برآورده شود بی اراده خواهند غلطید.
روایت هایی نیز دردست است که قبر برادر دانیال نبی در این کوه است و در روایتی دیگر این کوه به دستور سلیمان پیامبر و توسط دیو برای استراحت همسر بیمار سلیمان پیامبر ساخته شده وپس از بهبودی برای منطقه ومردمش دعای خیر شده است تا منزلت کوه خواجه از یک فراز منطقه یی به گستره ی فرهنگ وتمدن بشری تبدیل شود.
مقبره خواجه مهدی فرزند هادی، ابراهیم، جعفر، تقی محمد حنفیه، ملقب به خواجه غلطان یکی از مکان های زیارتی مهم سیستان در راس سلسله ی شمال شرقی کوه خواجه واقع شده است. این کوه تنها عارضه ی طبیعی مرتفع در دشت سیستان به شمار می رود. مقبره خواجه مهدی در بالای کوه خواجه هنگامی که دریاچه هامون پر آب است همانند جزیره ای در دشت سیستان توجه همگان را به خود جلب می نماید و به زیبایی مقبره می افزاید.
انتهای پیام/9031-1 https://www.asrehamoon.ir/vdcf0xde.w6dexagiiw.html

مرگ تدریجی بافت تاریخی اوشیدا/ اثر فرهنگی کوه خواجه در حال تخریب