شهرستان خاش چشمه هاي طبيعي و عجيب و شگفت آور زيادي وجود دارند كه هر كدامشان به تنهايي مي توانند به عنوان يكي از عجايب دنيا باشند.
تاریخ انتشار :سه شنبه ۳۱ تير ۱۳۹۳ ساعت ۱۰:۲۸
بهترین راه دسترسى به روستاى تمندان از مسیر جادهٔ خاش – زاهدان به فاصله ۴۸ کیلومتر است. فاصلهٔ این روستا تا مظهر چشمه در حدود ۷ کیلومتر است که باید پیاده طى شود.
مظهر چشمه بر آب از شکاف سنگ‌هاى توف آندزیتى مى‌جوشد و نوع آب آن از آبهاى جوى و آبهاى آتشفشانى است.
آب چشمه برآب در ردیف آبهاى سولفات کلسیم همراه با منیزیم سرد است. دماى آب ۱۸ درجه سانتى‌گراد و آبدهى آن ۱۵ لیتر در ثانیه است.
چشمه آب معدنى دوشینگ، روستاى دوشینگ، اسکل‌آباد
این چشمه در مسیر راه خاش – زاهدان و در شمال غربى کوه تفتان قرار دارد. از خاش تا دو راهى اسکل‌آباد ، ۴۰ کیلومتر و از دوراهى تا روستاى دوشینگ ۱۴ کیلومتر و از این روستا تا مظهر چشمه در حدود ۵ کیلومتر است که مى‌باید پیاده طى شود.
آب این چشمه خصوصیات آبهاى معدنى از نوع آبهاى جوى و آبهاى آتشفشانى نوخاسته را دارد و در ردیف آبهاى سولفات کلسیم همراه با منیزیم ولرم است. دماى آب ۲۵ درجه سانتى‌گراد و میزان آبدهى آن ۹ لیتر در ثانیه است.
چشمه آب معدنى زنگ، روستاى سنگان
این چشمه در شرق کوه تفتان و در غرب روستاى سنگان قرار دارد و راه ارتباطى آن از طریق روستاى سنگان است. مظهر چشمه از شکاف سنگ‌هاى توفآندزیتى مى‌جوشد. آب این چشمه نیز مانند سایر چشمه‌هاى معدنى و گرم اطراف کوه تفتان با آخرین فعالیت آتشفشانى کوه تفتان مرتبط است. آب چشمه زنگ در ردیف آبهاى سولفات کلسیم همراه منیزیم زیاد با واکنش اسیدى سرد است. دماى آب ۱۸ درجه سانتى‌گراد و آبدهى آن ۴ لیتر در ثانیه است.
چشمه آب معدنى استخر طبیعى (دریاچه ولان)، روستاى کوته
این استخر در شمال غربى کوه تفتان و روستاى کوته قرار دارد که راه ماشین‌رو ندارد و فاصلهٔ آن تا روستاى کوته در حدود ۷ کیلومتر است. شکل طبیعى این حوضچه بیضى است. آب آن به وسیله چشمه‌هاى متعدد کف حوضچه تأمین مى‌شود. علت به وجود آمدن این استخر به این صورت است که محل آن نسبت به نقاط اطراف ارتفاع کم‌ترى دارد و در نتیجه، فشار هیدرواستاتیکى ستون آب به کم‌ترین مقدار مى‌رسد. در کف دریاچه که سنگ‌هاى آن از توفآندزیتى تشکیل شده است، آب به صورت جوشان در نقاط متعدد از زمین خارج مى‌شود.
سطح آب دریاچه در فصول مختلف سال متغیر است و در فصل بارندگى سطح آب بالاتر و در اواخر پاییز به پایین‌ترین حد خود مى‌رسد. علاوه بر پدیدهٔ ژئوشیمیایى که بین سنگ و آب ایجاد مى‌شود، تبخیر زیاد آب سبب ازدیاد مواد معدنى مى‌گردد. آب دریاچهٔ ولان در ردیف آبهاى سولفات کلسیم همراه با منیزیم و کلروره سدیم ولرم است.
چشمه‌هاى آب معدنى ترشاب بالا و ترشاب پایین
این چشمه‌ها در جنوب آتشفشان تفتان قرار دارند و دسترسى به مظهر آنها از طریق جاده خاش – زاهدان امکان‌پذیر است. فاصله چشمه‌ها از خاش تا دو راهى روستاى ترشاب در حدود ۲۸ کیلومتر و از دو راهى تا خود روستاى ترشاب ۸ کیلومتر و از این منطقه تا مظهر چشمه ترشاب بالا ۷ کیلومتر و تا ترشاب پایین ۸ کیلومتر است. هر دو مسیر را از روستاى ترشاب بایستى پیاده طى کرد. آب این چشمه‌ها از شکاف سنگ‌هاى توفآندزیتى از چند نقطه در ارتفاعات مختلف به صورت چشمه‌سار از زمین خارج مى‌شود.
این چشمه‌ها از نوع برخوردى هستند. زیاد بودن مقدار گاز دى‌اکسید سیلیسم و مقدار گاز دى‌اکسید کربن نشان‌دهندهٔ منشأ عمیق آب چشمه و ارتباط آن با آتشفشان تفتان است. آب این چشمه‌ها در ردیف آبهاى سولفات کلسیم همراه با منیزیم زیاد با واکنش اسیدى و سرد است. دماى آب ۱۵ درجه سانتى‌گراد و آبدهى آن ۶ لیتر در ثانیه است.
چشمه های آب معدنی کلکوه،برآبک،مرغاب،چاهک،گنج امین و … از دیگر این چشمه ها هستند که تمامی در دامنه کوه تفتان قرار دارند و سرشار از املاح معدنی می باشند که دارای خواص طبی هستند. هم اینک مردم منطقه جهت مداوای بیماری هایی همچون بیماری دستگاه گوارشی، بیماری های جلدی و پوستی و روماتیسم به آنجا مراجعه می کنند. https://www.asrehamoon.ir/vdcgtu9n.ak93n4prra.html
asrehamoon.ir/vdcgtu9n.ak93n4prra.html
