روستاگردی ظرفیت گردشگری سیستان و بلوچستان/ روستای قلعه نو زابل ماسوله ای در جنوب شرق ایران

قلعه‌نو تنها روستایی در سیستان و بلوچستان است که صد در صد معماری منازل آن قدیمی و از خشت و گل ساخته شده و با همان سبک ویژگی خود را حفظ کرده است. معماری در سیستان برگرفته از شرایط اقلیمی این منطقه است بطوری که بیشتر منازل آن از مصالح سنتی شامل آب، گل و خشت ساخته شده و امروزه نیز تنها در ساخت منازل ۴۰درصد از روستاهای سیستان این سبک معماری استفاده می‌شود. 

این در حالی است که روستاییان قلعه نو در ساخت منازل خود صد درصد این سبک معماری حفظ کرده‌اند. با توجه به اینکه خشت و گل سرما و گرما را در خود حفظ می‌کند، استفاده از این نوع مصالح و سبک معماری مانع از خروج هوای سرد خانه می‌شود. 
با توجه به آب و هوای گرم و خشک کویری، در سقف این منازل دریچه‌هایی به نام "کولک" یا بادگیر و در دیواره آن "سورک" دریچه‌ای شبیه حرف ‪ انگلیسی تعبیه شده که سبب ورود هوای سرد و کوران آن شده بگونه‌ای که باد از سقف وارد و از سورک خارج می‌شود
مقاومت این نوع منازل به دلیل زلزله‌خیز نبودن منطقه سیستان به 1200 سال نیز می رسد.
این روستا مربوط به اواخر دوره قاجار و اوایل پهلوی است. روستای "قلعه کهنه" نیز در نزدیکی قلعه نو قرار دارد و به سبب متروک شدن ساکنان آن به روستای قلعه نو کوچ کرده‌اند. این روستا به دلیل قرار گرفتن بر روی تپه‌ای بزرگ به "قلعه" شهرت یافته و طوایف بزرگی همچون "نارویی‌نژاد، سنجرانی، کیانی، سرابندی و شیرانزهی" در آن سکونت دارند.
گورستان قلعه‌نو نیز در نوع خود بی‌نظیر است قبرها به صورت پلکانی و مقبره خوانین و حکما در داخل اتاقکهایی به نام "معجره" قرار دارد. مقبره دختری در این گورستان کشف شده که معماری روی آن نشان‌دهنده دوران صفوی است اما هویت خود فرد هنوز مشخص نشده است.
قلعه‌نو از روستاهای مهم سیستان و بلوچستان است و به عنوان روستای گردشگری و توریستی مطرح است و همه‌ساله پذیرای تعداد زیادی گردشگر به ویژه مسافر نوروزی است. این روستا در هفت کیلومتری شهر زهک مرکز این شهرستان قرار دارد. اثر تاریخی بسیار مهم "دهانه غلامان" مربوط به دروان هخامنشی در مجاورت این روستا قرار دارد.

روستای قلعه نو زابل ماسوله ای در جنوب شرق ایران
کامبیز گوهری مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سیستان و بلوچستان در گفت و گو با خبرنگار اجتماعی عصر هامون با بیان اینکه روستای قلعه نو از آثار تاریخی اواخر دوره قاجار و اوایل پهلوی است، اظهار داشت: ارگ "محمدحسین خان نارویی‌نژاد" با قدمت ۱۶۰ساله و زیربنای بیش از ۱۵۰۰ مترمربع در دو طبقه از بناهای تاریخی و مهم این روستا است. 
وی ادامه داد: این اثر در قلعه نو، روستای نمونه هدف گردشگری در پنج کیلومتری جاده زهک به زاهدان واقع شده و به شماره ۷۲۵۵ مورخ ۱۲ بهمن 85 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
گوهری افزود: این بنا زیرزمین بزرگی به گستره ‪ ۱۵۰۰مترمربع داشته که در گذشته انبار غلات و محل آرد کردن گندم بوده است
مدیر کل میراث فرهنگی استان با بیان اینکه  نمای این ارگ از آجر ساخته شده و قریب به ‪ ۱۰۰پنجره دارد، اضافه کرد: 
نوع معماری و کاشیکاری آن نیز به اواخر دوره قاجار بر می‌گردد. 
وی گفت: روستای "قلعه نو" سیستان به سبب نوع معماری و استفاده از مصالح سنتی عنوان "ماسوله جنوب شرق کشور" را به خود گرفته است.
گوهری در پایان گفت: این روستا در ایام نوروز پذیرای مردم سراسر کشور خواهد بود.
انتهای پیام/9031