نقش کلیدی روزه داری بر ارتقای سلامت روان/ ایمان قلبی تأثیر معجزه آسایی بر مقابله با استرس دارد

رضا وردانی، کارشناس ارشد روانشناسی در گفت و گو با عصرهامون بیان کرد: بهداشت روان به معنای سالم نگه داشتن روان از هر گونه آسیب روانی بوده و وظیفه اصلی آن پیشگیری از به وجود آمدن ناراحتی‌های روانی است.

به گفته وی، بهداشت روان در دوران مختلف زندگی از جمله جوانی نقش مهم و اساسی دارد در این سنین است که مسائل مهمی نظیر ارتباط با دیگران، ادامه تحصیل، پیدا کردن کار و حرفه مورد علاقه و ازدواج مطرح می شود که نتیجه و تاثیر این عوامل از نظر بهداشت روانی باید مورد توجه قرار گیرد.

نیاز انسان به ارزش های معنوی

این کارشناس با بیان این که بسیاری از اندیشمندان معاصر غربی تاکید می‌ کنند که مشکل انسان معاصر از اساسا به نیاز وی به دین و ارزش های معنوی بر می‌گردد، افزود: در عصر اضطراب که در آن توجه فراوانی به زندگی مادی شده و رقابت شدیدی برای به دست آوردن مادیات وجود دارد نیاز بیشتری به غذای روحی احساس می شود.

وردانی تصریح کرد: ایمان به خدا نوعی قدرت معنوی به انسان می بخشد که او را در تحمل سختی ها کمک می کند و نگرانی و اضطرابی را که بسیاری از مردم به آن مبتلا هستند دور می سازد، خداوند انسان را آفرید و او را به شرافت تبارک الله احسن الخالقین آراست.

وی اضافه کرد: از آنجایی که انسان برای رسیدن به سعادت خود به راهنما احتیاج دارد پیامبرانش را فرستاد تا دلیل راه باشند و هم قوانین الهی را به انسان برسانند تا با اجرای این قوانین مدینه فاضله را تشکیل دهند و به سعادت واقعی رهنمون شوند.

این مشاور اذعان کرد: از جمله این قوانین روزه گرفتن یا به تعبیری دیگر امساک کردن است، خداوند روزه را بر انسان فرض کرد تا به کمک آن به سعادت برسد، هر چند انسان از درک خیلی از مسائل آن عاجز و ناتوان است.

اثرات روزه داری بر روح و روان

وردانی گفت: روزه را می‌توان برنامه های ریاضتی دانست بدون هیچ افراط و تفریطی که اثرات زیادی بر روی روح و روان انسان دارد، در واقع روزه گرفتن و امساک کردن، ریاضتی است صحیح و منطقی که روح انسان را سبک و آماده عروج می‌کند.

وی افزود: در تمام ادیان آسمانی روزه جزو احکام واجب به شمار می‌رود در تورات از روز چهل روزه حضرت موسی و الیاس و روزه سه هفته ای حضرت دانیال و روزه حضرت داوود و یونس یاد شده است، یهودیان پایبند هم هفته‌ای دو روز روزه می گیرند.

این روانشناس تصریح کرد: جامع ترین و عالی ترین روزه، ماه مبارک رمضان است که در آیین اسلام بر هر مرد و زن واجد شرایط واجب است.

وردانی با اشاره به فرمایشات رسول اکرم (ص) با این عنوان که روزه بگیرید تا تندرست باشید، اذعان کرد: آثار مثبت جسمی زیادی در افراد سالم و بیمار برای روزه‌داری بیان شده است، روزه رمضان تاثیرات مثبت فراوانی در کاهش فشارخون، پایین آوردن کلسترول، کاهش اوره، هماتوکریت، کراتینین، اسید اوریک، بهبود بیماری‌های قلب و عروق، کبد، کلیه و کاهش وزن دارد.

به گفته وی، از نظر فیزیولوژیک نیز ثابت شده است که در هنگام ادای عبادات مذهبی در اسلام و چه در دیگر ادیان الهی جسم و روان انسان آرام می گیرد که این امر با مشاهده کاهش ضربان قلب کاهش تعداد تنفس و کاهش فشار خون شریانی به اثبات رسیده است.

ارتقای عزت نفس

این روانشناس با بیان این که اثرات مفید و سودمند روزه بر ابعاد روانی انسان را نیز نباید از نظر دور داشت، اذعان کرد: در تحقیقات صورت گرفته توسط محققین نشان داده شده که روزه رمضان تاثیرات مثبت چشمگیری در ارتقای عزت نفس افراد داشته است که همکاران روانشناس ارتباط مثبت معنی‌داری بین باورهای مذهبی، سلامت روانی، امیدواری و سایر جنبه های مثبت خُلق مشاهده کرده اند.

به گفته وردانی، محققان با بررسی تأثیر روزه در مسائل روحی افراد روزه‌دار دریافتند که با پررنگ‌تر شدن اصول معنوی در ماه رمضان، بسیاری از مسائل روحی بیماران از جمله وسواس، افسردگی و پرخاشگری کاهش چشمگیری می‌یابد.

وی ادامه داد: این در حالی است همانطور که دینداری واقعی اثر مثبتی بر سلامتی روان دارد ایمان قلبی تأثیر معجزه آسایی بر سلامت روان انسان دارد و بر عکس، تظاهر به دینداری نه تنها اثرات مفیدی بر سلامتی روان ندارد که خطر مشکلات روانی از جمله اضطراب، روان پریشی، افسردگی و خود شیفتگی را افزایش می‌دهد.

ایمان قلبی؛ راهکار مقابله با استرس

 

این کارشناس با بیان این که یکی از راهکارهای مفید مقابله با استرس، داشتن ایمان قلبی و اعتقاد به خدا است اضافه کرد: این مهم روشی برای غلبه بر موقعیت‌های پر فشار، ناراحتی‌های جسمی و روانی و راهی برای کنترل آن‌ها است.

وردانی گفت: ماه مبارک رمضان با توجه به اثرات روزه داری در تقویت ایمان قلبی، می‌تواند فرصتی برای بهبود سلامت روانی روزه داران واقعی باشد.

روزه داری و کاهش اضطراب

وی با بیان این که اضطراب عبارت است از یک احساس هراس و دلواپسی که به فرد دست می‌دهد و شامل عدم اطمینان و درماندگی است گفتک وقوع دوباره موقعیت‌هایی که در گذشته استرس زا بوده‌اند یا طی آن‌ها به فرد آسیب رسیده است باعث اضطراب در افراد می‌شود.

این مشاور با اشاره به این که افسردگی نیز حالتی است که با احساس غمگینی، اعتماد به نفس پایین و بی علاقگی به هر نوع فعالیت و لذت روزمره مشخص می‌شود، افزود: افسردگی مجموعه‌ای از حالات مختلف روحی و روانی است که از احساس خفیف ملال تا سکوت و دوری از فعالیت روزمره بروز می‌کند.

به گفته وردانی، روزه داری و سایر عبادات اسلامی با متوجه کردن افراد به سوی خداوند باعث ایجاد نوعی آرامش روحی و روانی در انسان می‌شود که می‌تواند در خودسازی، مقابله با استرس و در نتیجه کاهش اختلالات روانی مؤثر باشد و سلامت روانی فرد را بهبود بخشد که شامل کاهش میزان عصبانیت، کاهش میزان خودکشی و کاهش آمار جرم است.

توصیه‌های سلامت به بیماران بهداشت روان

وی گفت: بیماران مبتلا به اختلالات روانی باید علاوه بر تغذیه مناسب در ایام روزه‌داری، برنامه خاصی برای دارو‌های خود در افطار و سحر داشته باشند، چنانچه این بیماران در طی مراحل بهبود از تغذیه مناسب برخوردار نباشند، از نظر مکانیسم‌های تطابق روانی ضعیف‌تر عمل کرده و به خوبی نمی‌توانند با تغییرات حاصله از نظر سبک زندگی روزانه در این ماه‌ کنار بیایند در نتیجه با عود و تشدید علائم بیماری مواجه می‌شوند.

این روانشناس با بیان این که به بیماران دچار اختلالات روان توصیه می‌شود که از روزه‌داری مستمر یک ماهه خودداری کنند، بیان کرد: بدیهی است که مبتلایان به بیماری‌های روانی پیشرفته از نوع سایکوز نمی‌توانند روزه بگیرند.

وردانی ادامه داد: اهمیت روزه‌داری در بیماران مبتلا به افسردگی روزه داری در بیماران مبتلا به افسردگی و بیماری‌های خفیف علاوه بر این که انجام یک فریضه دینی است، به عنوان یک شیوه روان‌درمانی و تغییر رفتار محسوب می شود و سلامت روانی را تقویت می‌کند.

وی خاطرنشان کرد: روزه‌داری همچنین قدرت اراده و تصمیم‌ گیری و توان اجرایی این بیماران را نیز افزایش‌ می‌دهد.

انتهای پیام/