تاریخ انتشار :يکشنبه ۱۳ اسفند ۱۳۹۶ ساعت ۰۷:۳۹
سیستان و بلوچستان یکی از رکوردداران حاشیه‌نشینی در کشور است که تنها در ۴ شهر آن بیش از یک میلیون حاشیه‌نشین زندگی می کنند و عدم توجه کافی مسئولان به حل این معضل سیستان و بلوچستان را با بحران جدی روبه رو کرده است.
سیستان و بلوچستان رکورددار حاشیه‌نشینی در کشور/ افت تحصیلی دانش آموزان تا عقب افتادگی ۱۰۰ساله از خدمات شهری در استان
به گزارش عصرهامون به نقل از پاپایا ، سیر و تحول تاریخ بشریت از ابتدای پیدایش تا به امروز این نکته را به روشنی ثابت می کند که انسان موجودی اجتماعی و وابسته جمع است که به هیچ عنوان نمی تواند به تنهایی و به دور از جمع به رشد و تعالی رسیده و پیشرفت کند، انسان های نخستین پس از مدتی دریافتند که اگر به صورت جمعی به شکار بروند موفق تر بوده و می توانند شکاری بهتر داشته باشند و همچنین برای داشتن زندگی بهتر، امنیت و تامین نیازهای اولیه خود باید به صورت گروهی زندگی کنند تا در تعامل با یک دیگر نیازهای خود را رفع کنند  از پس ِزندگی گروهی با گذشت زمان، قبیله ها و روستاها و با گسترش جمعیت آن ها شهرها پدید آمدند و روز به روز بر تعداد آنان افزوده شد.
با پیشرفت چشمگیر علم  به ویژه مقوله صنعتی شدن در جوامع غربی مفهومی جدید به نام شهرهای صنعتی و در ادامه کلان شهرها پا به عرصه وجود نهادند، بی شک دو عامل اساسی چون نیاز به تامین نیروی انسانی در انقلاب صنعتی و نیاز  مردم روستاها و شهرهای کوچکتر به زندگی بهتر و استفاده از منابع کلان شهرها  موجب شد تا بسیاری از مردم شهرهای کوچکتر و روستاها را ترک کرده و به سمت کلان شهرها با آن زرق و برق خاص خود روانه شوند.
در نگاه نخست، احتیاج به نیروی انسانی برای جوامع صنعتی یک نیاز ویژه به حساب می آمد و مهاجرت به سود پیشرفت و نظام سرمایه داری بود اما با نگاهی مو شکافانه، سیل مهاجرت افرادی که نه از لحاظ فرهنگی، اقتصادی و حتی شیوه زندگی با الگوی   کلان شهرها سنخیت نداشتند عوارضی را در پی داشت که موجب بروز مشکلاتی خاص برای ساکنان و تازه واردان به این مناطق می شد چراکه این نیروهای کار ارزان که توانایی مالی چندانی نداشته و از طرف دیگر به زندگی در شهرهای بزرگ خو نگرفته بودند به سوی حاشیه شهرها روان شده و به ناچار به زاغه نشینی روی می آوردند به گونه ای که به عقیده بسیاری از کارشناسان امر این موضوع را بیماری نهفته کلان شهرهایی صنعتی دانست که زیر زرق و برق پیشرفت، از این بیماری زجر می کشند.
بررسی های میدانی در همه تحقیقات اجتماعی نشان دهنده این امر است که در حاشیه اغلب شهرهای کشور با گسترش بافت های ناکارآمد شهری و سکونت گاه های غیررسمی پدیده حاشیه نشینی ملموس بوده و برنامه ریزان و مسئولان اجرایی شهرها با آسیب ها و تبعات این پدیده اجتماعی مواجه هستند.
تراکم انسانی در مناطق حاشیه نشین و گسترش عرصه های شهری به شکل افقی و خارج از الگوهای ارادی مدیران شهری در بسیاری از موارد ناشی از مهاجرت های انبوه روستا به شهر و به نوعی بازخورد مشکلات اجتماعی و ساختاری است که هم پیامدهای شکلی و هم کج کارکردهای محتوایی را در پی دارد.
واضح است که با توجه به حاشیه نشینی در سیاست گذاری های هم سو با پیشگیری از جرایم و آسیب های اجتماعی، بهسازی، زیباسازی عرصه های شهری و توسعه و نهادینه سازی الگوهای تعلق اجتماعی و هویت شهری، ضرورت پردازش این واقعیت نامطلوب اجتماعی از سوی متولیان امر، گریزناپذیر است.
این پدیده در سیستان و بلوچستان نیز به وضوح قابل مشاهده می باشد به گونه ای که حاشیه نشینی به یکی از معضل های جدی این استان محروم و مرزی تبدیل شده است، تاجایی که به گفته بسیاری از مسئولان امر این سیستان و بلوچستان یکی از رکوردداران حاشیه نشینی در کشور بوده و حتی در آمارهای ارائه شده سخن از آمار 40 درصد حاشیه نشین مردم مرکز استان یعنی کلان شهر زاهدان به میان آمده است.
 
یک سوم جمعیت زاهدان حاشیه نشین هستند
چندی پیش در حاشیه سفر معاون عمرانی وزیر کشور به استان سیستان و بلوچستان،  مدیر کل راه و شهر سازی استان اظهار کرد: ۵۲۴ هزار نفر در سیستان و بلوچستان حاشیه نشین هستند که باید توسعه و عمران چند محله حاشیه ‌نشین از جمله کریم‌آباد و شیر‌آباد در زاهدان در دستور کار قرار دارد.
مسعود مالکی افزود: با نگاهی به آمارها باید گفت که تنها در شهرستان زاهدان ۳۲۷هزار نفر  از جمعیت تقریبا یک میلیونی این شهر حاشیه نشین هستند.
وی با اشاره بر اینکه توسعه و عمران چند محله حاشیه‌ نشین در زاهدان باید در دستور کار قرار گیرد تصریح کرد: زاهدان بیشترین مساحت سکونتگاه‌ های غیر رسمی استان را به خود اختصاص داده است.
مالکی  بیان کرد: در چهار شهر زابل، زاهدان، چابهار و ایرانشهر با جمعیت حدود سه میلیون نفر، یک میلیون و ۸۲ نفر حاشیه نشین هستند که این رقم بالایی است.
 
چهار شهر سیستان و بلوچستان رکورد دار حاشیه نشینی در کشور
در همین رابطه نماینده مردم زاهدان در مجلس نیز با اشاره به اینکه  موضوع حاشیه نشینی در کلان شهرها امروز تبدیل به یک معضل جدی شده است، اظهار کرد: این معضل جدی نیازمند برنامه ریزی جدی است تا اول جلوی پیشرفت آن گرفته شده و سپس برای کاهش جمعیت حاشیه نشین اقدام شود.
وی با اشاره به حضور ۱۱ میلیون حاشیه نشین در کشور،  افزود:  شاید مهمترین دلیل برای این علت پدیده تخریب روستاها و بی توجهی به شهرهای کوچک است چراکه تمامی امکانات خوب کشور در مراکز استان ها و یا کلان شهرها متمرکز شده و طبیعی است که
شهریاری خاطر نشان کرد: روستایی ها زمانی که شغل ندارند و در شهرهای کوچک نیز اشتغال وجود ندارد و به توسعه صنعت در این مناطق نیز بی توجهی شده است مجبوراند در پی کسب شغل و درآمد به حاشیه کلان شهرها مهاجرت کنند و با ادامه این روند تعداد زیادی از این عزیزان از روستاها به شهرهای کوچک و از شهرهای کوچک به مراکز استان ها و از مراکز استان ها به تهران مهاجرت می کنند و به معنای واقعی کلمه با افزایش مهاجرت ها امکانات نیز کاهش یافته و  این سیکل معیوب همچنان ادامه پیدا می کند.
وی ادامه داد: برای اصلاح این روند باید امتیازات و خدمات در روستاها گسترش یابد و کشاورزی نیز توسعه پیدا کند تا شغل ایجاد شود و حتی در شهرهایی که مشکل آب و کشاورزی وجود دارد با ایجاد صنایع شغل جایگزین ایجاد شود.
شهریاری با تاکید بر اینکه امکانات کشور باید به صورت عادلانه در سطح کشور توزیع شود، گفت: در حال حاضر در شهر زاهدان حدود ۳۰۰ هزار نفر حاشیه نشین زندگی می کنند که مردم از روستاهای بلوچستان و همچنین روستاهای منطقه سیستان به علت خشکسالی به حاشیه این شهر مهاجر کرده اند و در وضعیت بسیار نامطلوبی قرار دارند.
شهریاری با اشاره به سفر وزیر کشور به استان و بازدید وی از حاشیه شهر زاهدان افزود: در این سفر خود آقای رحمانی فضلی تاکید کرد که این مردم متاسفانه ۱۰۰ سال از خدمات شهری عقب هستند که من هم به تبعیت از رهبر معظم انقلاب می گویم که مخاطب این حرف ها خود دولت است.
وی با اشاره به اینکه به راستی چه کسی باید به این ها رسیدگی کند، ادامه داد: متاسفانه استان سیستان و بلوچستان با مشکلات عدیده ای از جمله ریزگردها، خشکسالی و بیکاری دست و پنجه نرم می کند که نیاز به توجه ویژه مسئولین به این منطقه از کشور است.
 
حاشیه نشینی باعث افت تحصیلی دانش آموزان سیستان و بلوچستان شده است
معاون توسعه امور آموزشی و فرهنگی سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور نیز چندی پیش در نشست شورای برنامه ریزی و توسعه سیستان و بلوچستان اظهار داشت: حاشیه نشینی، افت تحصلی دانش آموزان پایه اول و دوم و بازماندگان از تحصیل مهمترین معضل سیستان و بلوچستان است.
محمدرضا واعظ مهدی افزود: رفع حاشیه نشینی، کمبود فضاهای آموزشی، ورزشی و بهداشتی اولویت اصلی برای برخی عقب ماندگی ها در این استان به حساب می آید که در این سفر به آن پرداخته شده است.
وی گفت: سند حاشیه نشینی باید در سیستان و بلوچستان تدوین شود تا بتوان از تمام ظرفیت ها برای رفع این معضل استفاده کرد.
معاون توسعه امور آموزشی و فرهنگی سازمان مدیریت و برنامه‎ ریزی کشور اظهار داشت: حاشیه نشینی امروزه به یک پدیده جهانی تبدیل شده و مختص به یک استان یا کشور خاص نیست و مهمترین علت آن گروه های فقیر و روستایی هستند که به شهرها روی می آورند.
 
انتهای پیام/ 

  https://www.asrehamoon.ir/vdcdkf0foyt0zk6.2a2y.html
نام شما
آدرس ايميل شما