بندر چابهار؛ پل استراتژیک تجارت هند و افغانستان است/دهلی نو در آستانه متصل شدن به آسیای میانه و اروپا از طریق ایران

به گزارش عصرهامون به نقل از چهاربهاران، سواحل مکران در جنوب ایران علاوه بر داشتن زیبایی های بکر و تفریحی برای گردشگری و مسافرت دارای ظرفیت ها و پتانسیل های است که حیرت انگیز بودن آن  کشورهای منطقه را متقاعد کرده تا برای گسترش و توسعه اقتصادی و تجاری خود بندر اقیانوسی چابهار را انتخاب کنند.
 
هند، چین، پاکستان، افغانستان و عمان از جمله کشور و اقتصادهای مهم منطقه و دنیا هستند که برای افزایش بهره وری اقتصادی و مبادلات خود با سایر دولت ها، تفاهم نامه سیاسی و سرمایه گذاری تجاری در بندر چابهار انجام دادند.
 
بندر چابهار علاوه بر اینکه رقیب بندر گواتر پاکستان به شمار می رود، می تواند به دهلی نو کمک کند تا با خنثی کردن حضور نظامی اسلام آباد در دریای عربی و شمال اقیانوس هند "محاصره استراتژیک" دو متحد رقیبش یعنی چین و پاکستان را بشکند و با دور زدن قلمرو سرزمینی آنها مسیر قابل اتکاتری به افغانستان برای تبادلات خود داشته باشد.
 
پاکستان و چین که از نظر نظامی دو رقیب قدرت هسته ای هند هستند و مناقشات آن طی سالهای گذشته باعث شده تا اقدامات زیادی برای رهایی از مشکلات خود انجام دهد و در این میان بندر چابهار با توجه به موقعیت استراتژیک خود، یک فرصت طلایی برای دور زدن تحریم و چالش ها برای حضور هند در افغانستان است.
 
این امر زمانی محقق می شود که مهار افغانستان در زمینه پیشگیری از اقدامات تروریستی و امنیت‌زایی در این کشور صورت گیرد تا هند بتواند با توجه به درگیری و تنش های سیاسی با دو کشور پاکستان و چین، از طریق بندر چابهار ایران و افغانستان بخشی از مشکلات تجاری و اقتصادی خود را جبران کند.
 
حضور اقتصادی هند در افغانستان لزوماً دارای نتایج مثبت اقتصادی، سیاسی و امنیتی برای کشورهای ایران، افغانستان و خود هند است اما این رویکرد دارای مشکلات و چالش هایی است که مانع می شود تا این سه کشور بتوانند در کنار هم با آسایش و آرامش تبادلات خود را بدون دغدغه برای رسیدن به اهداف خود انجام دهند.
 
عدم توانایی دولت مرکـزي در اعمـال اقتـدار در منـاطق مختلـف افغانسـتان، موجـب گسـترش فعالیـت گروه هاي مخالف روند سیاسی حاکم بر کشور از جمله گروه طالبـان در منـاطق مختلـف شده اسـت و در حال حاضر مواد مخدر علاوه بر عوامل ایجادکننده ناامنی در بعد اجتماعی و امنیتی بـه عنوان یکـی از منـابع درآمدي گروههاي قومی، سیاسی و مخالف روند موجود محسوب می‌شود.
 
سواحل مکران راه نجات و وحدت کشورهای منطقه از چالشهای سیاسی

محمدعلی رحیمی، کارشناس امور بین المللی در گفت و گو با خبرنگار ما، بیان کرد: جایگاه استراتژیک بندر چابهار در جنوب شرقی ایران هندی ها را برای انجام سرمایه گذاری در بخش حمل ونقل دریایی و بندری بیش از پیش تشویق کرده و نگاه دهلی نو به این بندر یک شاهراه طلایی برای خروج از چالش ها و همکاری 2جانبه با افغانستان است.
 
وی بیان کرد: مسیر دریایی هند به چابهار اهمیت بالایی دارد اما نیازمند تامین امنیت بیشتر آن به دلیل حضور دزدان دریایی و گروهک های تروریستی است که از سوی دیگر می طلبد تا مسئله امنیت افغانستان بیشتر دیده شود که این موضوع هم برای دهلی و هم برای ما اهمیت دارد، زیرا طی سالهای گذشته این امر منجر به اختلال در امنیت استان سیستان و بلوچستان با تهاجم گروهک‌های تروریستی شده که نتیجه آن شهادت شماری از هموطنانمان بوده است.
 
وی تاکید کرد: با توجه به عضويت هند در "كريدور بين المللى شمال-جنوب"، بندر چابهار مسير مواصلاتى امن به افغانستان می شود و اين امكان را براى دهلى نو فراهم خواهد ساخت كه در ادامه برنامه های اقتصادی خود به بازار كشورهاى آسياى ميانه مانند تاجيكستان و تركمنستان و ازبکستان و ذخاير انرژى آنها، و نيز تركيه، روسيه و در نهايت شمال اروپا دسترسى يابد.
 
این کارشناس امور بین الملل با اشاره به اینکه حضور تجهیزات نظامی آمریکا در افغانستان از دیگر چالش‌های ناامنی در این کشور است بیان کرد: آمریکا برای خارج کردن تجهیزات نظامی خود از افغانستان به ۲۸ هزار وسایل نقلیه و۲۰ هزار کشتی نیاز دارد که هزینه فراهم کردن این تعداد وسیله بالغ‌بر ۶ بیلیون دلار برآورد شده است که در این صورت آمریکا با چالش اقتصادی بزرگی روبرو خواهد شد و ماندن تجهیزات نظامی در افغانستان موجب تلاش گروهک‌های تروریستی و طالبان جهت کسب آن‌ها است.
 
وی ادامه داد: در کنار مسائل فوق اشرف غنی سال قبل اعلام کرد: برای چهار سال آینده پلان واضح اصلاحات و تقویت نیروهای امنیتی و دفاعی افغانستان ترتیب شده که افغانستان را به ثبات، ترقی و رفاه سوق خواهد داد و هدف آن تغییر معادلۀ استعمال قوا است.
 
رحیمی گفت: ارتباط اقتصادی هند، ایران و افغانستان باعث در هم تنیدن و وابستگی روز افزون اقتصادی این کشورها به یکدیگر شده، که بر ایجاد امنیت در افغانستان و منطقه موثر است.
 
سواحل مکران، دروازه‌ای به‌سوی توسعه اقتصادی

وی تصریح کرد: از دیدگاه کارکردگرایان نیز که ماحصل ارتباط اقتصادی بین کشورها را وابستگی و تاثیر در سایر ابعاد امنیتی و سیاسی می دانند، حضور اقتصادی هند در افغانستان از طریق بندر چابهار ایران می تواند به این مقصود منجر شود.
 
رحیمی اشاره کرد: افغانستان،  بندر چابهار را که ویژگی های منحصر به فردی شامل موقعیت استراتژیک در جنوب آسیا نسبت به کشورهای حساس و مهم منطقه، معافیت از تحریم آمریکا، دسترسی آزاد به آبهای بین المللی و اقیانوس، فراهم شدن زیرساخت های ریلی و زمینی دارد را برای خود در این شرایط زمانی با وجود چالش ها و بحران هایی که وجود دارد، یک پل ارتباطی مطمئن برای تجارت با هند و سایر کشورها می داند.
 
وی افزود: از ابتدای امسال تا شهریور ماه بیش از 61 هزار تن گندم اهدایی هند به افغانستان از طریق بندر «کاندلا» وارد بندر شهید بهشتی چابهار شد و به واسطه دالان ترانزیتی منتهی به مرز میلک به ولایات مختلف در افغانستان منتقل شده است تا یکی از حیاتی ترین محصولات مورد نیاز این کشور تامین شود.
 
این کارشناس بیان کرد: هند یکی از وارد کنندگان عمده محصولات صادراتی افغانستان است که توسعه روابط از طریق بندر چابهار منجر به افزایش مبادلات می شود، در هم تنیدگی بیشتر منافع اقتصادی منتج به ایجاد امنیت سیاسی در افغانستان در جهت کسب منافع بیشتر می شود پس این روند با در نظر گرفتن ایران به عنوان یک بازیگر تاثیر گذار، باعث استحکام شده و بر تقویت امنیت در غرب آسیا موثر است.
 
این کارشناس امور بین الملل خاطر نشان کرد: افق روشن بندر اقیانوسی چابهار هم برای آینده کشور افغانستان و هم برای هند و ایران حیاتی است اما توسعه زیر ساخت های این بندر پس از تبدیل شدن آن به منطقه آزاد تجاری در جنوب سیستان و بلوچستان یک نیاز ضروری است و می تواند راه حل بسیاری از چالش ها و مشکلات مردم منطقه باشد.
 
وی گفت: سیستان و بلوچستان غرق در پتانسیل ها و ظرفیت های بالقوه است اما شکوفا شدن آن که باعث تحول جنوب ایران و کشورهای منطقه می شود، نیازمند توجه مسئولین کشوری و استانی در تامین امکانات و زیر ساخت ها را می طلبد و لازمه آن در کنار مطالبه گری داشتن برنامه ریزی و برنامه مدوام در این حوزه است.

انتهای پیام/