گنجینه های نهان در دل کویر جنوب شرق

به گزارش عصرهامون، وابستگی بیش از حد اقتصاد به فروش نفت و برنامه ریزی بر اساس کسب درآمدهای نفتی، مساله ای ست که در هر کشوری حتی با وجود منابع عظیم نفت و گاز می تواند به عنوان نقطه ضعفی مهم، چالشی اساسی و تهدیدی جدی برای ثبات اقتصادی آن کشور قلمداد شود؛ چرا که اقتصاد تک محصولی تحریم پذیر و شکننده است.

تردیدی نیست که خودکفایی صنعت و رونق و شکوفایی اقتصاد در ابعاد کلان وقتی محقق می شود که همزمان با سیر نزولی نمودار وابستگی به درآمد حاصل از فروش و صادرات نفت، تراز تولید ناخالص داخلی روندی رو به افزایش به خود بگیرد، به گونه ای که نوسان شاخص قیمت نفت در بازارهای جهانی هر روز تاثیر کمتری بر اقتصاد ملی داشته باشد.

بخش معدن و صنایع معدنی، یکی از مهم ترین فرصت ها برای افزایش تولید ناخالص داخلی و رهایی از بند اقتصاد تک محصولی ست. رونق معدن مزیتی ست که توجه به آن می تواند علاوه بر تامین نیاز صنایع به مواد اولیه با نازل ترین قیمت، افزایش درآمد سرانه کشور و ایجاد اشتغال به واسطه تاثیر بر بخش های خدماتی و صنعتی را نیز به دنبال داشته باشد.

مطابق آخرین آمار و اطلاعات موجود، سهم بخش معدن در تولید ناخالص داخلی بیش از یک درصد است که در طول زنجیره تولید مواد معدنی به پنج تا 6 درصد می رسد. در این میان اما استان سیستان و بلوچستان به لطف برخورداری از گنجینه ای از معادن بکر با پراکندگی مناسب و رنگین کمانی از مواد معدنی، پتانسیل زیادی برای شکوفایی دارد که بروز آن می تواند موجب ایجاد تعداد قابل توجهی شغل در مناطق محروم این استان پهناور شود.

مطالعات صورت گرفته حاکی از این است که ساختار زمین شناسی در سیستان و بلوچستان به 3 بخش زون فلیشی، بلوک لوت و زون مکران یا گودال جازموریان تقسیم می شود.
این استان از نظر کانی زایی و معدنی، نسبتاً غنی بوده و طیف گسترده ای از اندیس ها و ذخایر معدنی را در خود جای داده و مهم ترین بخش های زمین شناسی استان عبارتند از: واحدهای رسوبی و کربناتی قدیمی غرب استان، مجموعه های پوسته اقیانوسی شامل دو کمربند مهم کانی زایی نهبندان_ ایرانشهر و جنوب جازموریان، زون فلیشی درزه سیستان، مجموعه های آذرین نظیر توده گرانیتی زاهدان و کوه سفید سراوان کمپکسرهای ولکانو پلوتونی بزمان، تفتان و لار، زون فلیشی ناحیه مکران، حوضه های رسوب گذاری جوان شامل هامون، جازموریان، دشت سیستان، سواحل دریای عمان و مناطق کویری و بیابانی است.
 

شناسایی 3 پهنه معدنی در سیستان وبلوچستان
محمودرضا رحمتیان، ‌معاون امور معادن و صنایع معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت سیستان و بلوچستان در گفتگوی اختصاصی با خبرنگار عصرهامون، نقشه راه معدن و صنایع معدنی را شناسایی ظرفیت های بخش معدن، توسعه و فعال سازی معادن کوچک مقیاس، تکمیل زنجیره ارزش فلزات اساسی و توسعه اکتشافات معدنی عنوان کرد و گفت: با توجه به نامگذاری سال 98 به عنوان سال رونق تولید و در راستای توسعه اکتشافات معدنی در سطح استان، 3 پهنه معدنی در مناطق ایرانشهر، خاش (اسکل آباد) و دلگان با مساحتی قریب به هزار و 500 کیلومتر مربع برای استخراج انواع مواد معدنی فلزی به صورت چند فلزی تعریف و به شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران واگذار شده است.

وی ادامه داد: علاوه بر این، کار شناسایی پهنه املاح تبخیری چابهار نیز با مساحت 16 هزار کیلومتر مربع جهت استحصال انواع املاح تبخیری انواع نمک ها به ویژه لیتیوم (به سبب اهمیت و کاربرد آن در بحث باطری های الکتریکی و سایر صنایع وابسته) از آب دریا از سال 97 آغاز شده و با کمک سایر نهادهای دولتی و غیردولتی در حال پیگیری ست.

وی در پاسخ به سوال خبرنگار ما در خصوص میزان حفاری های انجام شده در سطح معادن استان گفت: تا سال 92، عمده حفاری های صورت گرفته در معادن توسط دستگاه های دولتی بوده که جمعا به 10 هزار متر هم نمی رسید، اما در 6 سال گذشته به لطف حضور شرکت ها و سازمان های توسعه ای 20 هزار متر حفاری معدن صورت گرفته و قریب به 27 هزار متر حفاری دیگر نیز برنامه ریزی شده؛ اگرچه این عدد هم چندان مناسب سیستان و بلوچستان نیست اما نشان دهنده شدت گرفتن اقدامات در بحث اکتشافات ذخایر پنهان در استان است.

رشد 100 درصدی درخواست صدور پروانه اکتشاف در استان
رحمتیان تصریح کرد: در بخش معدن یک سری شاخص های اختصاصی داریم که معیار سنجش عملکرد در این حوزه است؛ از جمله این شاخص ها درخواست صدور پروانه اکتشاف است که برای سیستان و بلوچستان در سال 96 تعداد 634 درخواست بوده و در سال 97 به هزار و 34 مورد رسیده است. در بحث پروانه اکتشاف، رقم پروانه های اعطایی در سال 96 تعداد 21 ثبت شده که این عدد در سال 97 به 61 مورد افزایش یافته؛ تعداد پروانه های بهره برداری نیز با افزایش 8 موردی از 15 فقره در سال 96 به 23 فقره در سال 97 رسیده است. همچنین شمار گواهی های کشف برای سال 96 تعداد 9 مورد بوده که این عدد در سال گذشته به 7 مورد رسیده؛ مهم ترین دلیل افت این شاخص نیز نقص گزارشات و بحث منابع طبیعی و محیط زیست بوده است.

وی میزان عواید و درآمد دولت از بهره برداری معادن استان در سال گذشته را یک میلیارد و 600 میلیون تومان اعلام کرد و اذعان داشت: این رقم در سنوات گذشته به 500 میلیون هم نمی رسیده؛ علاوه بر این هزینه های تبصره 2 و 3 ماده 6 قانون که درآمد دولتی است و سرمایه گذار بر اساس مساحت و نوع ماده معدنی پرداخت می کند نیز در سال گذشته 820 میلیون تومان بوده است. همچنین توسعه بخش معدن منجر به اشتغال 350 نفر از اکتشاف تا بهره برداری در سال 97 شده است.
 

 

414 میلیون تن ظرفیت خالی معادن استان آماده واگذاری است
‌معاون امور معادن و صنایع معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت استان، میزان ذخایر شناسایی شده مواد معدنی در استان را بیش از یک میلیارد و 100 میلیون تن اعلام کرد و گفت: در حال حاضر 683 تن از مواد معدنی در حال بهره برداری و 414 میلیون تن نیز به صورت ظرفیت خالی و آماده واگذاری به سرمایه گذاران بخش معدن در استان است.

وی افزود: 62 درصد از مواد معدنی موجود در حوزه مصالح ساختمانی از قبیل شن و ماسه، خاک رس، آهک، پوزولان و سنگ لاشه، 11 درصد سنگ های تزئینی از قبیل گرانیت، مرمر، مرمریت و تراولتن، 9 درصد مواد غیر فلزی از جمله منیزیت، سیلیس و انواع خاک صنعتی و 18 درصد نیز شامل مواد فلزی مانند آنتیموان، کرومیت، منگنز، مس، آهن، تیتانیوم، و اندیس های طلاست.

این مقام مسئول شمار معادن فعال در سطح استان را 266 واحد اعلام و خاطرنشان کرد: علاوه بر این، 9 معدن دیگر نیز در دست تجهیز و آماده سازی است. میزان سرمایه گذاری در بخش معادن استان نیز در حال حاضر 409 میلیارد تومان است.

رحمتیان در ادامه ضمن اشاره به فعالیت 7هزار و 703 نفر در بخش معدن و وجود ظرفیت برای 2 برابری شدن این رقم گفت: هر مورد اشتغال در بخش معدن می تواند سبب ایجاد 17 شغل جانبی دیگر شود و با توجه به ظرفیت های معدنی سیستان و بلوچستان در این زمینه، توسعه و رونق فعالیت های معدنی در استان می تواند کمک زیادی به بهبود وضعیت اقتصادی و اشتغال داشته باشد که این امر مستلزم همراهی و هم افزایی کلیه نهادها و سازمان های متولی است.

وی یکی از مهم ترین نقاط ضعف صنعت معدن در استان را ناتوانی در شناساندن این گنجینه به سرمایه گذاران دانست و تاکید کرد: به لطف امنیت مطلوب و اقدامات و اطلاع رسانی های صورت گرفته در سال های اخیر، معادن سیستان و بلوچستان رونق خوبی گرفته که در تلاشیم تا همچنان این مساله تداوم داشته باشد. توسعه و شکوفایی هر چه بیشتر این ظرفیت در استان مساله ای ست که حضور و حمایت تشکل های خصوصی نظیر خانه معدن، سازمان نظام مهندسی معدن و حتی سازمان زمین شناسی، همراهی پیشکسوتان و تامین تجهیزات و تهیه ماشین آلات معدنی می تواند بسیار تاثیرگذار باشد. علاوه بر این، با توجه به بافت قومی قبیله ای و فرهنگ سنتی سیستان و بلوچستان، یکی از ضرورت های مهم در راستای تسریع و تسهیل فعالیت های معدنی، معرفی فرهنگ معدن کاری به مردم استان است.

ظرفیت اشتغال 25 هزار نفر در معادن شهرستان زاهدان
ابوذر مهدی نخعی، فرماندار شهرستان زاهدان نیز در گفتگو با عصرهامون، گفت: 111 معدن در حوزه شهرستان زاهدان شناسایی و دارای مجوز بهره برداری است که این رقم تقریبا 30 درصد آمار کل معادن استان را شامل می شود که شماری از این معادن به دلایل مختلف در حال حاضر غیر فعال اند و لازم است دلیل عدم فعالیت آنان به طور جدی بررسی و مشکلات شان مرتفع شود.

وی با بیان اینکه معادن یک موهبت الهی و نعمتی خدادادی است که بهره گیری از آن می تواند منجر به رونق اقتصادی و توسعه اشتغال در کشور شود تصریح کرد: کارگروه معادن فرمانداری شهرستان زاهدان باید با استفاده از این ظرفیت برای 25 هزار نفر در این شهرستان شغل ایجاد کند و این مهم با همت جهادی در آینده ای نزدیک دست یافتنی خواهد بود.

انتهای پیام/