تاریخ انتشار :سه شنبه ۱۳ خرداد ۱۳۹۹ ساعت ۰۸:۴۲
توسعه اقتصاد مرز به عنوان یک نسخه شفا بخش می تواند نقش بسزایی در کاهش آمار بیکاری، رونق اقتصادی و اشتغال جنوب شرق کشور داشته باشد، اما نگاه سنتی به مرزهای پهناورترین استان کشور مانع تحقق این مهم می شود.
توسعه اقتصاد مرز؛ پشت بن بست نگاه های سنتی/افغانستان بازاری بی پایان برای کالاهای ایرانی است
به گزارش عصرهامون، سیستان و بلوچستان یکی از استان هایی است که مرز خاکی به نسبت طولانی با همسایگان شرقی ایران دارد، از طرفی، وجود چابهار به عنوان تنها بندر اقیانوسی کشور نیز در افزایش استعداد توسعه فعالیت های تجاری در جنوب شرق کشور نقش موثری می تواند ایفا کند.

از طرفی با توجه به مشکلات عدیده ای که کشورهای افعانستان و پاکستان در زمینه تامین خدمات مختلف اعم از بهداشتی و درمانی، آموزشی، مهندسی، رفاهی و... وجود دارد می توان با افزایش تعامل در زمینه اقتصاد مرز ارزآوری بسیار خوب و اشتغال پایدار را برای جنوب شرق به ارمغان آورد.

این مهم با فاصله گرفتن از نگاه سنتی به مرز و رفع مشکلات زیرساختی و قانونی محقق می شود و از طرفی توجه به اقتصاد مرز می تواند در رشد و جهش تولید و افزایش عرضه و ظرفیت لازم برای صادرات تاثیرگذار باشد.

زنجیره ارزش بین المللی

سروش کیانی؛ دکترای امور اقتصادی در این خصوص به خبرنگار ما گفت: مرز سیستان و بلوچستان از چند بعد دارای اهمیت است، نخست به لحاظ موقعیت مکانی مرزهای این استان به دلیل قرارگیری در محور ترانزیت شرق به غرب دارای اهمیت ویژه و کم نظیری است.

به گفته وی، گستردگی مرزی و وجود توامان مرز خاکی و آبی به نحوی که معادل یک ششم کل مرزهای کشور مربوط به این استان است، وجود تنها دروازه اقیانوسی کشور در این خطه و اهمیت کشورهای هم مرز با سیستان و بلوچستان به لحاظ جمعیتی و نیازهای اقتصادی از جمله دلایل اهمیت این مهم است.

این کارشناس افزود: باتوجه به این چهار عامل که سبب ایجاد ظرفیت ­های خاص مرزی برای استان شده است، می توان برای اقتصاد مبتنی بر مرز این استان فرصت ها و مزیت های ویژه ای متصور شد.

کیانی تصریح کرد: این فرصت ها در دو بعد تبادلات کالا و خدمات قابل دسته بندی است، در بعد تجارت کالا صادرات محصولاتی که از مزیت های تولیدی استان محسوب می شود و یا فرآوری این محصولات در استان قابل انجام است.

وی ادامه داد: همچنین واردات محصولات با اولویت محصولات قابل فرآوری و ارزش افزوده فرصت اقتصادی بسیار مناسبی است که در استان وجود دارد.

این کارشناس تصریح کرد: در بعد خدمات نیز با توجه به مشکلات عدیده ای که کشورهای افعانستان و پاکستان در زمینه تامین خدمات مختلف اعم از بهداشتی و درمانی، آموزشی، مهندسی، رفاهی و... دارند می توان با افزایش تعامل در زمینه اقتصاد خدماتی مرزی و با اولویت اقتصاد بی وزن زمینه ارزآوری بسیار خوب و ایجاد اشتغال پایدار را در استان ایجاد کرد.
 

تاثیر توسعه اقتصاد بر جهش تولید

کیانی با بیان این که ارتباط میان توسعه اقتصاد مرز و جهش تولید ارتباطی دو طرفه و دو سویه است اذعان کرد: توسعه اقتصاد مرز در بستر یک اقتصاد مولد و پویا شکل می گیرد و مولد شدن اقتصاد نیز نیازمند بستر بازار و تقاضایی است که ظرفیت مرز می تواند آن را به خوبی فراهم کند.

به گفته وی، از این رو در صورت فاصله گرفتن از نگاه سنتی به مرز و عدم نگاه صادرات و واردات بدون ارزش افزوده می توان اقتصاد مرز را به یک عامل مهم و اثرگذار در زمینه جهش تولید تبدیل و همچنین با ایجاد رشد و جهش در تولید و افزایش عرضه ظرفیت لازم را برای صادرات ایجاد کرد.

ضعف ها و کمبودها

این کارشناس امور اقتصادی گفت: در دو بعد زیرساختی و قانونی متاسفانه مشکلات عدیده و جدی بسیار زیادی در راستای توسعه اقتصاد مرز وجود دارد، این مشکلات به نحوی بوده که امروزه فرصت مرز در این استان را تبدیل به یک تهدید کرده است.

کیانی تصریح کرد: در بعد زیرساختی کمبود و نبود امکانات اولیه بازرگانی مانند امکانات حمل و نقلی، بازارچه های مرزی فعال، راه های مواصلاتی، انبارها و... به صورت محسوس وجود دارد، در بعد قانونی نیز نه تنها سیاست های تشویقی خاصی وجود ندارد بلکه محدودیت هایی که به ویژه در قالب مبارزه با قاچاق وضع شده بسیار سخت گیرانه و ضد توسعه است.

وی اضافه کرد: وجود این قوانین دست و پاگیر سبب شده است مرز استان در حداقلی ترین شرایط اقتصادی قرار بگیرد، به عنوان مثال محدودیت هایی که برای ارسال این مرسولات در استانی که اولویت اول اقتصادی و اشتغالی اش بازرگانی است در کمتر استانی وجود دارد.

این کارشناس تصریح کرد: در حالی که با توجه به شرایط اقتصادی استان باید  این موضوع به صورت بالعکس برقرار می شد، از این رو تغییر و اصلاحات نهادی و قانونی به همراه بهبود زیرساخت های استان دو شرط اساسی در زمینه توسعه اقتصاد مرز هستند.
 

ضرورت سرمایه گذاری

کیانی گفت: در این راستا پیش از هر چیزی سرمایه گذاری در زمینه زیرساخت ها بسیار مهم و حائز اهمیت است که ضرورت دارد، دولت و بخش خصوصی ورود جدی به این مهم داشته باشد.

وی افزود: پس از آن سرمایه گذاری در زمینه تکمیل حلقه های زنجیره ارزش بخش های مختلف می تواند به توسعه تجارت و اقتصاد مرز منجر شود.

این کارشناس امور اقتصادی تصریح کرد: این استان به لحاظ بخش های مختلف اقتصادی مانند بازرگانی، شیلات، میوه های گرمسیری، صنایع دستی، صنایع دریایی و فراساحل، گیاهان دارویی، معادن، انرژی های نو و بسیاری از جنبه­های دیگر دارای ظرفیت و پتانسیل ویژه است.

کیانی ادامه داد: سرمایه گذاری در هر یک از این بخش ها علاوه بر ایجاد اشتغال با ارزش افزوده ای که به همراه خواهد داشت، می تواند به توسعه هر چه بیشتر تجارت و اقتصاد مرز منجر شود.

وی با اشاره به معیارها و شاخص هایی که در راستای توسعه اقتصاد مرز و جهش تولید می تواند کمک کند، اذعان کرد: نخستین مسئله ای که باید به آن توجه داشت این است که هر گونه فعالیت و سرمایه گذاری که قرار است در این استان ایجاد شود باید با نگاه به بیرون از مرزهای کشور باشد و در واقع صادرات محور ترسیم شود.

این کارشناس اضافه کرد: به این دلیل در نظر گرفتن یک زنجیره ارزش بین المللی و با نگاه به بیرون به ویژه در ذهن سیاست گذاران و مدیران استانی بسیار ضروری و حیاتی است.

وی تصریح کرد: در این زمینه توجه به تقاضاهای موجود در دو کشور افغانستان و پاکستان به ویژه در حوزه هایی مانند انرژی، کالاهای مصرفی و خدمات مختلف ضروری است، نتیجه ترسیم و تامین چنین زنجیره ارزشی، اقتصادی مولد و پویا خواهد بود که جهش تولید را در پی خواهد داشت.
 

مهمترین رویکرد جدی سیستان و بلوچستان

ماندانا زنگنه، سرپرست معاونت هماهنگی امور اقتصادی استانداری سیستان و بلوچستان نیز گفت: توسعه اقتصاد مرز به عنوان یکی از مهمترین رویکردهای جدی این استان در جهش تولید در اولویت قرار دارد.

وی افزود: ظرفیت های بالای سیستان و بلوچستان در زمینه ارتباط خارجی با کشورهای همسایه به ویژه افغانستان فرصت های تجاری بسیار خوبی برای منطقه فراهم کرده است تا از آن علاوه بر تامین نیازهای داخلی در زمینه جهش تولید و افزایش صادرات استفاده کرد.

به گفته این مقام مسئول، قرابت فرهنگی، برخورداری از مز مشترک و توانمندی اقتصادی، بازار بکر و کم رقابت، مکمل بودن اقتصاد سیستان و بلوچستان و کشور دوست و همسایه افغانستان، موقعیت مناسب کالاهای استان در افغانستان از جمله مزیت ها و نقاط قوت تجارت با این کشور است.

زنگنه بیان کرد: پایانه مرزی میلک بهترین فرصت را برای کشورهای آسیای میانه و افغانستان به منظور توسعه ترانزیت از طریق آب های آزاد فراهم کرده است.
 
وی بیان کرد: سرمایه گذاری در زمینه های تولید برق، فولاد، سیمان، صنایع فلزی، خودروسازی، امور بانکی ، صنایع غذایی، معدن، نفت و گاز، صنایع شیمیایی، صنایع نوین سنگهای ساختمانی و سایر نیازمندی های افغانستان از قابلیت های این استان برای توسعه همکاری های اقتصادی ۲ کشور است.

زنگنه با اشاره به اهمیت تجارت و ترانزیت گفت: ایجاد اتاق های مشترک بازرگانی صنعت، معدن و کشاورزی و سرمایه گذاری استان و ولایات افغانستان، تسریع در ساخت پل دوم میلک، احداث پایانه صادراتی در شهرستان هیرمند با سرمایه گذاری مشترک با توجه به صدور مجوز از سازمان توسعه تجارت ایران، برگزاری همایش ها، سمینارها و نمایشگاه تخصصی استان با هریک از ولایات افغانستان در حوزه سرمایه گذاری و احداث منطقه مشترک سرمایه گذاری در مرز رسمی ۲ کشور برای فراهم شدن شرایط سرمایه گذاری مشترک بخش خصوصی طرفین در مراکز تولیدی و تجاری ۲ طرف می تواند زمینه ساز افزایش تجارت و ترانزیت بین ایران با افغانستان باشد.
 

صادرات از بازارچه های مرزی
 
سرپرست معاونت هماهنگی امور اقتصادی استانداری سیستان و بلوچستان با اشاره به صادرات از بازارچه های مرزی استان گفت: بیشترین حجم صادرات سال گذشته استان به کشور افغانستان از طریق بازارچه های مرزی انجام شده است.
 
زنگنه با بیان این که مبادلات تجاری مرزی یکی از شاخص های اصلی در برقراری ارتباط بین کشورهای همسایه و امرار معاش مردم مرزنشین است، اذعان کرد: توجه به چنین مبادلات و داد و ستدهایی در نوع خود افزایش و توسعه همکاری های متقابل اقتصادی، گسترش بازارهای محلی، ایجاد صلح و ثبات در مناطق مرزنشین، بهبود امنیت در این مناطق و بهبود زیر ساخت ها و خدمات مورد نیاز منطقه و حتی کشور را به همراه دارد.
 
وی با اشاره به اهمیت مبادلات مرزی سیستان و بلوچستان با کشورهای همسایه، گفت: این استان به دلیل همجواری با کشورهای آسیای میانه و دست داشتن در آب‌های آزاد جهانی به عنوان کوتاه‌ترین راه ارتباطی کشورهای حوزه آسیای میانه با جهان شناخته می‌شود که بهره‌گیری از این مزیت می‌تواند آن را به سکوی اقتصادی منطقه تبدیل کند.

انتهای پیام/
 
https://www.asrehamoon.ir/vdchqknzq23niwd.tft2.html
نام شما
آدرس ايميل شما