مشاور تغذیه و رژیمهای غذایی گفت: اهمیتدادن به پرهیزهای غذایی به تعویق پروسه بیماریهای سالمندی کمک میکند.
به گزارش پایگاه خبری عصرهامون، مسعود فیروزکوهی در گفتگو با خبرنگار زاهدنیوز بیان کرد: با افزایش سن، نیاز سالمندان به انرژی کاهشیافته و تمایل به مصرف غذا کمتر میشود در این حال اگر انتخاب غذا درست صورت نگیرد، میزان دریافت مواد مغذی ضروری در آنها پایینتر از حد مطلوب خواهد بود.
وی با اشاره به اینکه با یک برنامه غذایی صحیح میتوان خطر ابتلا به بسیاری از بیماریها را کاهش داد، اضافه کرد: اضافهوزن، پوکیاستخوان، فشارخون بالا، چربی و قند خون از مشکلاتی هستند که تغذیه صحیح یکی از راههای کنترل آنهاست که در صورت کنترلنکردن بیماریهایی مانند سکته قلبی مغزی و سرطانها بیشتر میشود.
کاهش تأمین نیازهای غذایی، چالشهای اصلی در پیری
این مشاور تغذیه و رژیمهای غذایی اظهار کرد: با افزایش سن تغییراتی در بدن ایجاد میشود که احتمال سوءتغذیه را بیشتر میکند؛ مانند کاهش آنزیمهای گوارشی و اسید معده، ابتلا به بیماریهای مزمن قلبی و تنفسی، یبوست، افسردگی و مشکلات دندانی که برای مقابله با این مشکلات به یک برنامه غذایی مناسب نیاز داریم.
وی با بیان اینکه مصرف کمتر چربی منجر به کاهش ابتلا به سرطان روده، پانکراس، پستان، پروستات و رحم میشود، ادامه داد: مصرف کمتر روغنهای جامد و نمک نیز باعث کاهش فشارخون، بیماریهای قلب و عروقی، مصرف میوه و سبزی عامل کاهش بیماریهای قلبی تا 30% و سرطانها و مصرف ماهی دلیلی بر کاهش بیماریهای قلبی و آلزایمر خواهند بود.
فیروزکوهی با بیان اینکه یکی از چالشهای اصلی در پیری کاهش در تأمین نیازهای غذایی است، تصریح کرد: تحقیقات نشان داده افرادی که هر روز صبحانه میخورند، هر وعده حجم غذای کمی مصرف میکنند، وزن ثابتی دارند، میوه و سبزی در برنامه غذایی آنها وجود دارد، نمک و چربی کمتر استفاده میکنند عمر طولانیتری دارند.
وی ادامه داد: با افزایش سن نیاز به انرژی کمتر میشود برای محدودکردن دریافت انرژی باید مصرف غذاهای کمحجم و غنی از مواد مغذی را بیشتر و مصرف مواد شیرین و چربیها را کاهش داد در این زمینه حدوداً برای مردان ۲ هزار الی ۲ هزار و ۴۰۰ و برای زنان هزار و ۵۰۰ تا هزار و ۸۰۰ کالری توصیه میشود که شامل یک رژیم کمکالری ولی مغذی و سبک و زودهضم است.
این مشاور تغذیه و رژیمهای غذایی خاطرنشان کرد: داشتن وزن مناسب سبب کنترل فشارخون، قند خون و چربی در حد طبیعی میشود، افزون بر آن خطر ایجاد سرطان روده، پروستات، کیسه صفرا، پستان، تخمدان و رحم را کم کرده، از سوی دیگر ثابت نگهداشتن وزن بدن در محدوده طبیعی و جلوگیری از افزایش وزن در سلامتی و پیشگیری از بیماریهای مهم در اولویت برنامههای حفظ سلامت است.
وی بیان کرد: ازآنجاییکه نیازهای غذایی بدن شامل انرژی، پروتئین، چربی، ویتامینها، مواد معدنی و آب است؛ با افزایش سن سوختوساز مواد قندی و نشاستهای کاهش مییابد، مواد قندی و نشاستهای به مقدار زیاد و بهعنوان منابع اولیه و مهم انرژی، برای بدن موردنیاز هستند و بهتر است بیش از نیمی از انرژی بدن را با مواد نشاستهای مانند برنج، نان، غلات و حبوبات تأمین کنند.
به گفته وی؛ سبزیها، دانهها و میوهها علاوه بر مواد قندی و نشاستهای غنی از فیبر و ویتامینهای ضروری و املاح نیز هستند.
فیروزکوهی افزود: عضلات بدن میانسالان محل ذخیره پروتئین است ازآنجاییکه در این سنین عضلات تحلیل میرود در نتیجه مقدار پروتئین بدن کم میشود؛ بنابراین باید پروتئین بیشتری مصرف کنند، دراینرابطه سوءتغذیه پروتئین مشکل اکثر سالمندانی است که تنها زندگی میکنند در زمان ابتلا به بیماری و عفونت، اعمال جراحی و شکستگیهای استخوانی بدن به پروتئین بیشتری احتیاج دارد.
وی تأکید کرد: به سالمندان توصیه میشود حدود ۲۰-۲۵% پروتئین مصرفی از نوع حیوانی باشد، گوشتهای کمچرب، مرغ، ماهی، تخممرغ، فراوردههای لبنی کمچرب و بدون چرب، غلات و حبوبات از منابع کمکالری و باکیفیت بالا هستند و مصرف ۲-۳ بار ماهی در هفته خطر ابتلا به بیماریهای قلبی آلزایمر را کاهش میدهد.
این مشاور تغذیه و رژیمهای غذایی با بیان اینکه با افزایش سن بر مقدار چربی بدن افزوده میشود که در نتیجه باید مصرف چربی را محدود کرد، گفت: کلسترول فقط در غذاهای حیوانی مانند مغز، دل و جگر، زرده تخممرغ، گوشت قرمز، مرغ پوست نگرفته، لبنیات پر چرب و... وجود دارد، افزایش کلسترول سبب افزایش چربی خون، سختی عروق و افزایش فشارخون میشود بااینوجود حذف کامل چربی توصیه نمیشود؛ اما مصرف زیاد چربی باعث افزایش خطر ابتلا به چاقی، بیماریهای قلبی و عروقی، فشارخون بالا، دیابت و برخی از سرطانها میشود.
راههای پیشگیری از افزایش چربی خون
وی در بخش دیگر سخنان خود به راههای پیشگیری از افزایش چربی خون اشاره کرد و ادامه داد: محدودکردن مصرف گوشت قرمز، جداکردن چربیها قبل از پخت، اجتناب از مصرف کلهپاچه، مغز، دلوقلوه، کاهش مصرف سوسیس، کالباس و همبرگر، جداکردن پوست مرغ، افزایش مصرف حبوبات و غلات سبوسدار، کاهش مصرف غذاهای سرخ شده، مصرف تخممرغ ۴-۵ هفته در هفته افزایش نیابد، مصرف میوه و سبزی تازه و مصرف ۸ لیوان آب در روز و مصرف منظم امگا تری از مهمترین راهکارها به شمار میرود.
وی مواد معدنی موردنیاز دوره سالمندی را کلسیم، آهن، روی و منیزیم دانست و افزود: کمبود کلسیم سبب پوکیاستخوان میشود، کمبود آهن سبب کمخونی، احساس خستگی و ضعف میگردد که گوشتها، جگر گوساله، زرده تخممرغ، حبوبات، سویا، مغزها، غلات سبوسدار، میوههای خشک شده و سبزیهای برگ سبز تیره منبع خوبی در این زمینه هستند.
فیروزکوهی با بیان اینکه کمبود روی سبب بیاشتهایی، کاهش حس چشایی، افسردگی، کاهش تمرکز، کاهش مقاومت بدن در مقابل مشکلات بینایی، عفونتها و کندی ترمیم زخمها میشود، گفت: گوشتها، جگر، تخممرغ، شیر و فراوردههای آن، غلات سبوسدار، مغزها، حبوبات و نخودسبز منبع رفع این معضل هستند.
وی اظهار کرد: ازآنجاییکه در دوره سالمندی احساس تشنگی کاهشیافته حتی اگر تشنه نمیشوید روزانه حداقل ۶ تا ۸ لیوان مایعات بنوشید جهت کار طبیعی کلیهها، دفع مواد زائد و سموم بدن، جلوگیری از کمآبی، برطرفشدن خشکی دهان و زبان و جلوگیری از یبوست ضروری است، دراینرابطه چای کمرنگ، شیر، آبمیوه و شربتهای کم شیرین هم میتوانند کمبود آب بدن را جبران کنند.
فیروزکوهی گفت: باتوجهبه اینکه در این سن جذب مواد غذایی با مشکل روبرو است، جذب مواد ویتامینی هم بهخوبی صورت نمیگیرد، مهمترین ویتامینهایی که ممکن است با افزایش سن در بدن کاهش یابد، ویتامینهای ب ۱۲ و ب ۶ است، کاهش ویتامین ب ۱۲ علاوه بر اینکه به طور مستقیم بر سیستم خونرسانی و تولید گلبولهای قرمز اثرگذار است، همچنین سبب کاهش عضلهسازی از طریق اختلال در تولید آمینواسیدها در بدن هم میشود، همچنین کمبود ویتامین ب ۶ به طور مؤثر میتواند بر هوشیاری و سلامت عقلی در این دوران اثرگذار باشد بنابراین مصرف مکملهای ویتامینی در این دوران از اهمیت ویژهای برخوردار است.
این مشاور تغذیه و رژیمهای غذایی با بیان اینکه تأثیر تغذیه بر سلامت جسمی و روحی سالمندان از اهمیت ویژهای برخوردار است، افزود: با افزایش سن کارایی سیستمهای جذبی و عملکردی بدن کاهشیافته و همین موضوع سبب کاهش مواد معدنی و ویتامینی بدن میشود، کاهش مواد معدنی و ویتامینی در بدن سبب بروز بیماریهای زمینهای در افراد میشود که میتواند هم از نظر روحی و هم جسمی سلامتی افراد را تحتتأثیر قرار دهد؛ بنابراین استفاده از مکملهای مختلف زیر نظر متخصص تغذیه در این سن از اهمیت ویژهای برخوردار است.