چند سالی است که مسألهی واردات کالاهای خارجی به ویژه محصولات بیکیفیت چینی، که توان تولید آنها در داخل کشور و توسط تولید کنندگان داخلی با کیفیتی به مراتب بالاتر وجود دارد، تبدیل به معضلی جدی و کابوسی برای اقتصاد ایران شده است.
گزارش عصرهامون از معضل واردات بی رویه:
شمشیر اژدهای زرد بر پیکر اقتصاد ایران
5 مهر 1394 ساعت 9:13
چند سالی است که مسألهی واردات کالاهای خارجی به ویژه محصولات بیکیفیت چینی، که توان تولید آنها در داخل کشور و توسط تولید کنندگان داخلی با کیفیتی به مراتب بالاتر وجود دارد، تبدیل به معضلی جدی و کابوسی برای اقتصاد ایران شده است.
به گزارش خبرنگار اقتصادی عصرهامون، این روزها واردات بی رویه رسمی بسياری از کالاها به معضل اصلی توليدکنندگان داخلی تبدیل شده به نحوی که عرضه انواع محصولات کشاورزی و صنعتی با قيمتهای بسيار نازل٬ کسب و کار توليد کنندگان داخلی را از رونق انداخته است.
واردات بی رویه و عرضه انواع محصولات ارزانقيمت چينی٬ نفس توليدکنندگان داخلی محصولات را به شماره انداخته و از سوی دیگر مصرف کنندگان ایرانی نيز در تنوع رنگ و مدل بی کيفيت وارداتی گرفتار شده اند.
افزایش هزینه توليد داخلی بسياری از کالاهای صنعتی٬ نبود حمایت لازم از توليدکنندگان٬ برخی سياستگذاریهای تعرفهای غلط و واردات قاچاق این کالاها٬ توليدکنندگان ایرانی را در رقابت با کالاهای وارداتی حتی در بازارهای مصرف داخلی با مشکل مواجه کرده و کالاهای وارداتی به دليل تنوع مدل و قيمت بسيار پایين حتی با حداقل کيفيت٬ گوی رقابت را از توليدات داخلی ربوده اند.
روند واردات از كشورهاي مختلف به مرحله اي رسيده كه توليدكنندگان با تنگ شدن عرصه براي توليد به واسطه باز بودن دروازههاي ورود به ناچاردر مرحله اول به تعدیل نیرو، فعالیت با ظرفیت پائین اقدام ميكنند و هرچه عرصه تنگتر ميشود اين افراد راهي جز تعطیلی کسب و کار خود نميبينند.
معضل واردات تنها به نامتوازن شدن تراز تجاري كشور ختم نميشود و سالهاست كه اکثریت توليد كنندگان بزرگ داخلي به واسطه ناتواني و دشواري رقابت با کالاهای خارجی، چنان در تنگنا قرار گرفته اند كه در خرج و دخل روزانه و تامین مواد اولیه مورد نیاز خود وا ماندهاند.
توفان کالاهای چینی
كارشناسان و تحليلگران اقتصادي در واكاوي چنين اتفاقي با تاكيد بر كيفيت نامناسب كالاهاي چيني با بيان اينكه توفان کالاهای چینی؛ ورود بیرویه کالاهای چینی، امان تولیدکننده و البته مصرفکننده را بریده است ميگويند: کالاهای چینی به هیچ چیز رحم نمیکند؛ از مهر و سجاده نماز گرفته تا چادر مشکی و لباس احرام حجاج. کالاهای چینی آوار شدهاند و تولیدکننده و اقتصاد ایران را مدفون کردهاند و تاکنون هم هر چه دلسوزان اقتصاد ایران درباره زیانهای کالاهای چینی فریاد زدهاند، به جایی نرسیده است.
در حال حاضر کمتر کشوری را میتوان یافت که کالایی با برند چین و برچسب (Made in China) در خانه و بازارهای آن یافت نشود و یا شاید کمتر کشوری را میتوان یافت که کالایی به غیر از کالای چینی در آن وجود داشته باشد. این کشور پس از الحاق به سازمان تجارت جهانی (WTO) توانست بازارهای زیادی را به خود اختصاص دهد. چین با استفاده از ترفندها و سیاستهای خاص خود و نیز کالای ارزان توانست حتی بازار کشورهای آمریکا و ژاپن را که کالایی به مراتب با کیفیّتتر و بهتر از کالای چینی تولید میکنند ، زیر نفوذ خود قرار دهد.
آمار واردات از چین
فهرست اقلام وارداتی گمرک در پنجماهه نخست امسال از چین نشان میدهد که در این مدت در زمینه مواد خوراکی چین از ماهی گرفته تا موز و آناناس و بادام زمینی به ایران صادر کرده است.
به این ترتیب در مدت مذکور مجموعا نزدیک به 3500 تن ماهی با ارزش بیش از 14 میلیون دلار، 31 هزار و 500 تن موز با ارزش کمتر از 25 میلیون دلار، 18 تن آناناس با ارزش 18 هزار دلار و حدود هزار تن بادام زمینی با ارزش بیش از یک میلیون دلار به کشور وارد شده است.
در کنار خوراکیهایی که از چین به کشور وارد میشود این کشور به ایران اجناس مصرفی دیگری نیز می فروشد.
برای مثال در پنج ماهه نخست امسال 630 تن شن و ماسه طبیعی و مصنوعی با ارزش 370 میلیون تومان، 6.5 تن سنگ پا با ارزش 36 میلیون تومان و 775 تن از انواع کودها با ارزش دو میلیارد و 800 میلیون تومان از چین به ایران وارد شده است.
اما این دست اقلام وارداتی در لیست واردات از چین چندان کمیاب نیست، تا جایی که در مدت مذکور ایران 180 تن بیلچه با ارزش 155 هزار دلار، 170 تن کلنگ با ارزش متراز 100 هزار دلار و همچنین 11 تن چوب رخت آویز با ارزش بیش از 30 هزار دلار یا 5 تن دفتر مشق با ارزش 12 هزار دلار از این کشور خریده است.
فهرست اقلام وارداتی گمرک نشان میدهد که در پنج ماه نخست امسال، 130 تن کاغذ سیگار و کمتر از یک تن ریش ، ابرو، مژه مصنوعی و کلاه گیس نیز از چین وارد ایران شده است که هر کدام به ترتیب به اندازه یک میلیارد و 300 میلیون و 10 میلیون تومان ارزبری داشته است.
البته چین در برخی از صنایع که ایران در آن حرف اول را می زند نیز وارد شده و حتی محصولاتش را به خود ایران نیز می فروشد مانند فرش و کف پوش بافته شده که در مدت مذکور نزدیک به 71 تن از آن با ارزش 200 میلیون تومان به ایران صادر شده است.
کل واردات از کشور چین در سال گذشته به بیش از 5 هزار تن و با ارزش 12.5 میلیارد دلار می رسید، این حجم در سال قبل از آن 4.5 هزار تن و با ارزش کمتر از 10 میلیارد دلار میرسید.
اما در پنج ماه نخست میزان واردات از چین به نیمی از حجم واردات در سال1392 رسید، به این ترتیب که دراین مدت 2 هزار تن کالا در این مدت با ارزش بیش از 4 میلیارد دلار از چین به ایران وارد شده است.
راه نجات اقتصاد
کارشناسان و تحليلگران اقتصادي تنها راه نجات اقتصاد از اين موضوع را منوط به حمايت از توليد و توسعه صادرات ميدانند و ميگويند:هيچ گاه نميتوان با واردات و يارانه اقتصاد را نجات داد چراکه در حالحاضر نقدينگي در اقتصاد کشور منحرف شده و تمام نگاه توليدکنندگان به دست بانکها براي دريافت وام است.
اين گروه ميافزايند: پيرو اين انحراف نقدينگي و گره خوردن سرنوشت توليد به منابع، بانکها به جاي آن که نقدينگي را در راستاي توليد و افزايش صادرات قرار دهند، آن را در دست عدهاي خاص گذاردهاند که به واردات مشغولند و يا در بانکها به صورت سپرده انبار شده است.
اين منتقدان اقتصادي براين باورند که دولت براي اين که کشور را از اين وضعيت بيرون آورد، بايد با برنامهريزي و مديريت، راههايي بيابد تا نقدينگي در راه اصلي خود قرار گيرد و در يک کلام متوليان در پي حمايت اساسي از توليدباشند و بس.
اين گروه از تحليلگران براين اعتقادند که عزم جدي چه از نقطه نظر قانوني و اجرا براي ممانعت از ورود کالاهاي چيني وجود ندارد که اگر وجود داشت منابعي که در راه واردات هزينه ميشود به سمت رونق توليد چه در حوزه صنعت و چه در حوزه کشاورزي و در نهايت اشتغالزايي هدايت ميشد.
اگر چینیها در بخشهای گوناگون توانمندی تولید دارند، ایرانیها نیز میتوانند در بسیاری از موارد که لیاقت و شایستگی خود را در آن نشان دادهاند، تولیدات باارزشی داشته باشند که نه تنها در بازار ۷۰ میلیون نفری ایران مورد توجه قرار گیرد، بلکه برای بازارهای صادراتی نیز جذاب باشد که این مهم مستلزم شناخت و توجه کافی به مزیّتهای رقابتی در تولید و صادرات میباشد. افزون بر این، ایران میتواند از راه تبلیغات و ایجاد گرایش به مصرف کالاهای داخلی در مقابل کالاهای خارجی و تأکید بر ویژگیهای فرهنگی و اطمینان لازم از راه برندینگ به مصرف کنندگان که کالایی خوب دریافت میکنند و تولید کنندگان از ابتدای مرحلهی تولید تا مصرف نهایی مسؤولیت کالا را بر عهده دارند، به عنوان ابزار تأکیدی در حفظ بازار محصولات ایرانی و کسب بازارهای جدید استفاده نماید و سرانجام اینکه اقتصاد ایران از نظر میزان تولید ناخالص ملی رتبهی ۲۲ جهان را داراست و از این نظر در میان اقتصادهای بزرگ جهان قرار دارد و میتواند با تأکید بر پتانسیلهای خود، بازار را از هجوم کالاهای چینی و کابوس اژدهای زرد نجات دهد و بازار مصرف داخلی را به محیطی امن برای تولید کنندگان و سرمایهگذاران ایرانی تبدیل کند.
انتهای پیام/ 7250
کد مطلب: 75157