حاشیه‌نشینی مادر همه آسیب‌های اجتماعی

به گزارش پایگاه خبری عصرهامون به نقل از زاهدنیوز، پدیده حاشیه‌نشینی؛ سکونت در حواشی غیررسمی شهر یعنی فرد توسط اقتصاد رسمی شهر جذب نشده است در حواشی شهر هرآنچه از زمین‌های موجود را به دست آورند اقدام به ساخت سرپناه در قالب‌های مختلف چون گل، لاستیک، کپر و برگ درختان می‌کنند.

در واقع حاشیه‌نشینی محصول توسعه نامتوازن شهرنشینی و مهاجرت‌های فزاینده به امید امکانات بهداشتی و آموزشی بهتر، اشتغال و بهره‌مندی از امکانات شهری است، منتها پیامد اجتماعی ناشی از این‌گونه اماکن ناامن در راستای فروش مخدرات صنعتی و سنتی، احساس تبعیض در توزیع امکانات، سرقت‌های پی‌درپی، نزاع‌های محلی و اعتیاد به دلیل گمنامی فرد در جمعیت‌های پرازدحام حواشی شهر و نبود نهاد نظارتی از جمله ایستگاه پلیس است.

از نظر فرهنگی باتوجه‌به وجود خرده‌فرهنگ‌های مختلف و گاهی در تعارض با یکدیگر باعث عدم هم‌خوانی رفتار‌های هنجاری در فرهنگ غالب شهر می‌شود که ممکن است رفتاری در شهر نکوهیده و مورد ملامت قرار گیرد.
به دلیل خرده‌فرهنگ‌های موجود در حواشی شهر گاهی همان رفتار به‌عنوان هنجار پذیرفته می‌شود به‌طورکلی وجود خرده‌فرهنگ‌های مختلف در حواشی شهر به‌تدریج باعث تغییر بافت فرهنگی آن محیط خواهد شد که از نظر محتوایی و رفتاری ممکن است با رفتار‌های پذیرفته شده و بهنجار جامعه تفاوت معنی‌داری داشته باشد.

از آنجای که در خرده‌فرهنگ‌های حاکم در مناطق دارای فقر فرهنگی روحیه مشارکت مردمی، سرانه شاخص‌های مطالعه و مطالبه‌گری از مجرای قانونی اندک است برای برون‌رفت از وضعیت فوق شایسته است، آگاهی‌بخشی و افزایش دانش افراد توسط سازمان‌های دولتی و مردمی نسبت به آگاهی از حقوق فردی و شهروندی اقدام شود تا افراد خودشان در بهداشت فردی، مسائل آموزشی، دینی و رفتار‌های موردپسند جامعه مشارکت فعال داشته باشند.

باتوجه‌به اینکه اکثر افراد ساکن در حواشی شهر از طبقات متوسط به پایین جامعه هستند و خرده‌فرهنگ‌های متفاوتی در حواشی شهر حاکم است؛ به دلیل نبود امکانات مکفی آموزشی، بهداشتی و رفاهی آگاهی کاملی از فرهنگ‌های بهنجار و پذیرفته شده جامعه اصلی را دارا نیستند و توانایی تطبیق عقلانی و منطقی رفتار‌های خود بافرهنگ حاکم بر جامعه را ندارند.

این افراد به‌تنهایی همه آسیب‌های اجتماعی را در دل خود جا داده‌اند معمولاً نبود نظارت‌های رسمی و مؤثر در آن بخش، عدم اطلاع خانواده‌ها از فرزندپروری درست و اصولی، عدم دسترسی به آموزش درست و مؤثر، گمنام بودن افراد در محدوده حواشی شهر و احساس تبعیض در توزیع امکانات باعث ایجاد آسیب‌های اجتماعی از قبیل اعتیاد، سرقت، طلاق، بزهکاری خواهد شد؛ در واقع می‌توان حاشیه‌نشینی را به‌عنوان مادر همه آسیب‌های اجتماعی به‌تنهایی قلمداد کرد.

به قلم: مسلم بشکار، استاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد چابهار - کارشناس اجتماعی

انتهای خبر/ https://asrehamoon.ir/vdcbs0b8wrhbs9p.uiur.html