هفتمین تالاب بینالمللی جهان امروز در اثر بدعهدی کشور همسایه در حال نابودی است.
به گزارش پایگاه خبری عصرهامون، خشکسالی که چندین سال است بر سیستان سایه افکنده و کمبود نزولات جوی و عدم تحقق حقابه قانونی هیرمند از سوی افغانستان باعث شده است تا سیستان سرزمینی که روزگاری انبار غله ایران بود و بهترین و مرغوبترین گندم آسیا در آن کشت میشد امروز به یک بیابان و کانون گردوخاک تبدیل شود.
هامون هفتمین تالاب بینالمللی جهان که روزگاری دستان سخاوتمندش هزاران انسان و موجودات زنده را رزقوروزی میداد امروز تنها یک بیابان از آن باقیمانده است.
در سال ۱۳۵۱ طبق معاهده بین ایران و افغانستان ۸۲۰ میلیون مترمکعب از آورده هیرمند سهم سیستان و تالاب هامون بود که امروز باگذشت بیش از دو دهه متأسفانه دولت افغانستان با عدم پایبندی به این تعهد قانونی باعث شده است که نهتنها مردم سرزمین سیستان بلکه بسیاری از مناطق خود افغانستان که آب موردنیازشان از رودخانه هیرمند تأمین میشود در آتش خشکسالی و بدعهدی این دولت گرفتار شوند.
افغانستان در این چند سال با ایجاد سدها و سازههای بتنی مسیر آب را از سمت تالاب هامون به بیابانهای گود زره منحرف کرد در این مدت رایزنیها و جلسات متعددی از سوی مسئولین جمهوری اسلامی ایران با حاکمان افغانستان برگزار شد؛ اما در این جلسات افغانستان باتوجهبه اینکه حقابه قانونی را قبول داشت؛ اما خارج از جلسات، قولها و حرفهای خود را فراموش میکرد و در این مدت آبی به سمت هامون سرازیر نشد.
در ۲۸ اردیبهشتماه در سفری که رئیسجمهور ایران به جنوب سیستان و بلوچستان جهت افتتاح و بازدید چندین طرح در سواحل مکران داشت به افغانستان اخطار داد که حقابه سیستان را باید پرداخت کند که متأسفانه واکنشهای غیرانسانی و غیراخلاقی از سوی افغانستان دراینخصوص مشاهده شد.
به گفته کارشناسان حدود ۷ میلیون از اتباع افغانی ساکن در ایران هستند و از خدمات ارائه شده در ایران به بهترین شکل استفاده و بهرهمند میشوند و آب مصرفی این تعداد در طول سال چندبرابر حقابه قانونی ایران است.
با جدیت موضوع حقابه را دنبال میکنیم
امیر عبداللهیان وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران نیز در سفر به چابهار در سخنانی عنوان کرد: مسئله آب رودخانه هیرمند از چهار ماه قبل به این وزارتخانه و وزارت نیرو محول شده است و تاکنون در این زمینه اقدامات و کارهای خوبی انجام شده است.
وی افزود: بر اساس معاهده هیرمند مبنای اینکه که آیا در سد کجکی که منشأ حقابه ایران است آبی وجود دارد یا نه اظهارات سیاسی من و آقای ملا متقی نیست.
وی تصریح کرد: بلکه باید هیئت فنی از وزارت نیروی ما به طور مشترک با طرف افغانستانی از سد کجکی بازدید کنند و میزان آب را بسنجند و بر مبنای آن اعلام کنند که آیا در صورت رهاسازی آب این آب به منطقه سیستان وارد میشود یا نمیشود.
وزیر امور خارجه ادامه داد: درهرصورت بر اساس معاهده این حق طبیعی سیستان است و ما با جدیت این موضوع را دنبال میکنیم.
وی تأکید کرد: اگر لازم باشد از ابزار فشار هم برای وادارکردن آن بخش از هیئت حاکمه افغانستان که همراهی نخواهند کرد با اعطای حقابه ایران استفاده خواهد شد.
قوانین متعدد در بحث تأمین آب پایدار سیستان امروز وجود دارد
حبیبالله دهمرده نماینده مردم سیستان در مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرنگار ما با اشاره به اینکه در زمینه تأمین آب پایدار سیستان چند گزینه وجود دارد که یکی از آنها تحقق حقابه هیرمند از کشور افغانستان بود، بیان کرد: موضع رئیسجمهور در قبال حقابه هیرمند شجاعانه بود و این اقدام آیتالله رئیسی مورد حمایت نمایندگان و مردم سیستان است.
دهمرده تصریح کرد: بنده بهعنوان نماینده مردم سوگند یاد کردهام از حق حقوق آنها دفاع کنم، در این راستا وظایف یک نماینده مطرح میشود که ابتدا بعد قانونگذاری دوم نظارت بر اجرای قانون است.
وی اظهار کرد: در باب قانونگذاری قوانین بسیاری از جمله استمرار و تثبیت حقابه ایران از افغانستان، انتقال آب از دریای عمان و استفاده از ظرفیت آبهای ژرف را برای اولینبار تبدیل به قانون کردم.
این نماینده مردم ادامه داد: این قوانین از بدو ورود به مجلس در دوره گذشته مورد پیگیری و تأکید جدی قرار داشته؛ ولی در برهههایی با ترک فعلهای مسئولین مواجه شدند، یکی از مواردی که با مسئولین دچار تنش شدم پیرامون همین مسائل است که با کندی روبرو میشود و اعتقاد شخص من بر این است فرصتها تبدیل به تهدید میشود.
وی با تأکید بر اجرای پروژههای دیگر در خصوص رفع مشکل تنش آب در استان بهخصوص حوزه سیستان اظهار کرد: انتقال آب از دریای عمان، جلوگیری از تبخیر آب و استفاده از روشهای نوین از دیگر موارد مورد تأکید برای تأمین آب منطقه سیستان است که همزمان باید با هم پیگیری شود که مغفول مانده است.
دهمرده با بیان اینکه برخلاف تبلیغات که انجام میشود نسبت به موضوع آب بدبین نیستم گفت: از توجه ویژه رئیسجمهور رئیس مجلس تشکر میکنم که قول دادند موضوع آب سیستان را خارجازنوبت بهصورت ویژه در دستور کار شورایعالی امنیت ملی و جلسه سران سه قوه قرار دهند، این موضوع بهصورت روزانه مورد پیگیری جدی بنده قرار دارد و طبق آخرین صحبتها با رئیسجمهور مسئله آب سیستان در دستور کار شورایعالی امنیت ملی قرار گرفته و در دست پیگیری و اقدام است.