حباب قیمتی معنایی در بورس تهران نداشت/ عدم تمایل وزارت نفت برای عرضه نفت خام در بورس/ خودم استعفا دادم

به گزارش سرويس اقتصادي عصر هامون، علی صالح آبادی رئیس سابق سازمان بورس و اوراق بهادار درخصوص شرایط بورس تهران در سال‌های ریاست خود بیان کرد: از ابتدای سال 84 به عنوان دبیرکل بورس منصوب شدم و تا اردیبهشت 85 به مدت 6 ماه دبیرکل بودم. در آن زمان هنوز سازمان بورس به تصویب نرسیده بود و بعد از 6 ماه دبیرکلی به ریاست سازمان بورس و اوراق بهادار منصوب شدم.  

وی با اشاره به شرایط ورود خود به سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: قبل از این سمت مدیر بورس کرج بودم و بعد از اینکه دبیرکل اسبق سازمان بورس و اواراق بهادار استعفا داد قرار بود دبیرکل جدیدی به جای ایشان اعلام شود که وی نپذیرفت و این سازمان بلاتصدی باقی ماند و هیئت مدیره این کانون تصمیم گرفتند یک نفر از داخل خود سازمان انتخاب نمایند و انتخاب هیئت مدیره وقت، من بودم.  
 
رئیس سابق سازمان بورس و اوراق بهادار با اشاره به جوان بودن وی و منصوب شدن در سمت ریاست توضیح داد: در سازمان بورس در سال 84 عمدتا افراد جوان مشغول بودند و افراد مسن‌تر یا شرایط ریاست را نداشتند و یا از سازمان خارج شده بودند و بنده هم روز سیزدهم آبان بعد از 12 ساعت گفتگو با هیئت مدیره وقت پذیرفتم تا ریاست سازمان بورس و اواراق بهادار را قبول کنم.  

صالح آبادی در خصوص سایر سمت‌های خود گفت: علاوه بر مدیریت در بورس کرج عضو هیئت علمی بودم و مختصری نیز تدریس می‌کردم و کار بورس را نیز انجام می‌دادم و در این حین نیز به سمت رئیس بورس تهران نائل شدم.  

وی با اشاره به شرایط سخت و پیچیده بورس در سال 84 افزود: در مجموع برنامه‌ریزی برای بورس بسیار سخت و پیچیده بود و کارهای بسیار زیادی برای بهبود شرایط صورت گرفت.  
 
رئیس سابق سازمان بورس و اوراق بهادار در مورد تأثیر حضور وی در رشد شرایط بورس تصریح کرد: اقدامات خصوصی سازی از اواخر سال 85 شروع شد و اولین سهام در سال مذکور سهام فولاد مبارکه در شرکت ملی صنایع مس ایران بود و این ‌ها اولین شرکت‌های معامله شده در بورس به شمار می‌رفتند.  
 
صالح آبادی در توضیح اولین سهام وارد شده و معامله شده در بورس اظهار داشت: نکته قابل ذکر این است که شرکت ملی صنایع مس ایران اولین شرکت عرضه شده در بورس است که نخستین عرضه آن 70 میلیارد تومان بوده و این حجم برای بازار آن سال بسیار عجیب بود و اکثر کارشناسان درخواست عدم انجام معامله را مطرح می‌کردند و نظر بر موفق نشدن این معامله داشتند زیرا در شرایط آن زمان بازار کشش اینچنین حجم معاملات بالایی را نداشت و شرایط نگران کننده‌ای را ایجاد می‌کرد ولی با تمام این اوصاف عرضه انجام شد و هیچ مشکلی پیش نیامد و با این عرضه شرکت‌ها شکل گرفته و  آرام آرام وارد بازار شدند.  
 
وی در این باره افزود: ما نباید همه توضیحات را در اصل 44 مختصر کنیم و باید قانون جدید بورس اجرا شود و این کار سنگین و بزرگی به شمار می‌آمد.

رئیس سابق سازمان بورس و اوراق بهادار درمورد شرایط این سازمان در زمان تأسیس توضیح داد: ما باید سازمان جدید را تأسیس و پرسنل آوری می‌کردیم، بعضی از وظایف شکل می‌گرفت و سازمان جدید را جایگزین سازمان قبلی کردیم و پذیره‌نویسی صورت گرفت.
 
رییس سابق سازمان بورس در خصوص شرایط راه‌اندازی انواع بورس افزود: بورس کالای ایران شامل دو بورس کشاورزی و فلزات بود که در سیستم جدید با هم ادغام و پذیره‌نویسی شد و بورس انرژی و فرابورس نیز پذیره‌نویسی و شکل گرفت.
 
صالح آبادی با اشاره به نهادهای ایجاد شده در سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: نهادهای جدید مشاوره، سبدگردانی، تامین سرمایه و کاگزاران را تعیین رتبه کردیم و انتظارات کاگزاران قرار داده و فرهنگ سازی انجام شد.

وی با اشاره به ساختارسازی موجود در سازمان بورس و اوراق بهادار بیان کرد: ساختارسازی که در بورس باید اتفاق می‌افتاد مهم بود و ایجاد توسعه الکترونیک بازار سرمایه از مهمترین عوامل به شمار می‌آمد و این امر با عملی شدن  معاملات آنلاین تحقق یافت.


رییس سابق سازمان بورس و اوراق بهادار در توضیح مهمترین اتفاق در شکل‌گیری ساختار بازار سرمایه افزود: مهمترین کاری که اتفاق افتاد شکل‌گیری بازار سرمایه در کشور بود که باعث روشن شدن فضای بورس شد.
 
تنوع ابزارهای مالی

صالح‌آبادی با بیان این مطلب که تنوع ابزارهای مالی محدود بوده بیان کرد: تنوع ابزارهای مالی به این معناست که سهام و اوراق مشارکت این شرکت‌ها را در دست داشتیم و سهام شرکت‌های دیگر را نیز به آن اضافه کردیم و اتفاقات خوبی در این زمینه رخ داده و علاوه بر این سهام اوراق مشارکت شرکت‌ها، صکوک و اوراق مرابحه و اجاره وارد بازار شدند و بازار خوبی به خود اختصاص دادند.

وی با اشاره به رشد بازار صکوک و اوراق اجاره افزود: ارزش صکوک و اوراق در سال 93، به رقم 11 هزار میلیارد تومان رسیده که این رقم در سال 84 تنها  240 میلیارد تومان را به خود اختصاص داده بود.

ویژگی‌های ابزارهای مالی جدید

رییس سابق سازمان بورس و اوراق بهادار با توضیح درباره سایر ابزارهای مالی گفت: ما توانستیم ابزارهایی با درآمد ثابت برای مردم تعریف نماییم که علاوه بر این اوراق، اوراق مشتقه در بورس کالا، قرارداد سهام در بورس  اوراق بهادار و قرارداد آتی زیره سبز در بورس کالا را دارا هستیم.

صالح آبادی با اشاره به ویژگی‌های اوراق بیان کرد: اوراق مشارکت تسهیلات مسکن در فرابورس وارد شد و افراد باید برای خرید مسکن این اوراق را خریداری کردند.
 
وی در این باره ادامه داد: در زمان قبل از ورود به بازار فرابورس قیمت اوراق مسکن 100 هزار تومان بود و بعد از ورود 90 هزار تومان و تا 40 هزار تومان نیز کاهش پیدا کرد و در سال گذشته با وجود افزایش قیمت مسکن، قیمت اوراق نیز تا 80 هزار تومان نیز افزایش یافت.

اوراق وارد شده به بازار فرابورس

رییس سابق سازمان بورس و  اوراق بهادار در خصوص سایر اوراق وارد شده به بازار فرابورس گفت: اوراق دارایی فکری، در این زمان راه‌اندازی شد و گواهی ظرفیت به زودی راه‌اندازی و اوراق اختیار تبعی برای بیمه سهامداران جزء وارد شد.

صالح‌آبادی با اشاره به ابزارهای وارد شده در بورس کالا تصریح کرد: در زمان فعلی اوراق سلف در بورس شناسایی شده در حالی که در سال 84 دو نوع ابزار داشتیم ولی در حال حاضر از 12 نوع ابزار در سال 93 برخورداریم و این رقم حدود شش برابر شده است و علاوه بر این ابزارهای بهتری همچون صندوق سرمایه گذاری اوراق تعریف شده است.

شرایط مساعد بازار سرمایه برای عرضه نفت خام  

وی با توضیح درمورد شرایط عرضه نفت خام در بورس کالا اظهار داشت: بخشی از عرضه نفت خام که مربوط به بازار سرمایه و زیرساخت می‌شد مرتفع گردید و مابقی مسائل مربوط به شرکت نفت برای عرضه این کالا می‌باشد.

رییس سابق سازمان بورس و اوراق بهادار در این باره ادامه داد: بخشی که مربوط به بازار سرمایه بود کامل انجام شد و تمام زیرساخت‌های نفت فراهم آمد و شرایط در بورس کالا و بورس انرژی نیز مرتفع شد و عرضه آن چندین بار صورت گرفت ولی مورد استقبال خریداران قرار نگرفت و در این شرایط باید قیمت‌ها را به گونه‌ای برنامه‌ریزی کرد که بتوان مشتری را جذب کرد ولی اگر قیمت‌ها نامناسب باشد خریداران تمایلی به خرید در بازار ندارند و می‌توان گفت که بازار سرمایه برای عرضه نفت خام دارا است.

دوران طلایی بازار سرمایه  

صالح‌آبادی در خصوص دوران طلایی بازار سهام در دو سال گذشته و علت رشد قیمت در زمان مذکور گفت: صعود و نزول در بازار کاملا عادی است؛ شما اگر به بورس‌های دنیا مراجعه کنید شاهد دوران مختلفی در بازار مالی خواهید بود و بازار مالی ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست. با این توضیح با وجود کاهش قیمت نفت تا 30 دلار در سال 87 و ایجاد بحران جهانی در بازار سرمایه نیز تاثیرگذار بود و به دلیل تاثیرپذیری در سودآوری شرکت‌ها و کالاها از بحران اقتصادی بر بازار سرمایه نیز تاثیر خواهد گذاشت.

وی با توضیح در مورد ارزش معاملات در بازار سرمایه تصریح کرد: بازار سرمایه ما از ارزش قابل توجهی برخوردار است و صنعت پتروشیمی و پالایشگاهی و سنگ آهن، فولاد و صنعت و صنایع دیگر در بازار سرمایه وزن دارند و در طول سال‌ها در بازار سرمایه اثرگذار خواهند بود و در بهره‌وری شرکت‌های بورسی و رشد قیمت‌ها و تاثیر بر افزایش نرخ کالاها نیز موثر خواهد بود.


شاخصه‌های مهم بازار سرمایه  

مدیر عامل جدید بانک توسعه صادرات در توضیح شاخصه‌های مهم بازار سرمایه بیان کرد: یکی از شاخصه‌های مهم بازار سرمایه برخورداری از نقدشوندگی است، یعنی هر زمانی که سهامدار اراده کند می‌تواند سهام خود را خرید و یا به فروش برساند و این یکی از ویژگی‌های بارز بازار سرمایه به شمار می‌آید.

صالح‌آبادی با اشاره به افزایش حجم معاملات اظهار داشت: حجم معاملات در سال‌های اخیر افزایش چشمگیری پیدا کرده به طوریکه در سال 92 با افزایش حجم، ارزش و تنوع صنایع به بالاتر از 40 صنعت و در بازار فرابورس با 45 صنعت رو به رو شده‌ایم.

حباب قیمتی در بازار  سهام وجود ندارد
 
رییس سابق سازمان بورس و اوراق بهادار با بیان اینکه حباب قیمت سهام را به هیچ عنوان قبول نداریم گفت: حباب یک ادبیات چک و تست است و به این سادگی نمی‌توان از این ادبیات استفاده کرد زیرا عوامل متعددی در پیش‌بینی آینده بازار سرمایه تاثیرگذار خواهد بود.

تاثیر کالای داخلی از عوامل بیرونی

صالح‌آبادی با اشاره به تغییر قیمت‌ها با توجه به شرایط اقتصاد جهانی گفت‌: با توجه به کاهش قیمت کالا در سطح جهانی شاهد کاهش قیمت داخلی آن کالا نیز خواهیم بود و صادرات نیز از ارزش معاملات تاثیر می‌پذیرد و تمامی عوامل همچون صادرات و اتصال به کشورهای دیگر باعث تاثیرپذیری و سودآوری بنگاه‌ها و قیمت سهام خواهد شد.

عدم ورود بورس ایران به فدراسیون جهانی با توجه به سیاست‌های فدراسیون  

وی درباره علت عدم ورود ایران به عنوان عضو فدراسیون جهانی بورس افزود: بورس تهران در ابتدا عضو فدراسیون جهانی بورس‌ها بوده که تمام سازمان‌های بورس دنیا عضو این مجموعه بودند اما به علت عضو نبودن سازمان در سازمان بورس عضویت بورس تهران نیز لغو شد و بورس تهران با انجام مشاوره‌های بین المللی توانست بسیاری از مقررات را مرتفع و شرایط ورود به سازمان جهانی را ایجاد نماید اما با وجود تایید کمیته بورس این تاییدیه به علت مسائل سیاسی عضویت بورس ایران معلق و مسکوت ماند و ما در حال حاضر از تمام استانداردهای بین‌المللی در بازار برخوردار هستیم.

شرایط حقوقی‌ها در بورس

رییس سابق سازمان بورس و اوراق بهادار در خصوص شرایط حقوقی‌ها توضیح داد: حقوقی‌ها به هیچ وجه ورود بیش از حد نداشته، وزنشان مشخص بوده و آن را حفظ می‌کنند.

صالح‌آبادی با اشاره به این که در نهادهای نظارتی هیچ نظر، سلیقه‌ و کنترلی روی سهام‌ها اعمال نمی‌شود ادامه داد: در بازار سرمایه تعاملات خوبی با حقوقی‌ها صورت گرفته و سال گذشته یکسری ضوابط معاملاتی برای مدتی محدود تغییراتی روی آن صورت داد و این تغییرات برای کاهش هیجانات اتخاذ شد که برای مدت مذکور شرایط به حالت عادی بازگشت.

وی با اشاره به سهم 50 درصدی حقیقی‌ها در بازار سرمایه تصریح کرد: در بازار سرمایه 50 درصد از معاملات مربوط به اشخاص حقیقی است و در بازار بیشتر معاملات مختص اشخاص حقیقی می‌باشد و حقوقی‌ها با توجه به وزن خود فعال هستند.

خودم استعفا دادم

رییس سابق سازمان بورس و اوراق بهادار در خصوص تغییر ریاست سازمان بورس گفت: خودم استعفا دادم و در سال اخیر چندین بار این اقدام را انجام داده بودم و مورد موافقت قرار نگرفته بود ولی این بار با استعفای من موافقت شد و سمت خود را بعد از مدت طولانی که کار خوب و ثمربخشی برای سازمان بورس انجام شده تحویل می‌دهم ولی با این حال باز هم در کنار بازار سرمایه خواهم بود و تجاربی که در سال‌های اخیر جمع‌آوری کرده‌ام را در اختیار همکاران قرار خواهم داد.

رفتنم ارتباطی با شاخص‌ها نداشت

صالح‌آبادی در پاسخ به این سوال که بهتر نبود با کارنامه بهتری از بورس خداحافظی می‌کردید؟ گفت: من تا جایی که می‌توانستم به بازار کمک  کردم و افزایش و کاهش شاخص نشاندهنده پیروزی یا شکست یک مدیر نیست و در حال حاضر ساختار سازمان بورس و اوراق بهادار از وضعیت مطلوب و خوبی برخوردار است.

ناگفته‌های صالح‌آبادی از 10 سال ریاست در بورس

رییس سابق سازمان بورس و اوراق بهادار در خصوص  بهترین زمان در بازار سرمایه گفت: بهترین زمان، زمانی است که سامانه جدید معاملات جدید بورس افتتاح شد، گرچه در آن روز از بازار خوبی برخوردار نبودیم ولی واقعا این اتفاق بزرگی بود که در بازار سرمایه رخ داد و علاوه بر این ایجاد کمیته فقهی در بازار در سال 86 یکی دیگر از بهترین اوقات برای توسعه بازار سرمایه به شمار می‌آید زیرا راهکارهای فقهی کمک کننده و پاسخ‌گوی رشد  بازار خواهد بود.

پست جدید صالح‌آبادی رقیب بازار سرمایه  

مدیر عامل جدید بانک توسعه صادرات با اشاره به پست جدید خود افزود: بازار پول و سرمایه مکمل هم هستند و در کشور ما با وجود سرمایه‌گذاران با سلایق متفاوت می‌تواند چه در بازار سرمایه و چه در بانک، در چرخه تولید و یا بازار سهام به خرید و فروش اقدام نماید و هر دو برای بازار موثر خواهند بود.