‍ هوای پاک حق همه مردم سیستان و ذینفعان تالاب هامون

وحید پورمردان در گفت وگو با عصرهامون گفت: باتوجه به خشکسالی های متمادی و وقوع طوفان های پیاپی و سهمگین در شمال استان همچنین ایجاد مشکلات عدیده، بینایی، تنفسی و خسارات مالی و... برای مردم صبور شرقی ترین مرزهای کشور، اقدامات اداره کل حفاظت محیط زیست در این دو دهه براساس سناریوهای مختلف آبی بوده به طوری که در خشکسالی و فقدان ورودی آب چه از رودخانه هیرمند و چه از فراه رود افغانستان، با مدیریت حقابه زیست محیطی و هدایت آن به محل های حساس اکولوژیکی، سعی در استفاده بهینه از ۶۰ میلیون مترمکعب آبی را داشته که آن هم به دلیل برداشت های میان راه، اثربخشی برنامه ها را دچار مشکل میکرده است.
 
وی ضمن اشاره به اینکه حال با تغییر در این سناریو با توجه به ورود آب و لطف و کرم خداوند متعال و بارشهای خوب در منطقه، رویکرد مدیریت، بهره وری و استفاده از این آب را تغییر دادیم افزود: تالاب از زمره زیستگاههای حیاتی و متنوعی است که مطلقاً جایگزین ندارد ولی متاسفانه طی ادوار گذشته هامون دستخوش خسارات بیشماری شده که جبران آن دشوار ولی با مشارکت مردم، مسئولین محلی و دستگاههای اجرایی مرتبط امری شدنی است.
 
پورمردان تاکید کرد: به همین منظور اداره کل حفاظت محیط زیست استان ضمن اخذ نظر از کلیه صاحب نظران، ریش سفیدان و ذینفعان منطقه اقدام به الویت بندی مطالبات به حق مردم و ذینفعان تالاب (صیادان، کشاورزان و عشایر) نمود، که اولین و مهمترین خواسته ی همه ی مردم مقابله با پدیده گرد و غبار و تامین هوای پاک بود، این درخواست منطقی باعث تعریف ذینفعان جدیدی به عنوان کل مردم منطقه اعم از کارمندان، دانش آموزان، دانشجویان، سالمندان، کاسبان، بازاریان، کودکان و... شد که ممکن است هیچگونه برداشت مالی از تالاب نداشته باشند ولی همواره درگیر مشکلات گرد و غبارهای متوالی آن هستند. البته برکسی پوشیده نیست که ذینفعان تالاب در خط مقدم آسیب از طوفانهای گرد و غبار قرار دارند ازاینرو تامین هوای پاک مطالبه ی مشترک تمامی مردم شمال استان است.
 
وی افزود: باتوجه به اطلاعات مکتسبه و نظرات فنی کارشناسان پرتلاش اداره کل حفاظت محیط زیست چند اقدام مهم همچون حفاظت حداکثری از پوشش گیاهی تالاب (عدم صدور مجوز جالیزکاری- پیشگیری از چرای بی رویه علی الخصوص شتر)، عدم دستکاری بستر تالاب (پیشگیری از حفر پیاپی و زیاد چاهک، گودال) لایروبی و بازگشایی مسیرهای ورود آب به تالاب با نظر ریش سفیدان مناطق (احیای رونگها، نهرها و رودها)، مقابله با هرگونه سوء استفاده از بستر و خاک تالاب (شناسایی و توقف برداشتهای عظیم خاک از بستر تالاب و تشکیل پرونده قضایی) تعیین و در دستور کار قرار گرفت.
 
به گفته پورمردان؛ از سویی با عنایت به تغییرات در میزان نزول رحمت الهی و افزایش نسبی حجم ورودی سیلاب ها طی یک سال و نیم گذشته، به منظور کنترل کانون های گرد و غبار اقداماتی همچون حفر کانال های انحرافی به سمت مرکز کانونهای گرد و غباری شناسایی شده، بازگشایی دایک های مرزی با همکاری مرزبانی محترم در تمامی نقاط مورد نیاز، لایروبی انهار منتهی به تالاب و تعریض آنها جهت افزایش حجم آب ورودی به هامون، هدایت آب به کانون های بحرانی در هامون هیرمند با توجه به مشکلات پیش آمده و طوفان های مداوم برای مسافرین و مردم در منطقه شیله و تاسوکی در محور زابل به زاهدان، تاخیر در درخواست حقابه زیست محیطی تالاب به دلیل پیشگیری از برداشتهای غیرمجاز در مسیر و تعیین زمان رهاسازی در خارج از فصل کشت و هدایت این آب به کانونهای گرد و غبار از جمله هامون هیرمند به دلیل وجود جنگلهای وسیع گیاهان شور پسند و عدم آبگیری آن طی دودهه به دلیل وجود دایک جنوب کوه خواجه است.
 
مدیرکل حفاظت محیط زیست خاطرنشان کرد: در پی خشکسالیهای متمادی از سال ۱۳۹۲ با درخواست برخی مردم و پیگیریهای محلی با نیت نگهداری حق آبه زیست محیطی در اطراف کوه خواجه دایکی به طول تقریبی ۳ کیلومتر به منظور نگهداشت آب احداث گردیده است. که از چند سال بعد از احداث به دلیل تاثیرات منفی اکولوژیکی در منطقه همواره مشکلاتی را برای زیست بوم تالاب هامون ببار آورده است، اما به دلایل غیرفنی و با پافشاری و ایجاد حاشیه، با گذشت سالها در برابر نظرات علمی و کارشناسی شده حفظ شده است.
 
‍ پورمردان ادامه داد: در بررسی مسائل و مشکلات حیطه مذکور و با اولویت قراردادن سلامت مردم با نظر و دستور شورای محترم تامین استان و نیز مصوبه جلسه ستاد بحران استان با موضوع مدیریت سیلابهای ورودی به تالاب هامون، تصمیم بر این شد که دایک جنوب کوه خواجه از چند نقطه بازگشایی شده و با عنایت به گودی طبیعی اطراف کوه خواجه و ماندگاری آب در زمان ورود با دید هدایت آب به جنوب تالاب هامون گیاهان و جنگل های وسیع در هامون هیرمند نیز ازین سیلابها بهرمند شده تا با رسیدن آب به این منطقه، در سال آتی شاهد بهبود روز افزون وضعیت هوای منطقه سیستان و امیدواری بیشتر مردم برای ماندن و سکنی در مهد تمدن و هنر باشیم.
 
وی در پایان با اشاره به رویکرد مدیریتی جدید در طول یک ونیم سال گذشته مبنی بر اولویت قرار دادن خواسته تمامی مردم منطقه منطبق با نظرات فنی، اجتماعی، سیاسی و... مبنی بر کنترل گرد و غبار، افزود؛ امیدواریم با اجرای قوانین نظارتی همچون بند ح ماده یک آیین نامه جلوگیری از تخریب غیر قابل جبران تالابها مصوب هیات وزیران و یا ماده یک قانون حفاظت، احیاء و مدیریت تالابهای کشور مصوب ۱۳۹۶ و قوانین مرتبط دیگر ضمن پیشگیری از هرگونه دستکاری غیرفنی در تالاب، با انجام برنامه های کاربردی و هدف گزاری شده بتوانیم ضمن اجرای برنامه های معیشت جایگزین برای ذینفعان تالاب، در سال های آینده شاهد تالابی با وضعیت زیست محیطی مطلوب توام با حفظ منافع ذینفعان و با کمترین میزان گرد و غبار در منطقه باشیم.
انتهای پیام/