تاریخ انتشار :دوشنبه ۲۷ ارديبهشت ۱۴۰۰ ساعت ۰۸:۵۸
ورق زدن کتاب، داشتن کتابخانه ای کوچک و ساعتی مطالعه به دور از هیاهوی دنیای رنگارنگ مجازی و واقعی بیش از هر چیز دیگری می تواند حال کتاب خوان را خوب کند، اما گسترش استفاده از فضای مجازی نتوانسته فرهنگ کتاب و کتاب خوانی را گسترش دهد، بلکه انگیزه های لازم برای مطالعه را کاهش داده است.
وقتی کتاب خوانی در دنیای بی نهایت مجازی گم می شود/ تازیانه شبکه های اجتماعی بر پیکره نحیف سرانه مطالعه
به گزارش عصرهامون؛ کتاب های الکترونیک و صوتی سال هاست مخاطبان زیادی را به خود جلب کرده است، به ویژه در میان افرادی که علاقه به خواندن کتاب دارند، اما نمی توانند هزینه های خرید آن را بپردازند.

عرضه بسیاری از کتاب های الکترونیک به صورت رایگان انجام می شود و بسترهای لازم برای دانلود رایگان آن ها وجود دارد که در برخی از موارد غیرقانونی است.

در این میان برخی اپلیکیشن ها و سایت ها هم اقدام به عرضه کتاب الکترونیک با هزینه های اندک می کنند که به صورت قانونی انجام می شود و بسیاری از افراد از این بستر استفاده می کنند.

با گسترش استفاده از اینترنت و فضای مجازی سبک کتاب خواندن نیز تغییر کرده است، اگرچه هنوز هم کتاب خوان های حرفه ای ترجیح می دهند از کتاب استفاده کنند و با ورق زدن آن حس خوبی بگیرند، اما باید گفت میزان استقبال از روش های مجازی کتاب خوانی بیش از انتظار است.

به علاوه با شروع بیماری کرونا، بسیاری از کتاب فروشی ها، کتابخانه ها و مراکز عرضه مستقیم این محصولات به دلیل محدودیت های کرونایی با تعطیلی مواجه شد، همین امر هم کتاب خوان ها را به سمت استفاده از فضای مجازی سوق داد.

در این بستر، ارگان های فرهنگی مختلف از جمله نهاد کتابخانه ها هم حضور پیدا کردند و با ارائه کتاب ها در فضای مجازی و برگزاری مسابقات کتاب خوانی سعی در اشاعه فرهنگ کتاب و کتاب خوانی دارند.

اما باید این سوال پرسیده شود که آیا ارائه کتاب در بسترهای مجازی، به صورت الکترونیک و یا در میان صفحات شبکه اجتماعی ایسنتاگرام می تواند میزان مطالعه را در کشور بالا ببرد؟

پر واضح است که در هر صورت ورق زدن کتاب، داشتن کتابخانه ای کوچک و ساعتی مطالعه به دور از هیاهوی دنیای رنگارنگ مجازی و واقعی بیش از هر چیز دیگری می تواند حال کتاب خوان را خوب کند، اما آیا گسترش استفاده از فضای مجازی توانسته است فرهنگ کتاب و کتاب خوانی را نیز گسترش دهد؟

کتاب خوانی؛ اولویت آخر در میان سرگرمی های مجازی و مشغله های زندگی

بر اساس اظهارات برخی از کتاب خوان ها، خواندن کتاب و ورق زدن آن بسیار زیباست، حتی تا پیش از رواج شبکه های اجتماعی که اساس آن بر سرگرمی و اتلاف وقت بنا شده است، کتاب های الکترونیک بسیار مورد استقبال قرار گرفت و توانست در میان جوانان جای خود را پیدا کند.

اما با رواج شبکه های اجتماعی حتی افراد در صورت علاقه به خواندن کتاب، آن را به بعد از تفریح در شبکه های اجتماعی موکول می کنند و دیگر توانی برای خواندن ندارند، زیرا مطالعه نیاز به تمرکز دارد که در صورت حضور در شبکه های مجازی این تمرکز کم کم از بین می رود.

به گفته یکی از کتاب خوانان حرفه ای مشغله زندگی هم بر کاهش انگیزه کتاب خوانی افزوده است و افراد را از این کار دور می کند، به طوری که مطالعه را در اولویت های آخر روزانه خود قرار می دهند و اغلب به دلیل خستگی نمی توانند به آن برسند.

بر اساس اظهارات یکی دیگر از کتاب خوان ها، با وجود داشتن چندین کتاب در گوشی همراه خود، اما در یکی دو سال اخیر به ندرت توانستم کتاب بخوانم، حتی در هنگام خواندن هم بیش از یکی دو صفحه نمی توانم مطالعه کنم و به سرعت خسته و خواب آلود می شوم، در حالی که در گذشته این وضعیت را نداشتم و گمان می کنم از افزایش مشغله های روزانه ام ناشی می شود.

کرونا و تعطیلی کتابخانه ها

حامد زارعی، مدیرکل کتابخانه های سیستان و بلوچستان در این زمینه به خبرنگار ما بیان کرد: یکی از تاثیرات بسیار جدی که فضای مجازی در ایام کرونا نسبت به حوزه کتاب و کتابخوانی داشته است تعطیلی کتابخانه ها در برخی از مناطق بر اساس پروتکل های بهداشتی و محدودیت های کرونایی بوده است.

وی ادامه داد: در برخی از مکان ها ظرفیت سالن های مطالعه را به ۵۰ تا ۳۰ درصد کاهش دادیم و همه برنامه های فرهنگی حضوری نیز لغو شد، مگر در موارد خاص که با تایید فرمانداری و مرکز بهداشت برخی از برنامه ها به صورت حضوری برگزار شد.

این مقام مسئول تصریح کرد: بنابراین ظرفیت هایی که می توانستیم در برنامه های حضوری داشته باشیم و برگزاری آن در فیزیک کتابخانه مهیا بود در برخی مواقع از بین رفت، در شرایط نارنجی و قرمز کرونایی کتابخانه ها کاملا تعطیل هستند و به تازگی سه هفته این شرایط در استان ما ادامه دارد و مردم و علاقمندان به کتاب از خدمات کتابخانه ها محروم هستند.

ظرفیت های فضای نامحدود مجازی در جذب مخاطب

مدیرکل کتابخانه های سیستان و بلوچستان گفت: با توجه به شرایط کرونایی، به صورت جدید وارد فضای مجازی شدیم و همه کتابخانه های ما در شبکه های پر طرفدار اجتماعی مانند اینستاگرام شروع به فعالیت کردند و خدمات کتابخانه ای که امکان حضور و استفاده در فضای مجازی را دارد به این فضا منتقل شد.

زارعی عنوان کرد: حتی برگزاری بسیاری از جلسات فرهنگی نیز به فضای مجازی منتقل و از ظرفیت هایی مثل واتساپ، اینستاگرام و اسکای روم استفاده و جلسات برگزارشد.

وی تصریح کرد: فضای مجازی سهولت هایی را در اجرای برخی از امور برای ما فراهم کرد، سختی های کار را که در فضای فیزیکی و حضوری داشتیم از بین رفت، از جمله آماده کردن سالن، مقدمات شروع جلسه و حضور فیزیکی مخاطبان و استادان.

مدیرکل کتابخانه های سیستان و بلوچستان گفت: در فضای مجازی افراد در زمان مقرر شده در جلسه حضور داشتند و برگزار می شد، همچنین در فضای مجازی فعالیت ها ماندگاری دارد، جلساتی مانند معرفی کتاب و قصه گویی در فضای کتابخانه انجام می شد و تمام ظرفیت مخاطبان در همان زمانی بود که جلسه برگزار می شد.

زارعی گفت: چون برنامه ها در فضای مجازی بارگزاری می شود به صورت آرشیو شده است بعد از اتمام جلسه نیز امکان استفاده و نظر دادن وجود دارد و برنامه ها متنوع تر شده است.

افزایش فاصله میان مخاطب و کتاب خوانی

وی ادامه داد: اما با وجود همه این مزیت ها باید گفت میان مخاطب و فضای کتاب و کتابخوانی فاصله افتاده است، به همان نسبت میل به مطالعه هم کاهش می یابد.

مدیرکل کتابخانه های سیستان و بلوچستان گفت: نباید انتظار داشته باشیم فردی که به شدت درگیر فضای مجازی شده است لزوما وقت خود را صرف برنامه های مفید مانند کتابخوانی کند، زیرا رسالت شبکه های مجازی بر پایه تفریح و تفنن بوده و در این زمینه کارهای کارشناسی زیادی انجام شده است.

زارعی عنوان کرد: بنابراین اگر فردی حتی با نیت استفاده از فضای مفید و مطلوب وارد شبکه های اجتماعی شود بسیاری از وقت خود را صرف موارد بیهوده کند، یعنی ۲ ساعت در این فضا حضور داشته باشد ولی کار مفیدی انجام نداده باشد.

وی تصریح کرد: علاوه بر این فضای مجازی آسیب های دیگری هم دارد، طبیعی است که بر روی تمرکز انسان تاثیرات جدی دارد و افرادی که زیاد از گوشی استفاده می کنند و در فضای مجازی به سر می برند تمرکز کافی برای مطالعه ندارند.

این مقام مسئول بیان کرد: این آسیب ها در بلند مدت خود را نشان می دهد و مطالعه کتاب جای خود را به فضای مجازی می دهد که بسیار خطرآفرین است.

مدیرکل کتابخانه های سیستان و بلوچستان افزود: به ویژه که فضای مجازی به دلیل اصالت تفریح و تمدن و نداشتن نظارت درست بر آن محلی همه حرف و حدیث هاست.

انتهای پیام/
 
 
https://www.asrehamoon.ir/vdcenf8zejh8xfi.b9bj.html
نام شما
آدرس ايميل شما