در حالی دولت تدبیر سیاست خارجی را یکی از اولویت های خود عنوان کرده بود که هیچگاه نتوانسته در عمل گام هایی محکم برای تعیین تکلیف آب رودخانه هیرمند بردارد.
تاریخ انتشار :دوشنبه ۱۹ مهر ۱۳۹۵ ساعت ۰۸:۳۴
حقی که نمی توانیم از افغانستان بگیرم؛
هامون نشینان پاسوز دیپلماسی منفعل دولت تدبیر/ افغانستان به صورت کامل آب را بر روی سیستان و بلوچستان می بندد!
چندی پیش ابتکار رییس سازمان محیط زیست که برای دیدارهایی به آلمان سفر کرده بود، از تمایل این کشور در همکاری برای احیای تالاب هامون خبر داد.
وی در صفحه اینستاگرام خود، در این باره نوشت: «در دیدارم با آقای اشتاین مایر وزیر خارجه آلمان تاکید کردم، همکاری ها باید زمینه ساز بهره مندی ایران از فناوری های پاک و سازگار با محیط زیست باشد که اکنون با عوارض گرمایش جهانی و پدیده هایی مانند ریزگردها روبروست و با اشاره به جایگاه ایران در منطقه و تجربیات موفقی که در جذب همکاری های بین المللی از جمله در مورد دریاچه ارومیه با سازمان ملل و ژاپن داشته ایم، از آلمان برای مشارکت دراین زمینه ها دعوت کردم.
آقای اشتاین مایر در این دیدار بر ضرورت همکاری بین دو کشور تاکید کرده و از بررسی احتمال مشارکت در احیای تالاب بین المللی هامون به عنوان ذخیرگاه زیست کره یونسکو و تالابی بین مرزی با افغانستان، سخن گفت.»
گرچه حضور شرکت های خارجی در صحنه های مختلف ایران در برخی مواقع می تواند به عاملی برای سرعت گرفتن رشد و توسعه کشورمان تبدیل شود اما کارشناسان بر این باورند که گره مشکل تالاب هامون تنها و تنها با دیپلماسی حل خواهد شد.
دولت تدبیر و امید که دیپلماسی خارجی را از اولویت های کاری خود عنوان کرده بود هیچگاه نتوانست قاطعانه با افغان ها وارد معامله شود و حق آبه هامون را وارد کشور کند، همین مواضع منفعلانه نیز امروز سبب شده تا همسایه شرقی ایران به فکر سدسازی گسترده در منطقه باشد سدهایی که در بلند مدت شرایط ایران را وخیم تر از امروز می کند.
چندی پیش بود که افغانستان با شرکتی ترکیه‌ای برای اجرای فاز دوم سد کجکی قرارداد بست، این در حالیست که پیش تر وزیر آب و انر‍ژی افغانستان گفته بود با احداث سد کمال خان آب هیرمند را کنترل می‌کند، در هر حال اگر دولت کابل با همین رویه سدسازی را افزایش دهد و شریان های آب ورود به ایران را ببندند در دراز مدت مهاجرت سیستانی‌ها افزایش چشمگیری خواهد داشت.
در همین زمینه احمد علی کیخا نماینده مردم زابل در مجلس شورای اسلامی در گفت و گو با میزان با اشاره به انعقاد قرارداد میان دولت افغانستان و یک شرکت ترکیه‌ای برای اجرای فاز دوم سد کجکی بر روی رودخانه هیرمند، اظهار کرد: آنطور که وزیر آب و انر‍ژی افغانستان گفته است، افغان‌ها قصد دارند علاوه بر اجرای فاز دوم سد کجکی، فاز دوم سد کمال خان را هم احداث کنند که این امر به منزله کنترل کامل آب هیرمند توسط کابل خواهد بود.
افغان ها در ایام کم آبی اجازه نمی‌دادند آب به منطقه سیستان برسد
وی با بیان اینکه در صورت عملیاتی شدن طرح‌های افغانستان بر روی رودخانه هیرمند، عملا آبی به پایین دست نخواهد رسید، گفت: البته افغان‌ها پیش تر در ایام کم آبی رودخانه هیرمند، اقداماتی را در جهت کنترل آن انجام می‌دادند و اجازه نمی‌دادند آب به منطقه سیستان برسد.
تکلیف مردم منطقه سیستان چه خواهد شد؟
نماینده مردم زابل در مجلس با اشاره به طرح سوال خود از وزیر امور خارجه در زمینه فوق‌الذکر، بیان داشت: دولت جمهوری اسلامی ایران باید تکلیف موضوع آب رودخانه هیرمند را با دولت افغانستان روشن بکند؛ اگر افغانستان برای کنترل همه آب رودخانه هیرمند برنامه ریزی کرده است باید مشخص شود که تکلیف مردم منطقه سیستان چه خواهد شد.
افزایش مهاجرت مردم منطقه سیستان در صورت عدم تعیین تکلیف آب رودخانه هیرمند
کیخا با اشاره به افزایش مهاجرت مردم منطقه سیستان در صورت عدم تعیین تکلیف آب رودخانه هیرمند، اظهار کرد: مردم منطقه سیستان مرتبا در حال کوچ کردن هستند و بیش از یک میلیون مهاجر سیستانی طی سال‌های گذشته در استان های گلستان و خراسان رضوی و حتی یزد و کرمان سکنی گزیده‌اند.
چندی پیش هم حبیب الله دهمرده نماینده مردم زابل با اشاره به اینکه مسئول صفر تا صد تامین حق آبه مردم سیستان و انعقاد قرارداد با دولت افغانستان به منظور تعیین تکلیف آب رودخانه هیرمند، وزارت امور خارجه و شخص آقای ظریف است، گفت: مردم منطقه سیستان پیوسته پیرامون حق آبه هیرمند از من سوال می‌کنند و من باید بگویم که دولت یا نخواسته و یا نتوانسته به اندازه یک متر مکعب جهت تامین حق آبه هیرمند با دولت افغانستان قرارداد امضا کند.
حتی یک متر مکعب برای تعیین تکلیف آب هیرمند با افغانستان قرارداد منعقد نشده
علی ای حال این روز ها 25 درصد مردم سیستان بار سفر بسته و از این منطقه کوچ کرده اند تا تنگه احد ایران خالی از سکنه شود.
به گفته حبیب دهمرده نماینده مردم سیستان در مجلس شورای اسلامی برنامه ریزی دولت افغانستان برای کنترل کامل آب رودخانه هیرمند و مشکلاتی که از این طریق نصیب مردم منطقه سیستان می‌شود متاسفانه تاکنون حتی یک طرح آمایش سرزمینی و یک نقشه راه معین برای منطقه سیستان طراحی نشده تا تکلیف این منطقه و مردم آن مشخص شود.
وی با بیان اینکه حدود ۱۸ سال است زندگی مردم سیستان به سبب کنترل آب هیرمند از سوی افغانستان با مشکل و مخاطره مواجه شده است، افزود: حدود ۱۷ الی ۱۸ سال است که منطقه سیستان به صورت پیوسته با بحران خشکسالی مواجه است و متاسفانه یک اقدام ریشه‌ای برای حل معضل کم آبی و غلبه بر بحران خشکسالی در این منطقه صورت نگرفته است.
دولت تدبیر هیچ اقدامی برای احیای تالاب هامون نکرده است
دهمرده با اشاره به عدم انعقاد قراردادی با افغانستان به منظور تعیین تکلیف آب رودخانه هیرمند، گفت: تنها قراردادی که در رابطه با تعیین تکلیف آب رودخانه هیرمند با طرف افغانستانی منعقد شده به سال ۱۳۵۰ باز می گردد که در پی بروز یک خشکسالی ۶ ماهه قراردادی میان دولت وقت کابل و رژیم طاغوت منعقد شد که البته آن قرارداد چندان منطقی نبود و به موجب آن، ۸۲۰ میلیون متر مکعب آب نصیب ایران می‌شد.
نماینده مردم زابل در مجلس شورای اسلامی افزود: پس از قرارداد سال ۱۳۵۰، هیچگونه قراردای که متضمن حتی یک متر مکعب آب باشد نه پیرامون رودخانه هیرمند و نه درباره دریاچه هامون میان ایران و افغانستان منعقد نشد.
حسینعلی شهریاری نماینده مردم زاهدان نیز با شعاری خواندن اقدامات برای احیای تالاب هامون گفته است: در حالیکه خانم ابتکار از اقدامات موثر و همچنین تشکیل جلسات با مسئولان افغانستان سخن می‌گوید این کشور در حال ایجاد سد جدیدی در مسیر آب ورودی به هامون است.
با همه این تفاسیر و بسیاری از نکات دیگر می تواند اهمیت این تالاب را بیش از پیش نمایان کند تالابی که تمام کارها و اقدامات انجام شده برای احیای آن در حد حرف باقی مانده است و میزان آبی هم که در تالاب وجود دارد به دلیل وجود سیلاب هایی است که هر از چند گاهی در این منطقه به راه می افتد و این به معنای احیای آن نمی تواند باشد, چرا که اب رودخانه هیرمند باید در طول سال به داخل هامون سرازیر شود و از این رو می طلبد تا دستگاه دیپلماسی و سازمان حفاظت محیط زیست برای برقراری حق آبه هامون به عنوان شریان زندگی در تالاب هامون قدم های محکم تری را بردارند.
انتهای پیام// https://www.asrehamoon.ir/vdca6ona.49nam15kk4.html
asrehamoon.ir/vdca6ona.49nam15kk4.html
