بودن یا نبودن سوپراستار؛ مسئله این است

 

بازیگرانی که عامل اصلی جذب مخاطب به سینما یا خرید فیلم‌ها بودند و همچنان هم ذره‌ای از محبوبیت‌شان کاسته نشده است. هریسون فورد، آرنولد شوارتزنگر، همفری بوگارت. مرلین مونرو، مارلول براندو و... 

 

سینمای ایران در دهه 70 و پس از پایان دوران جنگ هشت‌ساله ایران با عراق با ظهور پدیده‌هایی مثل ابوالفضل پور‌عرب، فریبرز عرب‌نیا، نیکی کریمی، مریلا زارعی،‌ هدیه تهرانی و لیلا حاتمی و... همراه بود. در این میان پور‌عرب تقریباً یکه‌تاز صحنه بود و نقش قهرمان یا به اصطلاح «آرتیست» را در فیلم‌های آن دوران بازی می‌کرد. دهه 70 بیشترین ستاره را به سینما معرفی کرده است. ستاره‌هایی ماندگار که همچنان در فیلم‌ها می‌درخشند.

 

پس از آغاز دهه 80 تا حدودی سلیقه مخاطب تغییر کرد و این‌بار تماشای فیلم با بازیگرانی خوش‌پوش و پر زرق و برق را به دیدن فیلم با محتوا و بحث بر‌‌انگیز که حرفی برای گفتن داشته باشد، ترجیح می‌داد.

 

محمد‌رضا گلزار، بهرام رادان، مهناز افشار، ‌باران کوثری، ترانه علیدوستی، پگاه آهنگرانی،‌ شهاب حسینی، مهتاب کرامتی، ‌الناز شاکردوست و حامد بهداد و... از جمله کسانی بودند که در دهه 80 وارد سینما شدند و البته در فیلم‌های خوبی ظاهر شدند. اما گاهی اوقات فیلم‌هایی با درج کیفی پایین که با حضور برخی از این بازیگران اکران می‌شد هم با اقبال مواجه می‌شد و جوانان زیادی را به خاطر چهره، ‌ژست و تیپ این بازیگران به سینماها می‌کشاند. حضور این بازیگران خیال تهیه‌کنندگان را از بابت بازگشت سرمایه تولید فیلم و حتی سود خوب راحت می‌کرد و البته فروش گیشه هم نشان‌دهنده موفقیت اقتصاد سینما بود. فیلم‌ها با حضور محمد‌رضا گلزار، امین حیایی، نیکی کریمی، مهناز افشار، بهرام رادان،‌ شهاب حسینی و... به فروش خوبی دست می‌یافت و رضایت مخاطب و عوامل فیلم را به دنبال داشت.

 

با آغاز دهه 90 و گذشت 4 سال از آن، سینما هنوز پدیده و ستاره‌ای را به مخاطب معرفی نکرده است. البته در این میان بازیگری مثل ساعد سهیلی فرزند سعید سهیلی کارگردان سینما، مستقل از نام پدر و با اتکا به توانمندی‌های خود نشان داده که می‌تواند بازیگری مؤثر باشد و در آینده نزدیک یکی از عوامل جذب مخاطب به سینما تبدیل شود. بازی او در فیلم‌هایی مثل گشت ارشاد، چند متر‌مکعب عشق، رخ دیوانه و... هنر او را در این حوزه نشان داد.

 

حال اینکه کاهش پدیده بازیگری، ستاره و سوپر‌استار در سینمای ما چه دلایلی دارد سؤالی است که با چند تن از اهالی سینما مطرح شده که در این گزارش می‌خوانید.

 

علی سرتیپی تهیه‌کننده سینما و مدیر پردیس کوروش گفت: متأسفانه کمبود سوپر‌استار و پدیده در سینما احساس می‌شود و می‌توان گفت سینما بدون سوپر‌استار معنا و مفهومی ندارد. اما نمی‌توانیم بگوییم که سینما سوپر‌استار ندارد ولی تعدادشان کم است. 

 

وی ادامه داد: امیدواریم که تهیه‌کننده‌ها و کارگردان‌های ما به این سمت‌و‌سو بروند که ریسک و روی بازیگر‌ها کار کنند و آنها را تبدیل به بازیگر حرفه‌ای و سوپر‌استار کنند. امیدوارم در دهه 90 این اندیشه بوجود بیاید که چند سوپر‌استار تازه وارد سینما شوند.

 

علیرضا رئیسیان کارگردان سینما عنوان کرد؛ محدودیت‌هایی برای سوپر‌استار شدن در سینمای ما وجود دارد اما با این وجود ستاره‌های خوبی داریم و مردم آنها را دوست دارند.

 

این کارگردان با بیان این مطلب افزود: چند تا از ستاره‌های خوب سینما در فیلم «دوران عاشقی» بازی کردند که محبوب مخاطبان هستند. باید روی این موضوع (ستاره‌سازی و پرورش سوپر‌استار) سرمایه‌گذاری شود. سرمایه‌گذاری بخش خصوصی و فعالیت آن به سینما رونق می‌دهد. اگر بازیگر در شهرستان‌ها زیاد شود انتخاب کارگردان‌ها بیشتر می‌شود و اتفاقات خوبی می‌افتد.

 

محسن کیایی کارگردان سینما در خصوص کمبود پدیده و سوپر‌استار در سینما بیان کرد: جامعه ما به سمتی رفته که قهرمان را خیلی قبول نمی‌کند و ما در سینما قهرمان نداریم و فیلم‌هایمان اغلب عاری از قهرمان است.

 

وی اظهار داشت: مردم ما دوست دارند قهرمان ببینند و کارهایی که خودشان نمی‌توانند بکنند و یک قهرمان انجام می‌دهد را ببینند و خوشحال شوند و حتی دنبال هم می‌کنند. اما موضوع این است که ما قهرمان نداریم، ‌جامعه قهرمان نمی‌طلبد و پس می‌زند و این اتفاق در فیلم‌ها در حال افتادن است نبودن قهرمان باعث می‌شود ما پدیده و سوپر‌استار نداشته باشیم.

 

سید‌ضیاء هاشمی تهیه‌کننده سینما با بکار بردن واژه قهرمان به جای سوپر‌استار گفت: مردم کل جهان و اصولاً انسان نیاز دارد که قهرمان داشته باشد. اگر به داستان‌های قرآنی هم نگاه کنید قهرمان دارد. اما فیلم‌های ما فاقد قصه و قهرمان هستند.

 

وی در ادامه بیان کرد: بعضی از کارگردان‌ها ساختارهای عجیبی را در فیلم‌ها ایجاد می‌کنند. کارگردان‌های جوان که فیلم‌هایشان ضد قهرمان و ضد قصه است که برای مخاطب جذاب نیست که البته پیرامون زیادی دارد. مثلاً من وجود فیلم‌های هنر و تجربه را برای تولید فیلم‌های سینما ایران ضروری نمی‌دانم اما برای رشد سینما لازم است. ولی اگر همه فیلم‌هامون این سمت برود که البته دارد می‌رود باعث تأسف است. چون برای سینما مضر است و موجب مخاطب‌گریزی می‌شود. فیلم‌ها باید قصه داشته باشند و مردم‌پسند باشند.

 

محسن علی‌اکبری تهیه‌کننده سینما گفت: تهیه‌کنندگان به برگشت سرمایه فکر می‌کنند و این مسئله روز به روز بیشتر می‌شود. تا جایی که امکان دارد سعی می‌کنند کمتر ریسک کنند و از بازیگران چهره و مطرح که موجب برگشت سرمایه و سود می‌شوند استفاده می‌کنند و تا زمانی که این شیوه تفکر جریان دارد، وضعیت به این شکل خواهد ماند.

 

وی افزود: یک دوره زمان بازیگر سالاری، ‌دوره دیگر تهیه‌کننده سالاری و دوره‌ای به کارگردان سالاری سپری شد. هم‌اکنون زمان سینما‌دار سالاری است که برای اکران فیلم‌ها در سالن‌ها تصمیم می‌گیرند و اگر فیلمی یا بازیگری مطابق میلشان نباشد،‌ از اکران فیلم در آن سینما خودداری می‌کنند. آنها فقط به اداره ساختمان سینماهایشان می‌اندیشند. چون قشر سینمادارها بازرگان و تاجر محسوب می‌شوند. این نگاه سینما‌داران به سینما نگاه بدی است اما به دلیل اینکه باید به برگشت سرمایه فکر کنند چاره‌ای جز این دیدگاه ندارند. من همیشه سعی کرده‌ام از بازیگران جوان تازه وارد استفاده کنم و باز هم ادامه می‌دهم. 

 

علی اکبری با اشاره به تعداد محدود سالن‌های سینما گفت: سالن‌های سینمایی ما محدود است. 250 سالن داریم که 50 سالن فعال است. اگر تعداد سالن‌ها به 800 سالن برسد فیلم‌ها فرصت بهتری برای اکران دارند. می‌بینیم که فیلم‌های کارگردان‌های مطرح و مشهور کشور هم شکست می‌خورد. امیدوارم با پیگیری و کمک وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینما از این حالت در بیاید.

 

علی اکبری در پایان بیان کرد: سینما باید از این دوره هم بگذرد و به دوران هنرمند سالاری برسد. هنرمند سالاری سینما را نجات می‌دهد.

 

گزارش از شیما شفیعی

انتهای پیام/8399