سل یکی از بیماریهای قدیمی است که در هر سنی میتواند رخ دهد و همواره بهعنوان یکی از مهمترین علل ناتوانی و مرگومیر در جهان مطرح بوده است.
به گزارش پایگاه خبری «عصرهامون»، سل یکی از بیماریهای عفونی و واگیردار است که عامل آن میکروب سل است. این میکروب در قطرات بسیار ریز معلق در هوا وجود دارد که با سرفه و عطسه توسط بیماران پراکنده میشود و از راه مجاری تنفسی وارد بدن شده و بیشتر در ریهها که محل مناسبی برای رشد میکروب است جای میگیرد.
در این صورت فرد به میکروب سل آلوده میشود و اگر دستگاه ایمنی بدن نتواند میکروب سل را مهار کند، میکروب سل تکثیر مییابد و فرد به بیماری سل مبتلا میشود.
در ۳۰ درصد موارد، اعضای دیگر بدن نیز دچار عفونت با این میکروب میشوند که به آن سل خارج ریوی میگویند. سل به طور اولیه ریهها را درگیر میکند؛ ولی ممکن است به سایر اعضا گسترش یابد.
اعضایی که سل میتواند آنها را دچار عفونت کند شامل کلیه، قلب، دستگاه گوارش، مغز، استخوانها، مفصلها، حنجره و... است.
بیماری سل میتواند هر عضوی از بدن را دچار کند
مهدی فرجی، فوق تخصص بیماریهای داخلی در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری «عصرهامون» بیان کرد: سل یک عامل بیماری میکروبی است که در فهرست ۱۰ علت اول مرگومیر در جهان قرار دارد و هیچ فرد نباید از خدمات تشخیصی و درمانی رایگان سل محروم بماند؛ زیرا داروهای مؤثر زیادی برای این بیماری کشنده کشف گردیده است.
وی با اشاره به انتقال راههایی این بیماری اظهار کرد: میکروب ایجادکننده این بیماری از طریق تنفس از فرد مبتلا به سل به فرد سالمی که در تماس با او قرار گرفته منتقل میشود، تمام افرادی که میکروب وارد بدن آنها میشود بیمار نمیشوند ممکن است میکروب بدون اینکه در بدن فرد بیماری ایجاد کند توسط دستگاه دفاعی مهار شود.
فوقتخصص داخلی افزود: بعدها بدن شخص ممکن است به دلایلی مانند ابتلا به سوءتغذیه، اعتیاد، دیابت، ابتلا به سرطان و انجام شیمیدرمانی، نارسایی مزمن کلیه، و درمان طولانیمدت با کورتون و داروهای ضد رد پیوند و درمان بیماریهای روماتیسمی و کهولت سن و استرس شدید ضعیف شود و میکروب سل دوباره فعال شده و فرد را مبتلا به بیماری کند.
وی تصریح کرد: بیماری سل میتواند هر عضوی از بدن را دچار کند؛ ولی از همه بیشتر ریهها را مبتلا میسازد، این بیماری چنانچه ریهها را درگیر کند «سل ریوی» و در صورت مبتلا کردن سایر اعضاء بدن «سل خارج ریوی» نامیده میشود، تقریباً یکسوم جمعیت جهان (حدود ۲ میلیارد نفر) به میکروب سل آلوده و در خطر ابتلا به بیماری قرار دارند این در حالی است که تمامی مرگهای ناشی از سل قابلپیشگیری هستند، لذا بیماری سل کشندهترین بیماری عفونی در بین زنان جهان در سنین باروری است.
متخصص قلب اذعان کرد: شایعترین علامت ابتلا به سل ریوی سرفه پایدار به مدت دو هفته یا بیشتر که معمولاً همراه خلط است و ممکن است با سایر علایم تنفس نظیر تنگی نفس، درد قفسه سینه یا پشت و خلط خونی، و یا علائم عمومی نظیر تب، کاهش اشتها، کاهش وزن، بیحالی، تعریق شبانه، خستگی زودرس، ضعف عمومی در بیمار مبتلا دیده شود.
وی تشریح کرد: راههای تشخیص بیماری سل با گرفتن شرححال، بررسی علائم بیماری و بخصوص سابقه تماس فرد با بیماران مبتلا به سل، زندگی در محلهای پر ازدحام، معاینه بالینی و انجام آزمایش خلط در سه نوبت، انجام رادیوگرافی قفسه سینه، سیتی اسکن و سایر آزمایشها امکانپذیر خواهد بود.
فرجی خاطرنشان کرد: آزمایش خلط که بهصورت رایگان در آزمایشگاههای مراکز بهداشت کلیه شهرستانهای کشور انجام میگیرد نقش مهمی در تشخیص زودهنگام بیماری و پیشگیری از تشدید بیماری در فرد، مرگ زودرس انتشار بیماری در جامعه شده و از طرفی مانع سرگردانی بیمار در مراکز درمانی و صرف هزینههای هنگفت تشخیصی میگردد، داروهای سل رایگان بوده و از طریق مراکز درمانی جامع سلامت در تمام نقاط کشور در مدت درمان در اختیار بیمار قرار میگیرد.
وی افزود: درمان بیماری سل با مصرف چند داروی همزمان امکانپذیر است و در بیشتر موارد بیماری سل دوره درمان ششماهه است طور یکه در دو ماه اول که مرحله حملهای نامیده میشود درمان با چهار دارو و چهار ماه بعدی دو دارو مصرف میشود که ترجیح صبح بهصورت ناشتا است.