قلیان! پدیده ای که طی سالیان اخیر به عضو عادی سفرها و سفره های ایرانی بدل شده و امروز متاسفانه بسیاری از خانواده ها، در کنار بساط کباب و غذاهای خانگی حتما یک قلیان قد بلند برای خودشان دارند که شلنگ دراز و مخملی آن دست به دست میان تمام اعضا خانواده میچرخد.
گذشته از قبح شکنی بی سابقهای که توسط قلیان در خانوادهها باب شد و امروز فرزندان خانواده چه دختر و چه پسر بدون محدودیت سنی پا به پای دیگران به آتش فلیان پک می زنند این فراگیری باعث ظهور و بروز بیماری های نادری شده است که متاسفانه ادامه حیات را برای افراد به شدت دشوار می سازند.
**سرطان دهان میهمان تازه وارد
بسیاری از مردم بر این باورند که استعمال قلیان خطر کمتری نسبت به سیگار دارد، اما با توجه به گزارش ارسال شده در وب سایت بهداشت دانشگاه هاروارد در مارس ۲۰۰۸، با عنوان «نامه ی بهداشت روانی هاروارد» نشان می دهد که قلیان نه تنها به اندازه سیگار اعتیاد آور است؛ بلکه به دلیل شیوه استعمال، بسیار مضر تر از سیگار است. کسانیکه قلیان می کشند، در هر دم و بازدم، دود بسیار زیادی را با نفس های عمیق تری نسبت به هر پوک به سیگار، فرو می دهند که ممکن است تا یک ساعت نیز به طول بیانجامد.
مرکز پیشگیری و کنترل بیماری های آمریکا (CDC)، مقدار دود استنشاق شده در هر مرتبه قلیان کشیدن را برابر با ۱۰۰ الی ۲۰۰ نخ سیگار تخمین زده است. دود تنباکویی که بر اثر حرارت ذغال ایجاد میگردد، حاوی بسیاری از مواد سرطان زا است و مصرف کنندگان قلیان به اندازه افراد سیگاری در معرض ابتلا به سرطان دهان، ریه، گلو، مری و مثانه هستند.
برخی از افرادی که قلیان می کشند ادعا می کنند که دودی را فرو نمی دهند اما بر اساس تحقیقات انجمن سرطان امریکا، این افراد مستعد ابتلا به سرطان دهان هستند، چنانچه که تحریک مزمن لبها، زبان و دهان، در نتیجه قرار گرفتن در معرض سموم تنباکو، خطر ابتلا به سرطان های دهانی را افزایش میدهد.
عدم رعایت بهداشت در کشیدن قلیان یکی از عوامل مهمی است که به این بیماری دامن می زند. معمولا از هر قلیان چند نفر به صورت مشترک استفاده می کنند که همین امر باعث آلوده شدن شلنگ همیشه مرطوب قلیان شده و در نهایت بستری کاملا مهیا برای بیماری های دهانی فراهم می شود.
سرطانهای دهان در صورتی که در مراحل اولیه تشخیص داده شده و به موقع درمان شوند، شانس زیادی برای بهبود کامل دارند. تحقیقات نشان داده است که بیشتر این سرطانها توسط عواملی که با روش زندگی ارتباط دارد، ایجاد میشوند. بیمارانی که زیاد سیگار میکشند یا تنباکو مصرف می کنند، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سرطانهای دهان هستند.
شایعترین محلهای ایجاد سرطان دهان، لب پایین، زبان، کف دهان و لثهها است. همچنین در نقاطی مثل اطراف لوزهها، غدد بزاقی دهان و سطح داخلی گونهها ممکن است سرطان ایجاد شود. اگر سرطانهای این نقاط تشخیص داده نشود و بهموقع درمان نشود، سلولهای سرطانی به غدد لنفاوی گردن و استخوانهای فک انتشار مییابند.
بین ۹۰ تا ۹۵ درصد انواع سرطانهای دهان از سلولهای سنگفرشی که سطح داخلی دهان را میپوشانند، منشأ میگیرند. وقتی که رشد این سلولها از کنترل خارج شود، سرطانی را ایجاد میکند که به آن کارسینوم اسکواموس یا «سرطان سلولهای سنگفرشی» میگویند.
**خطرات دود برای زنان باردار و نوزادان
زنان بارداری که قلیان مصرف می کنند خود و نوزاد خود را در معرض خطراتی همچون سقط جنین، زایمان زودرس و زایمان جنین مرده قرار می دهند. همچنین نوزادانی نیز که زنده به دنیا می آیند، به هنگام تولد با مشکلاتی مانند وزن کم، بیماری های تنفسی و سندرم مرگ ناگهانی، مواجه هستند.
به گفته انجمن سرطان آمریکا، شیر مادرانی که قلیان مصرف می کنند، حاوی نیکوتین و سایر سموم این دودهای خطرناک است. وجود چنین سموم و مواد خطرناکی در شیر مادر، منجر به افزایش ضربان قلب، اسهال، استفراغ و بی خوابی نوزاد می شود.